Laatst hoorde ik tijdens een verjaardag weer praten over een levenstestament. Is het verstandig een dergelijk document door de notaris te laten opstellen?
Of het verstandig is, moet u zelf bepalen. De praktijk wijst uit dat het soms wel een handig document is. Met een levenstestament regelt u dat een aantal zaken tijdens uw leven doorgaan zoals u dat wilt, wanneer u het zelf niet meer kunt of wilt. U moet dan vooral denken aan financiële zaken zoals betalingen en ontvangsten doen, aangifte inkomstenbelasting verzorgen, erfenissen aanvaarden of verwerpen en de - over het algemeen - meest belangrijke: het kunnen kopen en verkopen van een woning. Daarnaast is een levenstestament handig om schenkingen te kunnen doen. Schenken uit vrijgevigheid, om zo erfbelasting te kunnen voorkomen of om te voorkomen dat uw vermogen opgaat aan de eigen bijdrage zorg. Hebt u een en/of-rekening met iemand anders of hebt u iemand een machtiging over uw bankrekening gegeven en geen eigen huis, dan is een levenstestament minder snel noodzakelijk.
Een andere reden om een levenstestament op te laten stellen, is vanwege de medische volmacht die u afgeeft. Hiermee geeft u een volmacht aan iemand om namens u te handelen wanneer u het zelf niet meer kunt aangeven. U moet dan de redenen voor het niet- of wel behandelen of euthanasie in het levenstestament hebben vastgelegd. Ook kunt u naar een ander document verwijzen waarin opgenomen staat óf en wanneer u wel of niet meer behandeld wilt worden of wanneer u euthanasie wenst. Let op, u kunt uw wensen wel weergeven in het levenstestament of extern document waarnaar u verwijst, maar het is uiteindelijk aan de behandelend arts of hij op uw verzoek ingaat.
Verder kunt u het levenstestament nog gebruiken om te bepalen wat er met uw inboedel of huisdier moet gebeuren als u niet meer thuis kunt wonen. En hebt u een eigen zaak dan kunt u aangeven wie namens u mag tekenen als u dat niet meer kunt. Tenslotte kunt u in het levenstestament aangeven wie uw bewindvoerder of mentor mag zijn als daartoe de noodzaak bestaat. En als u het echt goed wilt regelen, stelt u ook nog een controleur aan.
Om een levenstestament goed te laten werken, is het verstandig om tenminste twee elkaar opvolgende gevolmachtigden te benoemen. Vaak is de eerste de partner, en de tweede een kind of goede vriend.
Tenslotte nog een waarschuwing. Met een levenstestament of notariële volmacht blijft u ook zelf vooralsnog wils- en handelingsbekwaam. De gevolmachtigde heeft echter verstrekkende rechten gekregen en kan bij wijze van spreken uw woning verkopen zonder dat u het weet. Houdt dus het origineel in huis en geef het pas af als het zinvol is. Wilt u het echt goed beschermen, laat dan de volmacht bij de notaris liggen. De notaris mag de volmacht pas afgeven na een oordeel van een arts waaruit blijkt dat u niet meer wils- of handelingsbekwaam bent.
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus magazine.
