'Door mijn huwelijk met een Hongaar is kerstavond voor mij heilig geworden'

Op de hoes van de grammofoonplaat en op kerstkaarten zagen we witte daken, wegen en bomen. Wit was ook de baard van de Kerstman op een slee, voort­getrokken door rendieren die we óók niet kenden. We werden al jong ­ingewijd in de jaargetijden van andere landen en in de Europese kersttraditie. Toch bleven kou en sneeuw vreemde elementen.

Mijn moeder had zelf ook nog nooit ­echte sneeuw gezien. Maar ze bracht ons op een spoor.

Op een bijzettafel knutselde ze van ­papier en karton een grotlandschap met weggetjes en boompjes. In de ­beschutting van de grot plaatste ze de kerststal, die na een jaar weer tevoorschijn kwam uit een doos, samen met alle beelden van groot formaat. Over het landschap drapeerde ze lange lappen van watten. Daarmee bootste ze de sneeuw na. En om die nog meer te accentueren, versnipperde ze wit papier in kleine stukjes die wij mochten strooien over de herders, de schapen en de Driekoningen.

Door mijn huwelijk met een Hongaar is kerstavond voor mij heilig geworden

In de loop van de jaren heb ik de traditie om een grote kerststal op te zetten los­gelaten. Ik ben naar Nederland verhuisd en door mijn huwelijk met een Hongaar verplaatste de focus zich naar de kerstboom. Volgens de Hongaarse traditie komt de familie bijeen op kerstavond, 24 december. Dan pas wordt de kerstboom naar binnengebracht en door de mannen en de jongens opgetuigd met snoepjes, slingers en echte kaarsjes.

Als ze klaar zijn rinkelen ze een bel. Sein voor de vrouwen en de meisjes om ­binnen te komen in de woonkamer, die alleen verlicht is door de kerstboom. Na alle ooh’s en aah’s en het zingen van kerst­liederen wens je elkaar een vredig kerstfeest. Voor de kleintjes kan dat niet snel genoeg gaan. Die willen zich het liefst direct storten op de berg cadeaus onder de boom. 

Door mijn Hongaarse verleden is kerstavond voor mij heilig geworden. Bij het NOS Journaal vroeg ik bijtijds vrij op 24 december. Daardoor werd ik vaak ingeroosterd op 25 december. We werden dan verwend in de kantine, die voor een dag veranderde in een restaurant met bediening en een viergangendiner.

Ik hoopte altijd op een white Christmas, maar in al die jaren hebben we maar twee keer een witte Kerst gehad. Niet voor niets ligt in het lied van Bing Crosby de klemtoon op dreaming.