Ik ben bezig met mijn testament en nu vertelde iemand dat ik dan zeker een uitsluitingsclausule moet opnemen en dan bij voorkeur een zachte. Is dit zo en is dit tegenwoordig nog nodig? En wat is het verschil tussen een zachte en een harde uitsluitingsclausule?
Het is zeker niet ongebruikelijk om in een testament een dergelijke clausule op te nemen. Hiermee bereikt u dat hetgeen geërfd wordt steeds privébezit van de verkrijger/erfgenaam blijft. De uitsluiting kan ‘zacht’ zijn of ‘hard’. Een ‘zachte’ uitsluitingsclausule werkt bij echtscheiding; er hoeft dan niet met een eventuele aanstaande ex-partner gedeeld te worden. Een ‘harde’ uitsluitingsclausule zorgt ervoor dat hetgeen geërfd is, ook bij overlijden buiten een eventuele de gemeenschap van goederen blijft.Vaak wordt een ‘zachte’ uitsluiting opgenomen in testamenten omdat, wanneer het huwelijk eindigt door de dood, het over het algemeen niet als bezwaarlijk wordt ervaren dat de langstlevende echtgenoot/partner voortleeft met de nalatenschap van de schoonouders. Mede daarom en vanwege de complexe gevolgen die de ‘harde’ uitsluitingsclausule bij het overlijden van de verkrijger/erfgenaam heeft, stel ik eigenlijk meestal voor om een ‘zachte’ uitsluiting in het testament op te nemen.
Ondanks dat voor huwelijken na 2018 al in de wet geregeld is dat erfenissen bij de echtgenoten altijd privé blijven, is het opnemen van een dergelijke clausule toch verstandig. Allereerst is dit anders voor huwelijk van voor die tijd en verder geldt dat, mochten de echtgenoten in afwijking van de wet toch in gemeenschap van goederen trouwen, dan voorkomt deze clausule dat de erfenis toch in die gemeenschap valt.
N.B. Een met ‘harde’ uitsluiting verkregen erfenis kan overigens wel door de partner geërfd worden als degene die met uitsluiting heeft verkregen dit zo in zijn/haar testament bepaald heeft of bijvoorbeeld gewoon via het wettelijk erfrecht als er geen testament is).
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft daarna een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds 2015 is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.
