Koper, een spoorelement

Net als chroom en zink is koper een zogenaamd spoorelement. Spoorelementen zijn mineralen, maar dan mineralen waar u maar een heel klein beetje van nodig heeft. Koper speelt een rol bij de vorming van bindweefsel, botten en pigment. Daarnaast is het belangrijk voor een goede afweer, energie, bloedstolling en zuurstoftransport door het lichaam. 

Groente, fruit, cacao, graanproducten, orgaanvlees, zeevis, schaal- en schelpdieren en noten bevatten allemaal koper.

Kopertekort
Volwassenen hebben dagelijks 1,5 milligram koper nodig, zwangere vrouwen wat meer. In Nederland komt een kopertekort eigenlijk niet voor. Het risico op een tekort is groter bij pasgeboren en te vroeg geboren baby’s en kinderen die ondervoed zijn geweest. En als u meer ijzer, zink en vitamine C binnenkrijgt dan er in de normale voeding zit, neemt uw lichaam minder goed koper op.

Bij een ernstig kopertekort kunt u last krijgen van bloedarmoede en botontkalking. Ook het afweersysteem werkt dan minder goed.

Maximale dosis
Volgens de Gezondheidraad is de maximale veilige dosis voor volwassenen 5 milligram koper per dag.  De kans dat u via voeding te veel koper binnenkrijgt, is klein. De lever zorgt ervoor dat overbodige koper afgescheiden wordt.

De oorzaak van een overschot aan koper is meestal verontreiniging van voedingsmiddelen. Extreem veel koper kan leiden tot geïrriteerde darm- en slijmvliezen, waardoor u misselijk wordt, moet overgeven of diarree krijgt.

Ziekte van Wilson
Mensen die de ziekte van Wilson hebben, worden wel ziek van koper. Bij deze erfelijke stofwisselingsziekte werkt de afvoer van koper namelijk niet goed. Zij missen een enzym waardoor de koper zich opstapelt in de lever en in een later stadium ook in de hersenen. Dit kan tot allerlei klachten leiden die te maken hebben met de lever en/of de hersenen. Bijvoorbeeld geelzucht, leverontsteking, bloedarmoede, levercirrose, verkramping van spieren, spraakmoeilijkheden, gedragsveranderingen enzovoort. Een van de meest opvallende kenmerken bij de koperopstapelingsziekte is een bruingroene ring in het hoornvlies van de ogen.

Als u de ziekte van Wilson heeft, mag u geen koperrijk voedsel eten en heeft u daarnaast medicijnen nodig die zorgen voor de afvoer van koper. Raakt de lever onherstelbaar beschadigd, dan heeft u zelfs een levertransplantatie nodig.