Yvonne Kroonenberg: 'Wachten'

Dat vinden sommige badpakzwemmers moeilijk. “Ik heb weleens vaker een piemel gezien, hoor!”, snauwde een mevrouw. “Zij kiezen er toch voor om naakt te zijn?” vond een ander, “wij komen gewoon zwemmen.” “Het is al bijna vijf voor tien,” klaagde iemand, “de klok loopt niet gelijk!” Dat is waar. De klok in het zwembad loopt iets achter. Dat lijkt me geen sociale misstand.

Oude mensen kunnen fel protesteren als ze zich tekortgedaan voelen. Dan lijken ze bepaald niet op milde wijze grootouders, eerder op boze kleuters die een ­betere plaats opeisen in de ballenbak. Maar dat is misschien een te harteloos oordeel. “Oude mensen houden niet van wachten”, legde een psycholoog me uit, “en wachten is nu eenmaal hun lot. Ze kijken op de klok en vragen zich af waar de thuiszorg blijft. Of de bezorgdienst van de apotheek hen niet heeft overgeslagen op zijn ronde. Het is al tien voor half vijf en om vier uur zou een bestelling van de supermarkt afgeleverd worden.”

Ik begreep het meteen. Het is heerlijk om gepensioneerd te zijn en niet meer van de ene afspraak naar de andere te jakkeren, niet meer op te hoeven schieten om de kinderen uit school te halen, de boodschappen te doen, bij je schoonouders langs om te kijken of ze nog iets nodig hebben en terug naar de winkel te moeten, omdat je bent vergeten keukenrollen te kopen. Het is fijn om overal tijd voor te kunnen nemen, maar je houdt ook veel tijd over. Een oceaan van doelloze uren die gepensioneerde mensen proberen te vullen met Leuke Dingen.

Dat zit de zingeving aan het bestaan soms in de weg. Als alles leuk is, is niets belangrijk. Met jouw tijd mogen ze morsen, lijkt iedereen in de omgeving te denken, en daar komen oude mensen tegen in het geweer. Ik ken een vrouw die het woord ‘moeten’ streng heeft verbannen uit haar leven. Als iemand goed-bedoelde raad denkt te geven en een zin begint met ‘je moet’, bijt zij de spreker toe: ‘ik moet niks!!’ Die houdt dan geschrokken zijn mond.

Inderdaad, oude mensen moeten niets en daarom zit niemand op hen te wachten, terwijl zij zelf almaar op de klok kijken of het al tijd is. Tijd om te gaan wandelen, tijd om iemand te bellen, tijd om het journaal aan te zetten.

Ik ben opgegroeid met een moeder die altijd bezig was met opschieten. Ze stond vroeg op om de boel tegen tienen aan kant te hebben. Dan ging ze eropuit om boodschappen te halen. ’s Middags om drie uur was ze klaar met alle taken. Dan at ze vast warm, dan was dat ook maar weer gebeurd, en poetste ze haar tanden. Dan ging ze in haar leunstoel zitten en om vijf uur trok ze haar nachtjapon weer aan. Straks kon ze lekker vroeg naar bed. Ze is 83 geworden. Met de dood had ze geen haast.