Is vette vis echt zoveel gezonder dan magere vis?

Variatie is belangrijk

Zalm met citroen liggend op papier
Getty Images

Je leest altijd dat vis eten gezond is en dat je vooral moet kiezen voor vette vis. Is magere vis dan niet gezond? Zo zwart-wit ligt het niet.

Wie gezond wil eten, eet 1 keer per week vis. Waarom is dit advies er? Omdat uit onderzoek blijkt dat het eten van vis helpt beschermen tegen hart- en vaatziekten. Mensen die 1 keer per week vis eten hebben 15 procent minder kans op het overlijden aan een hartziekte en 10 procent minder kans op een beroerte dan mensen die minder dan 1 keer per maand vis eten. Bij deze onderzoeken heeft men vooral gekeken naar het eten van vis in het algemeen, niet specifiek naar de soort vis. Op basis van deze onderzoeksuitkomsten heeft de Gezondheidsraad in 2015 geconcludeerd dat het gezond is om 1 keer per week vis te eten.

Soorten vet

Waardoor precies vis zoveel bescherming tegen hart- en vaatziekten biedt, is nog niet helemaal duidelijk maar heel veel onderzoeksuitkomsten wijzen in de richting van de specifieke soorten vet die in vis zitten. In vergelijking met vlees bevat vis veel meer onverzadigde vetzuren en met name de visvetzuren EPA en DHA.

Een beetje EPA en DHA kan ook uit andere voedingsmiddelen gehaald worden (sommige eieren, margarine, halvarines), maar vis is veruit de belangrijkste bron. Onderzoek met supplementen die EPA en DHA bevatten, laat zien dat deze visvetzuren het risico op sterfte aan hartziekten verkleinen en dat ze een positieve invloed hebben op de bloeddruk. Niet alle vissoorten bevatten evenveel van deze gunstige visvetzuren. De vette vissoorten makreel en sardines bevatten het meeste. Daarom wordt altijd die opmerking gemaakt dat je vooral voor vette vis moet kiezen. Maar ook magere witte vissoorten als roodbaars of zeewolf leveren deze belangrijke voedingstoffen.

De Gezondheidsraad adviseert volwassenen om per dag 200 milligram visvetzuren binnen te krijgen. Zoals je in onderstaande tabel ziet zou je dat al halen uit enkele flintertjes makreel. Maar ook met een portie van nog geen 100 gram? magere vis (kabeljauw, schol of tong) haal je al de dagelijkse aanbeveling. Je hoeft niet elke dag die visvetzuren binnen te krijgen. Als je er meer binnenkrijgt, kan je lichaam een voorraadje aanleggen, waaruit je op andere dagen kunt putten. Kies dus wel regelmatig voor vette vis, om die voorraad aan te vullen.

VissoortMilligram visvetzuren per 100 gram
Gestoomde makreel4560
Gerookte makreel3900
Sardines vers2660
Zalm vers2070
Gerookte Paling (rauw)1560
Sardines uit blik1280
Nieuwe haring1030
Gerookte zalm650
Zeewolf (rauw)650
Koolvis430
Roodbaars390
Tong290
Kabeljauw (rauw)240
Tonijn (blik)250
Schol220

 

Andere redenen waarom magere vis ook gezond is

Kijkend naar wat vis zo gezond maakt, moeten we zeker vergeten ook jodium te noemen. In onze voeding komt maar weinig jodium voor terwijl we het wel elke dag nodig hebben. Bijvoorbeeld omdat het bijdraagt aan de werking van de schildklier. Zeevis is een van de weinige natuurlijke bronnen van jodium onze voeding. Elke dag hebben we als volwassen ongeveer 150 microgram jodium nodig. Juist magere zeevis soorten zoals kabeljauw, schelvis en koolvis leveren per 100 gram al meer dan deze dagelijks aanbevolen hoeveelheid. Terwijl het gehalte aan jodium in de vettere vissoorten als zalm, sardines en makreel lager is. Een pré voor magere vis dus. En daarnaast levert vis - vet en mager – altijd een ruime portie eiwit. En dit zijn hoogwaardige eiwitten die het lichaam heel goed kan gebruiken voor de opbouw van eigen lichaamseiwitten. Dus ook wat dat betreft is vis – vet en mager - gezond.

Varieer

Bij het kijken naar wat gezond is om te eten, komen een heleboel aspecten kijken. De voeding moet alle voedingsstoffen leveren die je lichaam nodig heeft, het moet niet te veel calorieën leveren zodat je er niet te dik van wordt en het moet je helpen beschermen tegen ziektes. Omdat er geen voedingsmiddelen bestaan die alles leveren wat we op een dag nodig hebben is het belangrijk voedingsmiddelen te combineren en te variëren. Alleen dan kun je alles binnenkrijgen wat je aan voedingsstoffen nodig hebt. En dat geldt ook bij vis: eet het elke week en varieer in de soorten. Dan zit je altijd goed.

Dit artikel is geschreven door Mary Stottelaar. Mary is diëtist. Ze volgt de wetenschap op de voet en schrijft al jaren over voeding en gezondheid. Haalbaarheid en smakelijkheid van adviezen staan bij haar voorop.

Auteur 
Bron 
  • Voedingscentrum
  • Gezondheidsraad
  • NEVO-online