Hoe veilig zijn borstimplantaten?

In 2010 kwam aan het licht dat de borstimplantaten van Poly Implant Protheses (PIP) en M-Implants een verhoogde kans op lekken hadden. Zo’n 1000 tot 1400 Nederlandse vrouwen hebben deze implantaten gehad. Inmiddels zijn PIP-implantaten en M-Implants verboden. Vrouwen wordt aangeraden de betreffende implantaten te laten verwijderen.

René van der Hulst, plastisch chirurg van de Nederlandse Vereniging voor Plastische Chirurgie (NVPC): "Jaarlijks worden in Nederland zo’n drieduizend borstvergrotende operaties uitgevoerd waarbij siliconenimplantaten worden gebruikt. Ook bij borstreconstructies na borstkanker worden vaak siliconenimplantaten ingebracht. Vrijwel elke borstprothese zal in de loop van de tijd gaan slijten."

Hoe groot is de kans dat een borstimplantaat gaat scheuren of lekken?

"Een exact getal is niet te geven. De kans op lekkage of scheuren neemt in de loop van de jaren toe. Zo’n 10 tot 30 procent van de siliconenimplantaten moet na verloop van tijd vervangen worden. Bij borstimplantaten van het merk PIP of M-Implants (van dezelfde fabrikant) was de kans op lekkage of scheuren groter dan gemiddeld. Vrouwen die implantaten van deze merken hebben gekregen, adviseren wij om ze te laten verwijderen. De meeste vrouwen zijn al opgeroepen door hun behandelaar. Wie geen oproep heeft gekregen en PIP of M-Implants heeft, kan het beste zelf contact opnemen met de behandelend arts"

Wat voor klachten geeft een lekkend of gescheurd implantaat?

"Niet iedereen krijgt klachten, maar de vorm van de borst kan veranderen en door kapselvorming kan de borst hard en pijnlijk aanvoelen. Vrouwen die last hebben van dit soort klachten, moeten contact met hun behandelaar opnemen. Het kan een indicatie zijn dat er iets mis is met de protheses. Een kapotte prothese moet altijd vervangen worden."

Is het gevaarlijk als de siliconen zich in mijn lichaam verspreiden?

"Sommige vrouwen die last hebben van klachten, zoals chronische vermoeidheid, reumatische aandoeningen en ontstekingen, wijten dat aan een lekkend siliconenimplantaat. Wetenschappelijke onderzoeken hebben dat verband nooit bevestigd. Om hierover zekerheid te krijgen gaat de NVPC samen met de beroepsvereniging van internisten klachten inventariseren en onderzoeken."

Wat kun je zelf doen om klachten te voorkomen?

"Vraag de behandelend arts om uw implantaat te registreren en laat de implantaten jaarlijks controleren."

Wat zijn de alternatieven voor siliconenimplantaten?

"Bij borstvergroting zijn injecties met eigen vet een nieuw, veilig alternatief. Het nadeel is dat je een voorbehandeling van enkele weken nodig hebt. Je kunt de borst niet al te groot maken en het resultaat is moeilijker te voorspellen dan bij siliconenimplantaten. Bij borstreconstructies van kankerpatiënten zijn er meer mogelijkheden om eigen weefsel te gebruiken. Het nadeel is dat dit vaak een grote operatie vergt, waardoor het herstel langer duurt."

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) heeft veelgestelde vragen over PIP-omplanten en M-Implants op een rij gezet. U vindt ze hier.

Strengere keuringen in de toekomst

Alle medische hulpmiddelen die in Nederland worden gebruikt, moeten weliswaar een zogeheten CE-markering hebben, maar die keuring is veel minder streng dan die waaraan geneesmiddelen moeten voldoen. Een CE-markering betekent dat een product voldoet aan de minimale veiligheidseisen van de Europese regelgeving. Het staat ook op stofzuigers en koffiezetapparaten.

Volgens cardioloog Martin Schalij, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Cardiologie, is de CE-markering niet voldoende. "In feite zegt het alleen dat een apparaat op dit moment veilig is. Of dat over zes, zeven jaar nog zo is, weten we niet."

Nieuwe implantaten zijn vaak alleen in het laboratorium of op proefdieren getest. Toch is het volgens Schalij niet altijd te voorkomen
dat er implantaten worden geplaatst die nog onvoldoende op mensen zijn getest. "Als er nieuwe, betere apparatuur op de markt komt, wil je niet dat patiënten zes, zeven jaar moeten wachten voordat ze daarvan kunnen profiteren. Patiënten willen dat zelf ook niet."

De beroepsverenigingen van cardiologen, plastisch chirurgen, gynaecologen en orthopedisch chirurgen pleiten allemaal voor strengere keuringen en hebben ieder ook zelf initiatieven genomen om de veiligheid te vergroten.