Meester Frank Visser: 'De FIOD op bezoek'

In 2019 deed de FIOD een inval bij een accountant die ervan werd verdacht mee te hebben gewerkt aan een frauduleuze belastingconstructie. De secretaresse had ’s ochtends net koffie gezet, toen de FIOD zich meldde. Het bleek om een formele huiszoeking te gaan, uitgevoerd door de rechter-commissaris. Dat is een speciaal­ daarvoor aangewezen rechter in de rechtbank. Ook de fraudeofficier van justitie was erbij. Niet alleen de ­nodige ordners werden meegenomen, ook kopieën van digitale databestanden. Maar waarom ook de boekhoudingen van een aantal andere bedrijven werden meegenomen, bleef onduidelijk. De accountant en het kantoorpersoneel moesten in de kantine blijven. Uren later verlieten de invallers het pand, de ­accountant in verbijstering achterlatend.

De accountant, overtuigd van zijn onschuld, wendde zich meteen tot een advocaat. Een dergelijk onderzoek is immers fnuikend voor je goede naam en bovendien werkt een beslag op een aantal bedrijfsadministraties verlammend op de gewone bedrijfsvoering. De advocaat­ vroeg om opheffing van het beslag en om nadere informatie. Wat was nu precies de verdenking?

Antwoorden bleven uit. De rechter-commissaris bleef halsstarrig weigeren. Dat vond de advocaat te ver gaan. Volgens hem was de rechter-commissaris knap bevooroordeeld in deze zaak. Daarom diende hij een wrakings­verzoek in bij de rechtbank. Dat verzoek werd toegewezen,­ wat vrij uitzonderlijk is. De rechter-­commissaris werd vervangen door een collega.

Vervolgens lag de zaak een paar maanden stil. De FIOD kreeg het bewijs kennelijk niet rond. Daarop diende de advocaat van de accountant een verzoek tot opheffing van het beslag in bij de rechtbank. Dat werd toegewezen. Weliswaar ging de officier van justitie tegen­ die beslissing in cassatie bij de Hoge Raad, maar dat beroep werd weer ingetrokken.

Daarna verdween het strafdossier ergens in een diepe­ lade. Was de zaak officieel geseponeerd? Niemand­ die het wist. Maar als de officier van justitie dacht dat hij de zaak zo als een nachtkaars kon laten uitdoven, had hij het mis. De accountant had de nodige schade ­geleden en die wilde hij vergoed zien. Daarmee liep hij wel het risico dat de zaak alsnog werd opgepakt. Een schuldige zou dat risico niet willen lopen, denk ik.

Maar goed, de rechtbank boog zich nu over het verzoek om schadevergoeding. Inmiddels was de rekening van de advocaat opgelopen tot bijna €50.000. Die rekening wilde de ­accountant vergoed zien. De officier van justitie­ vond dat allemaal nogal veel. Had de advocaat­ hier niet ‘met een vork ­geschreven?’ De rechtbank vond van niet. Die had de urenadmini­stratie van de advocaat ingezien en vond de declaratie niet buitensporig. Het gehele bedrag werd toegewezen.

Natuurlijk hoefde de officier van justitie­ dat bedrag niet uit eigen zak te betalen. Maar uit eigen ervaring als fraudeofficier weet ik dat het je door je meerderen niet in dank wordt afgenomen, als dit vaker voorkomt.