Vraag van de week
In het testament van mijn vrouw erven de kinderen en ik tezamen de helft van haar nalatenschap. De andere helft laat ze (na mijn overlijden) na aan goede doelen. De kinderen zijn het daar niet mee eens en eisen dat ik mijn testament (dat gelijkluidend is) aanpas. Ze zijn daarin zeer dreigend en geven aan niet meer langs te komen als ik het niet aanpas. Wat zijn mijn rechten?
Zoals u wellicht weet is een testament een hoogst persoonlijk document waarbij de persoon die het testament door de notaris laat opstellen de vrijheid heeft om naar eigen inzicht zijn of haar bezittingen na te laten. Wel is het zo dat kinderen recht een legitieme portie hebben. Dit is sinds 2003 de helft van wat ze normaal gesproken zouden hebben geërfd. U bent dus volledig vrij om uw testament zo in te richten zoals u dat wenst. Dat hebben u en uw vrouw dan ook gedaan bij het opstellen van de testamenten. Dat de kinderen het daar niet mee eens zijn, doet er niet toe. Ze krijgen waar ze minimaal recht op hebben (zoals gezegd, volgens de wet: hun legitieme portie, als ze daar een beroep op doen) en daar moeten ze tevreden mee zijn.
De dreiging van de kinderen het contact met u te verbreken als u uw testament niet aanpast kan echter grote impact hebben op uw leven. De druk kan daardoor zo groot zijn dat van het vrijwillig opmaken van een testament geen sprake kan zijn. Als de notaris hiervan op de hoogte is, zal hij aan een dergelijk testament niet meewerken.
Mochten een of meer kinderen daarmee een dusdanige druk uitoefenen op u dat er sprake is van dreiging dan kan er zelfs sprake zijn van onwaardigheid, als het testament onverhoopt toch opgemaakt wordt. De omschrijving van onwaardig zijn volgens het Burgerlijk Wetboek luidt als volgt: Van rechtswege zijn onwaardig om uit een erfenis voordeel te trekken: d. hij die de overledene door een feitelijkheid of door dreiging met een feitelijkheid heeft gedwongen of belet een uiterste wilsbeschikking te maken. Dit betekent voor uw kinderen mogelijk dat hij of zij niet van u mogen erven. Mocht dit onwaardige kind zelf kinderen hebben, dan treden die (samen) als plaatsvervullers in de plaats van de onwaardige erfgenaam.
Het is jammer dat uw kinderen u zo onder druk zetten om meer van u te kunnen erven dan ze zonder de legaten aan goede doelen zouden ontvangen. Onwaardigheid aantonen is niet eenvoudig. U zult daarvoor bewijzen moeten achterlaten. Een zelfs met bewijzen is het nog maar de vraag wie uiteindelijk die onwaardigheid wil aantonen. Een testament is een hoogst persoonlijk document, maar kan een grote impact hebben op de erven én op de testateur.
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als Register Executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus Magazine.
