Ik werk als postbode en dat is met de huidige temperaturen onder nul geen pretje. Bij welke temperatuur mag je als werknemer het werk neerleggen?
Een werknemer die meent dat zijn gezondheid vanwege de vrieskou schade oploopt, mag op grond van artikel 29 Arbowet werk weigeren. Wel moet er naar zijn redelijk oordeel sprake zijn van een ernstig en onmiddellijk dreigend gevaar. De werkweigering moet meteen aan de werkgever worden gemeld. Is de werkgever het met het oordeel oneens dan moet hij dat zelf met bewijs onderbouwen. De bewijsplicht dat er geen ernstig gevaar is, ligt dus bij de werkgever.
Arbowet noemt geen temperatuur
De moeilijke vraag is uiteraard wanneer er gevaar voor de gezondheid dreigt. De Arbowet vermeldt helaas geen concrete temperaturen waarbij werknemers hun werk mogen neerleggen. Artikel 6.1 zegt slechts dat de temperatuur geen gezondheidsschade bij werknemers mag veroorzaken. Concreet is dit volgens FNV Bondgenoten het geval als de verwarmingsinstallatie op kantoor het heeft begeven. Glazenwassers en gevelreinigers hoeven niet te werken indien het erg koud is en het hard waait.
Bouwsector: bij -6C gevoelstemp niet werken
Gelden bovengenoemde regels voor 'gewone' werknemers, in de bouw gelden wél harde en concrete regels, laat FNV Bouw & Infra weten. Bouwvakkers en werknemers in de bouwsector hoeven 's ochtends hun werk in de buitenlucht NIET te beginnen bij een gevoelstemperatuur van min 6 graden Celsius of lager. Tenzij de werkgever passend werk aanbiedt, mogen werknemers om half 11 naar huis als een tweede meting opnieuw op of onder de min 6 ligt. Het salaris wordt ondertussen gewoon doorbetaald en niemand mag worden ontslagen.
Basis van de temperatuurmeting is het weerstation in de directe omgeving van de bouwplaats. Vorst en windkracht vormen samen de gevoelstemperatuur.
<15 C al onbehaaglijk
Voor gewone werknemers gelden deze voorschriften dus niet. Dat de Arbowet geen temperaturen vermeldt, komt doordat elke werknemer weer anders reageert op kou. Veel andere factoren spelen bovendien mee: kleding, het soort werk (en de bijbehorende fysieke inspanning), de windsnelheid, luchtvochtigheid en maatregelen die de werkgever heeft genomen ter bescherming van de kou.
- Concreet gelden temperaturen onder de 15 graden al snel als onbehaaglijk. Extra kleding is dan vereist om te werken. Dat betekent uiteraard niet dat er niet gewerkt hoeft te worden zodra het vriest. Vaak is werken met extra beschermende kleding prima mogelijk.
Beschermende kleding verplicht
Die kleding moet dan volgens de Arbowet ook worden verstrekt. Artikel 6.1 vierde lid zegt dat de werkgever bij dreigende gezondheidsschade persoonlijke beschermingsmiddelen (bijv. handschoenen) moet verstrekken. Is dat onvoldoende dan moet de duur dat de werknemer bloot staat aan de kou zo worden beperkt dat geen schade meer kan optreden. In Nederland werken ook een groot aantal werknemers op regelmatige basis onder koude omstandigheden. Denk aan koel- en vrieshuizen.
Risico-inventarisatie
Van belang is tenslotte nog artikel 5 Arbowet. Dit artikel schrijft voor dat iedere werkgever een schriftelijke beschrijving dient te geven van de gevaren waaraan werknemers tijdens hun werk worden blootgesteld. Komt werken onder koude omstandigheden vaak voor dan moet dit in de Risico Inventarisatie en Evaluatie (RIE) worden vermeld. Verder moeten werknemers worden geinformeerd over de koude en over de maatregelen die hiertegen mogelijk zijn.
