Veilig en vertrouwd computeren
Hoe hou je oplichters, dieven en virussen buiten je computer? En wat kun je doen om je tablet en smartphone te beveiligen?
Virussen
Wat kan er misgaan? De computer kan besmet worden met spyware: virussen die je bespioneren. Sommige richten weinig schade aan, maar er zijn ook virussen die bestanden, programma’s en apparatuur kunnen vernielen. Een virus kan ook al je toetsaanslagen doorsturen naar criminelen. Of de adressen van websites die je bezoekt. Vertrouwelijke informatie, zoals bij welke bank je klant bent of wat je rekeningnummer is, kan dan in verkeerde handen terechtkomen.
Wat kan ik eraan doen?
Een virus zit verborgen in een gewoon programma; als je het besmette programma opent, wordt automatisch het virus geactiveerd. Daarna voert het zijn schadelijke taken uit. Zorg daarom voor een antivirusprogramma op de computer. Hiermee wordt bijvoorbeeld een besmette e-mail direct aangepakt. Zorg ook dat eventuele updates van het antivirusprogramma bijgewerkt worden, dan komen ook de nieuwste virussen er niet door. Er zijn veel antivirusprogramma’s, zowel gratis als betaald. Kijk voor een uitgebreid overzicht op http://antivirus.startpagina.nl.
Updates
Wat kan er misgaan? In de beveiliging van programma’s als Internet Explorer en Windows kunnen gaten zitten. Criminelen gebruiken zo’n gat om toegang te krijgen tot computers. De computer kan dan vervolgens van afstand worden gebruikt voor illegale activiteiten.
Wat kan ik eraan doen? Installeer altijd meteen de jongste update voor programma’s als Windows. Recent ontdekte veiligheidslekken worden op die manier zo snel mogelijk gedicht. Windows staat standaard ingesteld op het automatisch downloaden en installeren van de nieuwste updates. Alle Microsoft-programma’s, zoals Office en Internet Explorer, worden hiermee bijgewerkt. Van andere programma’s krijgt u vaak automatisch een melding dat er een nieuwe versie is.
Firewall
Wat kan er misgaan? Een firewall is onmisbaar bij het internetten. Het is een programma dat in de gaten houdt of software van buitenaf toegang wil krijgen tot je computer, of vanaf jouw computer onbevoegd gegevens wil versturen over internet.
Wat kan ik eraan doen? Windows is standaard al voorzien van een firewall, maar je kunt ook een andere firewall gebruiken. Verschillende antiviruspakketten hebben een eigen firewall. Let op: zorg er wel voor dat je altijd maar één firewall op je computer hebt staan. Twee verschillende kunnen elkaars functioneren hinderen.
Onbekende bestanden
Wat kan er misgaan? Virussen en andere vijandige zaken liften vaak mee op gewone software. Je voorkomt dan ook veel problemen door voorzichtig te zijn met het openen van onbekende bestanden. Dit geldt zowel voor bestanden die je downloadt als voor bestanden die je via de e-mail krijgt opgestuurd, zelfs al zijn ze afkomstig van bekenden.
Wat kan ik eraan doen? Controleer een verdacht bestand altijd voor openen met een antivirusprogramma. Of verwijder gewoon zo’n onbekend bestand. Download alleen programma’s als ze van gerenommeerde downloadsites afkomstig zijn (bijvoorbeeld van www.download.com) of van de website van bekende bedrijven als Microsoft. Download apps voor mobiele apparaten alleen uit de officiële app-stores, dus bijvoorbeeld niet van een forum.
Persoonlijke gegevens
Wat kan er misgaan? Een veelgebruikte truc om aan persoonlijke gegevens te komen, is phishing. Je ontvangt dan bijvoorbeeld een e-mail van je bank waarin staat dat je – voor een controle – je inloggegevens moet invoeren op een bepaalde website. Maar de e-mail is in werkelijkheid afkomstig van criminelen, en de website is vervalst (en lijkt vaak sprekend op de echte website van de bank). De verzenders van de phishing e-mail kunnen vervolgens met de gegevens die je intypt je bankrekening leeg-halen. Soms wordt ook zelfs telefonisch naar persoonlijke gegevens gevraagd. Lees hier de tips en bekijk de voorbeelden om niet misleid te worden.
Wat kan ik eraan doen?
Geef nooit dit soort gegevens af.
Hoe echt de e-mail ook lijkt: normale bedrijven zullen hun klanten nooit op deze manier benaderen. Wees ook voorzichtig met wat je aan persoonlijke gegevens op internet zet, vooral als het om e-mailadressen en persoonlijke adressen gaat. Dit soort informatie is erg gewild en wordt doorverkocht aan bedrijven die bijvoorbeeld ongevraagde reclame mailen (spam). Reageer niet op spam. Spammers zien reacties als een aanmoediging om nog meer mails te sturen. Zorg dat het spam-filter bij uw internetprovider aan staat. Ontvangt u geregeld spam, dan is dit niet het geval. Wijzig dan de instellingen van uw account.
Mobiele apparaten
Wat kan er misgaan? Mobiele apparaten zoals tablets en smart-phones zijn gewoon minicomputers en daardoor ook vatbaar voor bijvoorbeeld virussen en spyware. Wat kan ik eraan doen? Het is verstandig dezelfde veiligheidsmaatregelen te nemen als voor een computer, inclusief het installeren van antivirussoftware.
Back-up
Wat kan er misgaan? Soms kan een besmet bestand niet meer gered worden. Met een reservekopie zijn je gegevens (bijvoorbeeld vakantiefoto’s) veiliggesteld. Wat kan ik eraan doen? Maak geregeld een back-up. Hoe, bekijkt u op https://www.plusonline.nl/digitaal-gadgets/back-ups-maken-en-terugzetten-in-windows-81. Ook kunt u bestanden zoals foto's en documenten buiten de computer opslaan. Lees hier hoe u bestanden veilig buiten de computer kunt opslaan.
- Plus Magazine