"Houd focus op je ooggezondheid"
Oogaandoeningen komen steeds vaker voor; de verwachting is zelfs dat het aantal mensen met oogziekten in Nederland de komende jaren stijgt met meer dan 17 procent. Zo’n ziekte – denk aan glaucoom, maculadegeneratie, diabetische retinopathie - heeft veel impact op je leven. En de kans erop neemt al toe vanaf je 40ste. Het is dus belangrijk om er op tijd bij te zijn. Welke tekenen kunnen wijzen op een oogziekte en bij welke symptomen moet je aan de bel trekken? We vroegen het de optometrist.
Zo'n 50 procent van het zichtverlies kan worden voorkomen als het tijdig wordt ontdekt en behandeld. Daarom is het belangrijk je ogen regelmatig - iedere twee jaar - te laten checken. Dat begint met een oogmeting om te zien of je nog scherp ziet, maar kan ook een uitgebreider ooggezondheidsonderzoek zijn. Daarbij voert een optometrist een optometrisch (oogmeetkundig) onderzoek uit om te controleren of je een oogafwijking hebt. We vroegen optometrist Jiska van Dam van Specsavers wanneer zo'n optometrisch onderzoek aan de orde is en waarom je je vanaf je 40ste sowieso op je ooggezondheid moet focussen.
Tekenen van een oogziekte
"Eigenlijk moet je altijd aan de bel trekken als je het idee hebt dat er iets mis is met je zicht," vertelt Van Dam. Volgens haar is letten op klachten en symptomen al het halve werk. "Vermoeide ogen, hoofdpijnklachten, dubbel of wazig zien: aarzel met 'vage klachten' vooral niet om naar de gezondheid van je ogen te laten kijken. Dit soort klachten kunnen tekenen van een oogziekte zijn, al is dat gelukkig niet altijd zo en is het soms voldoende om de sterkte van de glazen of contactlenzen aan te passen."
Altijd checken na je 40ste
Ze benadrukt dat je er in sommige gevallen altijd goed aan doet de gezondheid van je ogen te laten checken. "Sowieso na je 40ste, omdat de kans op oogziektes toeneemt na die leeftijd. Maar ook bij diabetes, hogere plus en min sterkte (vanaf plus of min 3 dioptrie), gebruik van bepaalde medicijnen, hoge bloeddruk of bepaalde ziektes in de familie - zoals glaucoom en maculadegeneratie - is de kans op een oogaandoening groter en regelmatige controle nodig."
Waar kun je zelf op letten?
- Verminderd zicht
- Wazig of dubbel zien
- Moeite met scherp stellen
- Pijn in of rond de ogen
- Last van het licht
- Slecht zien in het donker
- Zien van vlekken
- Rechte lijnen lijken krom of vervormd
- Hoofdpijn
Heb je structureel last van klachten uit het bovenstaande rijtje? Laat dan de gezondheid van je ogen eens controleren. Van Dam benadrukt: "Maar ook al is er op het blote oog niks te zien en heb je geen klachten; dan nog is een regelmatige check verstandig. Wat veel mensen zich namelijk niet realiseren is dat zo'n onderzoek twee kanten op werkt. Een optometrist kan een beginnende oogziekte ontdekken, maar er worden tijdens zo'n onderzoek ook andere aandoeningen gevonden. Zo verwijzen we mensen naar de huisarts met een veel te hoge bloeddruk waar ze niet vanaf wisten, kunnen puntbloedinkjes in de ogen ook wijzen op diabetes en zien we soms een verandering aan de oogzenuw die zou kunnen wijzen op een verhoogde hersendruk, iets waar een arts naar moet kijken."
Het verschil tussen een 'normale' meting en een ooggezondheidsonderzoek
Hoe gaat zo'n optometrisch onderzoek eigenlijk in z'n werk? Jiska van Dam: "We kennen allemaal de meting door een opticien. Deze meet je gezichtsscherpte en de bijbehorende brilsterkte. Bij het ooggezondheidsonderzoek wordt met de nieuwste technologie veel meer informatie verzameld over je ogen. Zo wordt er naast een anamnese (een vraaggesprek over de voorgeschiedenis van je medische klachten) ook een netvliesfoto gemaakt. Er wordt naar de oogdruk en de dikte van het hoornvlies gekeken. " Als de optometrist er na zo'n onderzoek reden toe ziet, word je doorgestuurd naar oogarts.
Wat kun je zelf doen voor een goede ooggezondheid?
"Dat wat goed is voor je lijf, is eigenlijk ook goed is voor je ogen", vertelt Van Dam. Denk aan algemene gezondheidsadviezen als gezond en gevarieerd eten (vette vis, groene groenten en ja, ook worteltjes) en voldoende water drinken. Om droge ogen te verminderen of tegen te gaan zijn een goede luchtvochtigheid, regelmatig naar buiten en voldoende knipperen handige tips; zeker als je veel op een beeldscherm kijkt."