Wist je dat je tijdens het surfen op internet voortdurend in de gaten gehouden wordt? Iedere keer als je een website bezoekt, wordt dat vastgelegd en doorgegeven aan allerlei nieuwsgierige bedrijven. In dit artikel lees je hoe dat werkt en wat je ertegen kan doen.
Informatie verzamelen
Internet is een prachtig medium voor het vinden van informatie. Maar het is ook een machtig medium voor het verzamelen van persoonlijke informatie over jou. Allerlei bedrijven maken heel graag een compleet profiel van jouw voorkeuren en interesses. Daarmee kunnen ze dan op jou persoonlijk gerichte advertenties presenteren op de websites die je bezoekt. Zo wordt de kans groter dat je ook echt iets van de aangeboden diensten en producten zal kopen. Andere bedrijven verzamelen je gegevens om je commerciële profiel later door te verkopen aan belangstellenden. Misschien heb je je er weleens over verbaasd dat er op websites allerlei advertenties verschijnen die lijken te weten waar je eerder belangstelling voor hebt getoond? Dan is dit de reden.
Cookies
Bedrijven gebruiken verschillende methoden voor het verzamelen van je voorkeuren. De belangrijkste methode gebruikt cookies (koekjes).
Cookies zijn kleine bestandjes die bij een bezoek aan een website op je computer, tablet of smartphone worden gezet. Er zijn verschillende soorten cookies. Basis- of functionele cookies zijn belangrijk voor het goed kunnen surfen op de site. Ze houden onder andere bij welke pagina’s je al eerder hebt bezocht, zodat je bijvoorbeeld niet steeds hetzelfde welkomstvenster te zien krijgt. Of ze houden bij een webwinkel bij of je al producten in je winkelwagentje hebt geplaatst. Deze cookies zijn nuttig en verder onschuldig.
Statistische cookies houden bij de website allerlei gegevens over bezoekersaantallen en belangstelling voor producten en diensten bij. Dit gebeurt soms anoniem maar lang niet altijd. Vaak wordt er software van specialistische bedrijven als Google gebruikt. Dat is handig voor het bedrijf dat de statistieken op zijn website wil bijhouden. Maar het is ook handig voor het bedrijf dat de statistische software aanbiedt. Want dat kan die bezoekersgegevens vanaf miljoenen websites meteen zelf gebruiken om gebruikersprofielen aan te maken en geld te verdienen.
Tracking cookies
De cookies die de grootste bedreiging voor je privacy vormen, zijn tracking cookies (volg cookies). Tracking cookies houden nadat ze op je computer geplaatst zijn, bij welke websites je allemaal bezoekt. Die informatie wordt vervolgens doorgegeven aan het bedrijf achter de cookie. Zo’n tracking cookie wordt vaak niet alleen geplaatst voor het bedrijf van de website waar je op dat moment op bezoek bent. Dat is misschien vervelend maar loopt nog wel los qua aantallen als je een beperkte hoeveelheid websites bezoekt. Maar ook tracking cookies van andere bedrijven worden rustig op je computer gezet. Die bedrijven betalen daarvoor aan de eigenaar van de site. Het gevolg daarvan is dat je na een bezoek aan een website zo al 10 tracking cookies erbij kan krijgen. Na een weekje surfen heb je al snel honderden cookies die bijhouden waar je allemaal naartoe gaat. Genoeg reden dus om eens te kijken hoe je die tracking cookies een halt toeroept.
Regels
Je zult de afgelopen jaren waarschijnlijk wel iets meegekregen hebben van de wettelijke regels rondom cookies. Al is het alleen maar door de schermpjes met een uitleg over cookies, die je te zien krijgt als je een nieuwe website bezoekt. Er wordt dan om je toestemming gevraagd voor het plaatsen van cookies.
Erg aardig natuurlijk, maar in de praktijk blijkt dat de wettelijke regels niet zo goed en handig uitpakken. En enige handhaving ontbreekt. Bij sommige websites wordt er automatisch van uitgegaan dat je akkoord bent met het plaatsen van alle mogelijke cookies als je verder gaat op de site. Bij andere sites kan je juist weer precies aangeven welke je wel of niet accepteert.
Wettelijk gezien hoor je op te kunnen geven welk type cookies je wel of niet wenst. Let daarbij goed op, want bij veel sites zit die mogelijkheid verborgen achter een linkje met een naam als Instellingen of Meer informatie. Veel mensen zien dat over hoofd en klikken op OK of Akkoord. Je krijgt dan de hele koektrommel tegelijk op je computer.
Maar in ieder geval is bij deze websites op te geven of je alleen functionele cookies wilt. Bij andere websites krijg je simpelweg geen keuze. Dit is eigenlijk niet toegestaan maar gebeurt veelvuldig.
Cookie instellingen in Edge
Helaas zijn de instellingen op websites dus vaak niet voldoende om tracking cookies buiten de deur te houden. Gelukkig kun je wel wat doen om jezelf te beschermen. Iedere internetbrowser heeft allerlei opties om je privacy tijdens het surfen te beveiligen. Ook voor het bepalen welke cookies op je computer mogen worden gezet.
In Edge geef je dat zo op:
- Klik op de drie puntjes rechtsboven.
- Klik op Instellingen.
- Klik op Privacy en beveiliging.
- Open de lijst bij Cookies.
- Klik op Alleen cookies van derden blokkeren. Alle cookies blokkeren kan ook, maar dan werken de meeste websites niet meer goed.
Zet iets lager in het menu ook de optie Niet volgen-aanvragen verzenden aan. Er wordt dan een verzoek aan de website die je bezoekt verstuurd om je niet te volgen. Soms wordt hier gehoor aan gegeven.
Je kunt al geplaatste cookies op je computer eventueel verwijderen:
- Klik op de knop Kies wat u wilt wissen.
- Klik een vinkje bij Cookies en opgeslagen websitegegevens.
- Klik op Wissen.
Om cookies altijd te laten wissen als je Edge afsluit:
Zet de optie Dit altijd wissen bij sluiten van browser aan.
Cookie instellingen in Mozilla Firefox
In Mozilla Firefox geef je cookie instellingen zo op:
- Klik op de drie streepjes rechtsboven.
- Klik op Opties.
- Klik op Privacy & Beveiliging.
- Bij Inhoudsblokkering: klik voor de meest strenge beperking op Streng. Bepaalde websites zullen hierdoor niet meer goed werken. Klik anders op Aangepast. Klik een vinkje bij Trackers. Klik een vinkje bij Cookies en kies in de lijst Trackers van derden.
Zet iets lager bij de instellingen ook de optie Altijd bij Websites een Niet-volgen signaal sturen aan. Er wordt dan een verzoek aan de website die je bezoekt verstuurd om je niet te volgen. Soms wordt hier gehoor aan gegeven.
Je kunt al geplaatste cookies op je computer eventueel verwijderen:
- Klik bij Cookies en websitegegevens op de knop Gegevens wissen.
Om cookies altijd te laten wissen als je Firefox afsluit:
Zet een vinkje bij Cookies en websitegegevens verwijderen zodra Firefox wordt gesloten.
Cookie instellingen in Google Chrome
In Google Chrome geef je cookie instellingen zo op:
- Klik op de drie puntjes rechtsboven.
- Klik op Instellingen.
- Klik onder aan de pagina op Geavanceerd.
- Klik op Instellingen voor content.
- Klik op Cookies.
- Zet de optie Indirecte cookies blokkeren aan.
- Klik bovenin bij Cookies op pijltje naar links.
- Klik bovenin bij Instellingen voor content op pijltje naar links.
Zet iets hoger bij de instellingen de optie Een verzoek voor niet bijhouden met je browseverkeer verzenden aan. Klik op Bevestigen. Er wordt dan een verzoek aan de website die je bezoekt verstuurd om je niet te volgen. Soms wordt hier gehoor aan gegeven.
Je kunt al geplaatste cookies op je computer eventueel verwijderen:
- Klik op Browsegegevens wissen.
- Geef de Periode op.
- Klik een vinkje bij Cookies en andere sitegegevens.
- Klik op Gegevens wissen.
Om cookies altijd te laten wissen als je Chrome afsluit:
- Klik op Instellingen voor content.
- Klik op Cookies.
- Zet de optie Lokale gegevens alleen bewaren totdat je je browser sluit aan.
Ook voor de browsers op je tablet of smartphone kun je dit soort cookie-instellingen opgeven via ongeveer dezelfde route.
In het vervolgartikel lees je meer over hulpmiddelen van derden voor het tegengaan van tracking cookies!