De tuin in oktober 2023

Tuinieren herfst oktober september bladeren

Getty Images

Boven je hoofd klinken de trekvogels, najaarsbloeiers pakken hun moment om op te vallen. Hier en daar trekt de groene kleur al uit het blad. Een heerlijke tijd om de tuin in te gaan.

9 tuinklusjes in oktober

Hark afgevallen blad weg van het gazon, het geeft bruine plekken. Verwerk het blad als mulchlaag in de border of op de composthoop.
Een nieuw gazon maak je nu van graszoden. Voor zelf zaaien is het te laat, de graszaden ontkiemen pas in het voorjaar weer.
Verwijder de oude koolstronken van boerenkool en andere soorten. Zo voorkom je dat de koolvlieg hierin overwintert.
Maai je gras voor de laatste keer. Stel de maaier iets hoger af. Maak de messen van de maaier goed schoon en vet ze in met plantaardige olie.
Wied voordat je bollen plant echt al het onkruid uit de border. Dan heb je hier geen omkijken meer naar.
Verzamel zaden van eenjarigen.
Rooi de dahlia- en canna-knollen op, laat ze drogen en schud de losse grond eraf. Berg de knollen vorstvrij op, verpakt in kranten, bladaarde of houtwol.
Snoei hagen strak, knip de laatste takjes die uitsteken van de wintergroene taxus, coniferen en liguster. Zo krijg je een mooi berijpt of besneeuwd effect in de winter.
Verplant planten die op de verkeerde plek staan.

Wintergasten

De zomergasten vertrekken naar de zon en maken plaats voor andere vogels, zoals de pimpelmees, koolmees en appelvink. Hoog tijd om de verblijfplaats van de wintergasten in orde te maken: zorg voor een goede vogelvoerplek en een drinkschaal. Als voorbereiding op de winter kun je een nestkastje voor ze ophangen. Had je er al een? Maak hem dan vast even schoon.

Rust voor de bodem

Jarenlang spitten veel tuiniers hun moestuinen om vóór de winter. Dat gaf de kluiten de kans om los te vriezen tot fijne kruimels. Nieuwe inzichten zeggen dat je zo het bodemleven verstoort en onkruidzaden naar boven haalt. Probeer dit najaar de ‘no-dig-methode’ eens uit: laat de bodem met rust. Dek de grond af met karton, een laag compost en afgevallen herfstblad. Na de winter is het karton verteerd. Wat rest is een mooie, losse grond waar je meteen in kan planten.

Ideale najaarsbloeier

Vervang uitgebloeide eenjarigen in potten en bakken door een najaarsbloeier, bijvoorbeeld de Garden Cyclaam. Ze zijn er in veel kleuren, van spierwit tot warmrood en van zachtroze tot dieppaars, boven hartvormig blad met een prachtige tekening. Garden Cyclamen verdragen een paar graden vorst en bloeien door tot eind november, bij een zachte winter zelfs nog langer. Zet de plant op een plek in de halfschaduw, geef water via een schoteltje onder de pot, zodat de wortels van de cyclaam het vocht van onderaf opzuigen. Haal de uitgebloeide bloemen met steel en al uit de plant. Onder uit het blad verschijnen dan steeds nieuwe bloemknoppen.

Bollenweitje

De bollen kunnen de grond in! Hoe eerder ze erin gaan, hoe eerder ze in het voorjaar opkomen. Voor een bollenweitje plant je de bollen eerst op de juiste diepte (2 tot 3 maal zo diep als de hoogte) en leg je er daarna graszoden overheen.

Overwintertip voor pelargonium

De geranium, of eigenlijk pelargonium, die de hele zomer zo eindeloos bloeide, kun je overhouden. Knip de takken terug tot er een kwart van de lengte over is. Zet de planten op een lichte plek in de koelste kamer in het huis. Laat de grond niet uitdrogen. Volgend jaar worden ze groter, bossig en bloeien ze nog uitbundiger.

De in de zomer opgewarmde bodem, plus af en toe een regenbui, zorgen ervoor dat zaden nog ontkiemen. De ideale tijd om wilde inheemse bloemen te zaaien. Of plant een haag of heester: de wortels blijven groeien totdat de grond bevriest, daarna gaan ze pas in winterrust. Kortom, door nu aan de slag te gaan, neem je een voorsprong op een bloeiend en groen voorjaar.

Getty Images

Halveren

Halveer lange takken van klimrozen, vlinderstruik en Lavatera (kaasjeskruid), zo scheuren ze niet uit in de winter. In het voorjaar snoei je de planten wat dieper terug, en meteen in vorm.