13 tips om je ogen gezond te houden

We kijken teveel naar beeldschermen en telefoons, te weinig in de verte en knipperen niet genoeg. Kortom: we nemen ons zicht voor lief. Het gevolg? Oververmoeide, droge en branderige ogen. En dat terwijl een goede oogzorg helemaal niet zo moeilijk is. Met deze dertien tips zorg je goed voor je ogen, en daar hoort een regelmatige controle natuurlijk bij. 

1. Kijk goed naar je voeding

Goede ooggezondheid begint met het voedsel op je bord. Voedingsstoffen zoals omega-3-vetzuren, luteïne, zink en vitamines A, B, C en E helpen om droge ogen, een verstoord nachtzicht en leeftijdsgerelateerde zichtproblemen zoals maculadegeneratie en staar voorkomen. Eet daarom voldoende groene groenten als spinazie, boerenkool, snijbiet en broccoli en haal eiwitten uit eieren, noten en peulvruchten. Eet regelmatig vette vis zoals zalm en tonijn. Ook citrusvruchten, kiwi, papaja en blauwe bessen zijn goed voor je ogen.

2. Drink voldoende

Voldoende vocht is noodzakelijk voor alle organen in je lijf, ook voor je ogen. Als je niet voldoende water drinkt, heeft dat een negatieve invloed op je traanproductie en krijg je droge ogen. Elke dag 1.5-2 liter vocht zorgt ervoor dat je ogen voldoende hydratatie krijgen. Probeer daarbij de koppen koffie te beperken. Door een teveel aan cafeïne kun je sneller last krijgen van wazig zicht of een trillend ooglid. Bovendien wordt teveel cafeïne gelinkt aan een hoger risico op glaucoom.

3. Probeer je schermgebruik te beperken

Uit onderzoek door Motivaction in opdracht van Pearle Opticiens blijkt dat volwassen Nederlanders gemiddeld 5 uur en een kwartier achter een beeldscherm zitten. Thuiswonende kinderen doen daar met een gemiddelde schermtijd van 4 uur en 20 minuten niet voor onder. De hele dag naar een computer – of ander digitaal scherm – staren, beschadigt je ogen niet, maar je maakt ze wel vermoeid en droog. En dat zorgt voor wazig zicht en moeite met focussen op afstand. Zorg er daarom in ieder geval voor dat je bril- of contactlenzen de juiste sterkte hebben en laat dit regelmatig checken bij je opticien. Gebruik apparaten met schermpjes liever niet meer dan 4 uur per dag en niet in de laatste twee uur voor je gaat slapen.

4. Laat je ogen regelmatig checken, óók als je geen klachten hebt

Hoofdpijn, vermoeidheid, leesproblemen, moeite met focussen, concentratieproblemen en een onzeker gevoel in het verkeer: het zijn allemaal symptomen van verminderd zicht. Heb je hier last van? Dan kan het zijn dat je ogen achteruit zijn gegaan. Dit is vaak makkelijk op te lossen met een bril of contactlenzen. Je ogen regelmatig laten opmeten is dan belangrijk, zodat jij weer scherp ziet. Ook als je geen klachten hebt, is het belangrijk om iedere twee jaar je ogen te laten nakijken.  Zo weet je zeker dat je altijd optimaal zicht hebt én is er controle op je ooggezondheid.  Als je regelmatig je ogen laat checken, kunnen oogziektes vroegtijdig worden opgespoord. Want als blijkt dat er aanvullend onderzoek nodig is, dan zal de opticien je adviseren naar een optometrist, oogarts of huisarts te gaan. Laat je ogen ook checken als je twijfelt of geen klachten hebt.

5. Neem knipperpauzes

Niet alleen computerschermpjes en je telefoon leveren vermoeide ogen op, ook langdurig lezen van boeken of zakelijke papieren kan vermoeide en droge ogen veroorzaken, omdat je te weinig knippert. Normaliter knipper je zo'n 10 tot 15 keer per minuut, maar als je geconcentreerd bezig bent onderdruk je dat onbewust. Daardoor droogt je hoornvlies uit. Door te weinig traanvocht ga je wazig zien en voelen je ogen oncomfortabel aan. Las daarom regelmatig knipperpauzes in. Een goede regel om regelmatig afstand van je scherm of papieren te nemen is de 20-20-2 regel. De cijfers staan voor na 20 minuten scherm- of leestijd, 20 seconden in de verte kijken en dagelijks 2 uur buiten doorbrengen, bijvoorbeeld door te wandelen of te tuinieren.

6. Beweeg!

Bewegen is goed voor je hele lijf, maar ook voor je ogen. Al was het maar omdat mensen die voldoende bewegen minder vaak last hebben van overgewicht. Overgewicht verhoogt het risico op diabetes type 2, een te hoog cholesterol en een hoge bloeddruk. Allemaal aandoeningen die tot oogproblemen kunnen leiden.

7. Houd je lenzen of bril in goede conditie

Je bril of lenzen zijn onmisbaar voor goed zicht en uitgeruste ogen. Als ze beschadigd zijn, kun je er slechter door zien en span je je ogen meer aan. Zo kan een kras op je bril voor hoofdpijn en vermoeide ogen zorgen, omdat je ogen moeite krijgen met scherpstellen. Houd je bril of lenzen daarom goed schoon, laat de sterkte regelmatig doormeten door je opticien, vervang lenzen bij beschadiging en laat een beschadigde bril repareren.

8. Slaap voldoende

Om je ogen voldoende te ontspannen is slaap nodig, liefst 7 à 8 uur per nacht. Vermijd vanaf 2 uur voor je naar bed gaat het liefst alle schermpjes. Die geven namelijk blauw licht af, wat er weer voor zorgt dat je lichaam minder melatonine aanmaakt en je minder snel in slaap valt.

9. Draag je zonnebril

Veel mensen dragen hun zonnebril alleen in de zomer. Maar het is verstandiger om je zonnebril altijd bij de hand te houden. De straling van de zon kan je ogen namelijk beschadigen, ook in de herfst of winter. Voor de juiste bescherming kies je een zonnebril met 100 procent UV-bescherming. Dit kun je snel zien aan de melding 'UV400' of '100% UV'.

10. Haal vaker een frisse neus

Natuurlijk hebben al je organen profijt van voldoende frisse lucht. Maar wist je dat dat ook voor je ogen geldt? Je hoornvlies haalt zuurstof namelijk direct uit de buitenlucht. Regelmatig een frisse neus halen heeft daarmee direct een positieve invloed op je ooggezondheid. Zorg daarnaast voor een goede luchtvochtigheid in huis door te ventileren en eventueel een luchtbevochtiger te gebruiken of bakjes water aan de radiator te bevestigen. Daarmee voorkom je droge ogen.

11. Gebruik make-up niet te lang

Een oud mascaraborsteltje barst van de bacteriën die ooginfecties kunnen veroorzaken. Dat geldt ook voor andere make-up die je bij je ogen gebruikt. Vervang je make-up daarom iedere drie maanden en slijp de punt van je oogpotloden regelmatig. Deel geen cosmetica met anderen en gebruik in de winkel geen testers rond je ogen. Tenslotte: reinig je gezicht en ogen altijd grondig voor je naar bed gaat.

12. Geef bacteriën geen kans

Draag je lenzen? Was je handen regelmatig, zeker als ze in de buurt van je ogen komen. Was ze extra goed wanneer je contactlenzen in of uit doet. Reinig je contactlenzen grondig en vervang ze op tijd. Houd ook je lenzendoosje goed schoon. Of kies voor daglenzen, dan heb je iedere dag ultrahygiënische lenzen.

13. Praat met familie

Sommige oogaandoeningen zijn erfelijk, dus het is belangrijk om het met je familie over je ooggezondheid te hebben. Vraag eens of er oogziekten in de familie zitten, zodat je beter kunt inschatten of jij ook risico loopt. Als er bijvoorbeeld hoge bloeddruk of diabetes in de familie zit, is het verstandig om je ogen jaarlijks te laten checken.

Lees ook: 13 symptomen van slecht zicht