Nieuwe computer, wat heb ik allemaal nodig?

Of het nu je eerste is of je tiende: er komt veel kijken bij het kiezen van een nieuwe computer. Nu zijn er nauwelijks slechte computers te koop, maar om te voldoen moet hij wel bij je passen. Een goede voorbereiding voorkomt miskopen!

Wat kost me dat?

Computers worden steeds goedkoper. Voor 500 euro heb je al een goed exemplaar, inclusief beeldscherm. Je hebt dan een eenvoudige computer waarmee je prima kunt e-mailen, tekstverwerken en internetten. De meeste mensen kunnen uitstekend uit de voeten met een dergelijk model, als ze tenminste geen speciale wensen hebben. En mocht je gaandeweg plezier krijgen in bijvoorbeeld fotobewerking of spelletjes, dan voldoet zo’n goedkope computer nog steeds. Wil je méér, bijvoorbeeld video’s bewerken, dan is het verstandig een iets krachtiger model aan te schaffen. Let daarbij vooral op de grootte van het werkgeheugen. Een meer geavanceerde computer kost zo’n 800 euro.

Nog duurder ben je uit als je bijvoorbeeld de allernieuwste games wilt spelen of zware videobewerkingen wilt uitvoeren. Dan moet je vaak diep in de buidel tasten: denk aan een bedrag tussen de 1000 en 1500 euro. Een computer van Apple (Mac) is vaak nog wat duurder – zo’n 1000 tot 2400 euro. Je krijgt dan wel een mooi beeldscherm, veel gebruiksgemak, leuke extraatjes en een strak design.

Desktop of laptop?

Computers zijn er in allerlei soorten en maten. Vroeger werd de zogenoemde desktopcomputer het meest verkocht: een computerkast, een monitor, een toetsenbord en muis. Deze computer heeft een vaste plek in huis nodig, want met alle snoeren is hij niet makkelijk te verplaatsen. De laatste tijd zijn laptops of notebooks erg populair. Deze draagbare computers nemen minder ruimte in, zijn inklapbaar en dus makkelijk mee te nemen en op te bergen. Laptops doen in prestaties niet onder voor desktopcomputers, nadelen zijn het platte toetsenbord en de ingebouwde muis; beide iets minder makkelijk te bedienen dan een los toetsenbord en aparte muis. Die onderdelen kun je wel apart kopen en vervolgens op de laptop aansluiten.

Laptops zijn vaak voorzien van een draadloze verbinding met internet. Zo kun je niet alleen ín huis internetten, maar ook op het balkon of in de tuin. Of je kunt hem meenemen op vakantie en internetten in bijvoorbeeld het hotel.

Mac of Microsoft?

LaptopsRood Al sinds de opkomst van de computer zijn er twee ‘kampen’ computergebruikers: aan de ene kant de aanhangers van een computer met een besturingssysteem van Microsoft (ook wel personal computer of kortweg pc genoemd) en aan de andere kant de fans van de Apple-computer (Mac), die zeker in het begin stukken gebruiksvriendelijker was dan de pc. Apple was ook de eerste die desktopmodellen op de markt bracht waarin de computer in het beeldscherm was ingebouwd. Bovendien besteedt de fabrikant veel aandacht aan de vormgeving.

Toch zijn de pc-gebruikers veruit in de meerderheid. Daardoor houden aanbieders van software en andere apparatuur meer rekening met hen, en dat is een voordeel. Ook computercursussen behandelen vaak alleen pc’s. De keerzijde is dat ook virusmakers en andere computercriminelen zich bijna uitsluitend op de pc storten. Een Mac-gebruiker heeft daardoor minder snel last van virussen en andere veiligheidsproblemen.

Wie eenmaal gewend is aan een Mac, stapt niet snel over naar een pc. De Mac is niet alleen gebruiksvriendelijk en stabiel, het is ook een apparaat van hoge kwaliteit en hij heeft hoogwaardige grafische eigenschappen.

Wat nu te kiezen? Doe wat zowel pc- als Mac-gebruikers doen: volg je hart. Je kunt de balans laten doorslaan naar de ene of de andere kant als je iemand in de buurt hebt die je bij computerproblemen wil helpen en die goed op de hoogte is van het ene of het andere systeem. Verwacht je wel hulp nodig te hebben maar heb je nog niemand bij de hand? Dan kun je beter een pc kiezen. Als er iets misgaat of als je iets wilt weten, is het een stuk makkelijker om hulp voor de pc te vinden.

Wat betekenen termen als processor of usb?

Kies je voor een desktopcomputer, dan is het belangrijkste onderdeel de systeemkast (een soort grote, platte doos op zijn kant). In het dagelijkse spraakgebruik bedoelt men met de computer vaak de complete hardware: de systeemkast, het beeldscherm, het toetsenbord en de muis. Maar het is de inhoud van de systeemkast die de prestaties van de computer bepaalt. Hierin bevinden zich alle belangrijke onderdelen: de voeding die het geheel van stroom voorziet, het moederbord met de processor, het werkgeheugen om het werk te kunnen uitvoeren, de harde schijf om gegevens en programma’s op te slaan, een geluidskaart en een videokaart om beelden te kunnen tonen.

Je hoeft niets van de werking van deze onderdelen te weten om met een computer te kunnen werken. Toch staan advertenties voor computers er bol van. Daarom een korte uitleg van enkele veel voorkomende termen en begrippen.

@ Het moederbord en de processor zijn het kloppend hart van de computer. Daarom staat in computeradvertenties altijd iets over de processor, bijvoorbeeld dat die van het merk Intel is en dat het type Dual Core, Core 2 Quad of Core 2 Duo is. Een ander merk is AMD met types als Athlon en Phenom. Het zijn allemaal prima merken en types. De processor voert berekeningen uit: simpel gezegd, hoe sneller de processor, hoe meer rekenkracht de computer heeft en hoe sneller programma's lopen.

@ Het interne werkgeheugen wordt gemeten in gigabytes. Hoe groter dit intern werkgeheugen is, des te meer taken de computer tegelijkertijd kan uitvoeren (want er is meer ruimte om zaken te ''onthouden'') en des te sneller dit gaat. Kies voor een intern werkgeheugen van minimaal 2 gigabyte, oftewel 2GB. Nieuwe computers halen deze eis altijd wel. De meeste hebben zelfs 4 of 6GB. Voor videobewerkingen heb je minimaal 4GB nodig!

@ De harde schijf is de opslagruimte van de computer. Hierop wordt niet alleen de software bewaard, maar ook alle foto’s, filmpjes, muziek, spelletjes en documenten worden er opgeslagen. Ook hier wordt de grootte gemeten in gigabytes. 320GB is vrijwel altijd voldoende, maar er zijn computers met 720GB of zelfs meer. Hoe groter de harde schijf, des te meer je op de computer kunt bewaren. Even voor het idee: 1000 foto’s van een hoge kwaliteit nemen ongeveer 1GB in beslag. Een complete film past ook op 1GB. Alleen voor wie heel veel videobestanden wil opslaan, is een harde schijf van 320 GB niet voldoende. Een opslagruimte van 500 GB is dan te overwegen. Blijkt gaandeweg dat je harde schijf te klein is, dan is het altijd mogelijk later een externe harde schijf aan te schaffen, waarop je je films, foto’s en muziek kunt opslaan.

@ Een geluidskaart en een videokaart maken onderdeel uit van iedere computer. Soms zitten ze als afzonderlijke onderdelen in de kast gemonteerd, soms maken ze deel uit van het moederbord. Dat heet ‘onboard’. Deze oplossing is wat goedkoper dan een losse geluids- en videokaart. De kwaliteit van beeld en geluid is doorgaans minder goed bij een onboard-systeem dan bij een systeem met een aparte geluids- en videokaart, maar is voor normaal office-computergebruik nog steeds ruim voldoende.

@ Usb-ingangen (usb-poorten) zijn nodig om apparatuur op de computer te kunnen aansluiten, zoals een toetsenbord, een muis en een printer. Het zijn ook de ingangen voor foto- en videocamera, muziekspeler en usb-stick. (Een usb-stick is een soort externe mini-harde schijf waarop je gegevens kunt opslaan, bijvoorbeeld om die over te brengen naar een andere computer). Let daarom op voldoende usb-poorten: zes of meer is geen overbodige luxe. De nieuwste versie is usb 3.0, die sneller is dan 1.0 en 2.0. Op de 3.0, die nog niet veel wordt gebruikt, kunnen ook usb 1.0- en 2.0-apparaten worden aangesloten.

@ Ingangen voor microfoon, luidsprekers, internetkabel en dergelijke zijn te vinden aan de voor- of achterkant van de systeemkast. Heb je een digitale camera, dan is het handig als het bijbehorende geheugenkaartje rechtstreeks in de computer past.

@ Ingangen van de cd- en dvd-speler vind je aan de voorkant van de systeemkast. Vaak kun je met de speler ook cd’s en dvd’s branden. Dat wil zeggen dat je je gegevens kunt opslaan op een opneembaar schijfje.

Welke verschillende monitors zijn er?

AchterkantComputer Op het beeldscherm, ook wel monitor genoemd, kun je zien wat je doet met de computer. Soms wordt het beeldscherm meegeleverd met de computer, vaak kun je zelf een keuze maken voor een apart beeldscherm (tenzij de computer en het beeldscherm één zijn, zoals bij de iMac). Een monitor heeft doorgaans twee kabels: een voor de aansluiting met de computer en een voor in het stopcontact. Verdere installatie is meestal niet nodig: moderne beeldschermen werken op elke computer.

@ In diagonalen wordt de grootte van het beeld uitgedrukt. Een scherm van
15 inch heeft een diagonaal van 38 centimeter, bij 17 inch is dat 42 centimeter, en bij 19 inch 49 centimeter. Tegenwoordig zijn vrijwel alle beeldschermen plat.

@ Pixels, ofwel ‘stipjes’ geven de kleuren weer en vormen samen het weergegeven beeld. De resolutie (het aantal pixels) van een monitor kan variëren van 640 x 480 pixels tot 1600 x 1200 pixels en meer. Hoe meer pixels, hoe scherper het beeld.

De eenvoudigste monitoren doen precies waarvoor ze bedoeld zijn: beeld weergeven. Voor 150 euro heb je al een prima scherm. Naarmate de afmetingen en de mogelijkheden oplopen, stijgt ook de prijs. De nieuwste modellen zijn voorzien van touchscreen-techniek, waarbij je menu’s en programma’s bedient door het scherm aan te raken. Sommige beeldschermen hebben speakers om muziek, systeemgeluiden of andere geluiden af te spelen. Soms zitten er usb-aansluitingen in of sleufjes voor geheugenkaarten.

Zo kun je bijvoorbeeld digitale foto’s direct en zonder kabeltje van de camera naar het beeldscherm overzetten.

Welke software zit erop?

Een eerste vereiste is het besturingssysteem, dat de computer aanstuurt. Een computer die je in de winkel koopt, is altijd voorzien van een besturingssysteem. Voor een pc is dat meestal een versie van Microsoft Windows, voor een Apple is dat Mac Os. De nieuwste versies zijn Windows 7 en Mac Os X Snow Leopard (halverwege 2011 komt de nieuwe versie Lion uit). Verder heeft een nieuwe computer allerlei software aan boord, zoals kantoorpakketten of beveiligingsprogramma’s. Soms zijn dat slechts probeerversies, die na verloop van tijd niet meer gratis te gebruiken zijn. Vraag dit na bij de verkoper en controleer ook of de software Nederlandstalig is.

Welke sofware verder nodig is, is afhankelijk van wat je met de computer wilt gaan doen. De meeste mensen willen een programma voor tekstverwerken. Veelgebruikt voor tekstverwerking is het programma Word, een onderdeel van het pakket Office van Microsoft. Word is los te koop, maar vaak is dat niet nodig. Op nieuwe pc’s is Microsoft Office Starter geãƒ»stalleerd, een eenvoudige versie van Office die voor de meeste mensen voldoet. En er zijn ook gratis tekstverwerkingprogramma’s, zoals Open Office en NeoOffice, die je kunt downloaden zodra de computer met het internet is verbonden. Meer hierover in het artikel ‘Downloaden maar!’. Ten slotte heb je nog een antivirusprogramma nodig om de computer te beveiligen. Meer over ‘aanvallers’ en beveiligingssoftware is te vinden in het artikel ‘De beveiliging’.

Waar kun je het beste een computer kopen?

Als je in grote lijnen weet wat voor soort computer je wilt hebben, kun je tot aanschaf overgaan. Computers zijn te koop in computerwinkels, elektronicazaken en via internet. Is dit je eerste computer, ga dan bij voorkeur naar een lokale speciaalzaak: de medewerkers daar kunnen je adviseren en ook helpen als je problemen met de apparatuur hebt.

Let er bij aanbiedingen op of een monitor bij de prijs is inbegrepen! Dit is namelijk niet altijd het geval en een los beeldscherm kost minimaal 150 euro.

Let ook op de garantiebepalingen. Meestal geldt de garantie voor één jaar, tegen betaling te verlengen tot drie jaar. Maar kijk goed naar wat de garantie precies inhoudt: komt men de computer bijvoorbeeld thuis repareren (onsite), komt men hem ophalen en terugbrengen (pick-up and return of collect and return) of moet je met de pc naar de winkel voor reparaties (carry-in)?

Sommige leveranciers zijn bereid de computer thuis te installeren. Vraag hiernaar, want dat is wel heel handig. En is er een goed bereikbare helpdesk bij de fabrikant met 24-uurs service, tegen een normaal telefoontarief?