De tuin in september 2024

Vlinderboom snoeien vrouw in de tuin
Getty Images

Deze maand is geknipt voor kleine en grote klussen, zoals vaste planten in de border uitgraven, opdelen en opnieuw aanplanten. Ondertussen groeit het gras gewoon door en rijpen de bessen en druiven in de nazomerzon.

9 tuinklusjes

  1. Kale plekken in de border? Vul ze met bloeiend siergras in potten.
  2. Pompoenen zijn oogstrijp als het ­steeltje rimpelig en gegroefd is. Oogst ze met een stukje van de steel eraan, dan blijven ze langer goed.
  3. Tuinafval is de basis voor compost. Gooi het niet in de kliko, maar op de composthoop. ­Wissel laagjes ­gemaaid gras, ­uitgebloeide bloemen, valfruit en weggeknipt blad af met droog blad en droge plantenresten. Een goede ­composthoop wordt warm. Daardoor kunnen de aanwezige onkruidzaden niet meer ontkiemen.
  4. Schuif potplanten wat ruimer uit ­elkaar, ­zodat het blad elkaar niet raakt en goed kan opdrogen. Als het blad lang vochtig blijft, geeft dat kans op schimmel.
  5. Knip voor een eindeloze nazomerbloei de uitgebloeide bloemen van vlinderstruiken steeds weg.
  6. Blijf tomaten, courgettes en ­komkommers water geven zolang het warm weer is.
  7. Plant nu teentjes knoflook en uitjes voor de  oogst in het komende jaar.
  8. Vaste planten die uitgebloeid zijn, kun je deze maand verjongen. Graaf ze uit, ­verdeel de kluit in stukken, knip het grootste deel van het blad af en plant de ­jonge stukken terug. Het oude hart kun je weggooien.
  9. Zelf pepers kweken is leuk en ­makkelijk. Droog de pepers door ze aan een draad te rijgen en op een droge, beschutte plek te hangen.

Slakkeneitjes

Wat zijn die glazige bolletjes die je vindt tussen de planten en onder bladeren? Het lijken ­gecoate mestkorrels, maar het zijn slakken­eitjes. Verzamel ze, voer ze aan de vogels of gooi ze in de kliko. Voorkomen is beter dan volgend jaar een slakkenplaag te bestrijden.

rosa rugosa
Getty Images

Mooi gazon

Eindelijk is het tijd om het gazon aan te pakken. De grond is nog warm en de ochtenddauw houdt de aarde vochtig: perfect om graszaad te laten ontkiemen. Inspecteer je gazon op kale plekken. Die kun je bijzaaien of vernieuwen met graszoden. Strooi na het zaaien grond over de zaden, anders pikken de vogels alles weg. Geef water als het lang droog blijft. Na twee weken zie je het verse gras als een groene waas opkomen. Kies voor een grasmengsel passend bij de ­situatie, zoals een schaduwmengsel.

Strakke border

Kijk eens kritisch naar je tuin: zijn de border­randen en de gras­kanten nog strak en duidelijk? Met een kantopsluiting van cortenstaal geef je snel en makkelijk vorm aan de tuin. Je kunt er ook bochten en ­rondingen mee maken.

Nu zaaien, straks vroege bloemen

Eenjarig ridderspoor, bijenvoer (Phacelia) en straalscherm kun je nu zaaien. De zaai­lingen overwinteren en bloeien komend voorjaar. Zaai ze ter plekke, dek de ­zaden af met een dun laagje grond en zorg dat ze niet ­uitdrogen.

Groen op het noorden

Tijdens hete zomers is een balkon op het noorden een rijk ­bezit: het is er heerlijk koel. Het enige nadeel is dat niet ­alles er wil groeien. Wat wel? Kies planten die van schaduw ­houden én goed in een pot of bak groeien. Vaak zijn die ook wintergroen. Maak deze maand een minituin in een grote pot en plant er meteen vroegbloeiende bollen bij. Zo maak je van een terras op het noorden ook een fijne plek om straks naar te kijken. Start met wintergroen zoals ­bergthee, varens, skimmia en klimop. Vul aan met bloeiers als hosta, fuchsia, astilbe, begonia en ­hortensia. Last but not least: plant er voorjaarsbollen bij, zoals krokus, sneeuwklokje en Scilla.

Jaaa, we kunnen weer verplanten!

Als eerste de coniferen en wintergroene heesters die op de verkeerde plek staan. Voelen ze stevig aan en zijn ze effen groen? Dan kun je aan de slag. Steek de helft van de wortels rondom af en geef goed water. Steek twee ­weken later de andere helft ook rondom af. Ze maken nu nieuwe kiemwortels en zijn begin oktober te verplanten. In een natte nazomer ­verplant je ze meteen.

mahonia ­aqui­folium
Getty Images

5x pluk en proef uit eigen tuin

Overal in de natuur lonken nu eetbare bessen aan struiken die ook in je tuin niet misstaan.

Mahoniestruik (mahonia ­aqui­folium): kook van de blauwe bessen een lichtzure saus voor bij een ­kaasplankje. Deze wintergroene struik is door zijn vroege bloei een echte ­bijentrekker.

  • 1 m  maart  halfschaduw

Rimpelroos (rosa rugosa): pluk van augustus tot oktober de ­donkerrode, zachte bottels en verwerk ze tot siroop, Turks fruit, jam of gebak. Deze roos is vooral mooi als brede dichte haag.

1,5 m  juni  zon

Gele kornoelje (cornus mas): als de bessen helderrood zijn, is het tijd voor de oogst. Pluk of raap de ­bessen en verwerk ze in drank, siroop of gebak. ’s Winters is dit een van de vroegste bloeiers.

 3 m  feb-maart  zon/halfschaduw

Vlierbes (sambucus nigra ­‘laciniata’): knip de trossen met zwarte ­bessen in augustus-oktober en kook ze met water tot een siroop of jam. Heerlijk in milkshake. Van de bloemen maak je een frisse siroop.

2,5 m   juni   zon/halfschaduw

Mispel (mespilus germanica): na de eerste nachtvorst in november zijn de vruchten zacht en rijp. Pluk ze als ze makkelijk loskomen en kook ze tot een gelei. Mooie grillige kleine boom.

4 m  april-mei  zon/halfschaduw

Auteur