Veilig achter de firewall

Op internet besteden criminelen veel tijd aan het speuren naar mogelijkheden om computers binnen te dringen. Een van de doelen is persoonlijke informatie vergaren. Vooral gebruikersnamen, wachtwoorden en andere gegevens voor het inloggen op financiële websites, zoals banken, zijn gewild.

Botnet

Naast de informatie is de computer zelf ook interessant. Met de juiste software is een pc te gebruiken voor allerlei illegale activiteiten op internet. Computerkapers kunnen een heel netwerk van computers verzamelen – bekend als botnet – dat onder hun commando staat. Zo’n botnet wordt bijvoorbeeld stiekem gebruikt voor aanvallen op computersystemen van bedrijven, waarbij veel digitale kracht nodig is. Een leger aan computers dat precies doet wat de aanvaller wil, komt dan goed van pas.

Voortdurende controle

Om inbraak op de computer via internet te voorkomen, is een zogenaamde firewall noodzakelijk. Een firewall is software die op de achtergrond op de pc draait en voortdurend controleert of programma’s van buitenaf zonder toestemming contact proberen te maken met de computer. Ook houdt een firewall in de gaten of software vanaf de pc ongewenst het internet probeert op te gaan. In dat geval kan het bijvoorbeeld gaan om spyware: heimelijk geïnstalleerde software die gegevens probeert door te sturen naar criminelen.

Firewall in Windows
In het besturingssysteem Windows op de pc zit al een firewall ingebouwd, die standaard aanstaat. Deze functioneert goed voor het beschermen van de computer tegen ongewenste bezoekers.

Verschillende Windows-versies

De werking van Windows Firewall is niet veel veranderd door de Windows-versies heen. De route ernaartoe verschilt wel enigszins. In versies vóór Windows 8 klik je op ‘Start’. Vervolgens typ je ‘Windows Firewall’ in het zoekvak onderin. In Windows 8 houd je de muiswijzer rechtsboven in de hoek van het scherm en klik je op ‘Zoeken’. Typ ‘Windows Firewall’ en klik op ‘Instellingen’. In Windows 10 klik je links in de taakbalk op het vergrootglas en typ je ‘Windows ­Firewall’. Vervolgens klik je in alle Windows-versies op ‘Windows Firewall’. Als Windows Firewall is ingesteld, wordt deze groen weergegeven. Als een antivirus-programma de firewall regelt, wordt dat in dit venster ook aangegeven. Je hoeft dan Windows Firewall niet meer aan te zetten.

Uitzondering toevoegen

Het is niet aan te raden, maar soms wil je toch Windows Firewall uitschakelen. Bijvoorbeeld als je een andere firewall installeert. Of als je een probleem hebt met een programma dat geen contact kan maken met internet. Om te zien of het aan de firewall ligt of aan iets anders, kun je dan even kort de firewall uitzetten.

Automatisch aan de lijst met veilige programma's toegevoegd
Wanneer je een nieuw programma installeert op de computer dat gebruikmaakt van internet, bijvoorbeeld om automatisch naar updates te zoeken, dan zal er een uitzondering voor dit programma in de firewall moeten worden opgenomen. Vaak wordt bekende software automatisch aan de lijst met veilige programma’s toegevoegd. Soms moet je daar tijdens het installeren zelf toestemming voor geven. In andere gevallen krijg je de eerste keer dat een programma verbinding zoekt met internet, de vraag of de software mag worden toegevoegd aan de lijst.

Toestemming geven

Als je merkt dat een programma na installatie geen contact kan maken met internet – je ziet dan meestal een foutboodschap – dan moet je zelf de vrije firewall-doorgang toevoegen. Daarvoor klik je in het configuratiescherm op ‘Een app of onderdeel toegang geven via Windows Firewall’. Klik op ‘Instellingen wijzigen’ en zoek via ‘Bladeren’ het programma op dat je toestemming wilt verlenen. Klik op ‘Openen’ en daarna ‘Toevoegen’ en ‘OK’.

Goede firewall is van belang
Om de firewall-deur tijdelijk gesloten te houden voor een programma, klik je de vinkjes erachter weg. Voor permanente sluiting: selecteer de software, klik op ‘Verwijderen’ en ‘Ja’. Eindig met ‘OK’. Kortom: een goede firewall op de computer houdt je bezittingen een stuk veiliger.

Tips en trucs

1. Hoewel Windows Firewall goed functioneert, kun je ervoor kiezen een andere firewall te gebruiken. Bijvoorbeeld omdat die deel uitmaakt van een antiviruspakket en dus goed samenwerkt met alle onderdelen daarvan.
2. Je kunt ook gebruikmaken van losse, gratis firewalls, ­zoals die van ZoneAlarm of ­Comodo.
3. Gebruik je een Mac? Die heeft al een zeer goed functionerende ingebouwde firewall in het besturingssysteem zitten.
4. Het is verstandig maar één firewall tegelijk ingeschakeld te hebben, omdat ze elkaar anders in de weg kunnen gaan zitten. Vaak zal overigens bij het installeren van een nieuwe firewall de al aanwezige firewall automatisch worden uitgeschakeld om problemen te voorkomen.
5. En tablets ten slotte? De besturingssystemen op tablets werken anders dan die op pc’s. Hoewel het mogelijk is om een firewall te installeren, is het een lastige klus. Alleen geschikt voor vergevorderden en niet nodig zolang de apps uit de officiële winkels gedownload worden.