Erven en schenken zonder kinderen

Getty Images

Heeft u geen kinderen of bent u alleenstaand? Zonder partner of kinderen kunt u uw erfenis nalaten aan wie u maar wilt. Zo schenkt u zo voordelig mogelijk aan anderen.

Helaas gelden voor hen de hoge vrijstellingen en lage belastingtarieven niet. Dat maakt nalaten een kostbare zaak.
Wellicht heeft u wel broers of zusters of hebben zij kinderen. Als u het wettelijk erfrecht dan van toepassing laat zijn, versnippert uw erfenis over de familie. Indien u aan anderen iets wilt nalaten, zult u dit altijd via een testament moeten doen.

Schenken met 'de warme hand'

In het testament kunt u opnemen wat en hoeveel iedereen erft. Maar waarom zou u wachten tot u overleden bent? Schenken met een warme hand is leuker dan met een koude.
U voorkomt er ook mee dat uw nabestaanden te veel erfbelasting betalen. Voor kleinkinderen en derden bedraagt de schenkingsvrijstelling €2.129 per jaar. Aan (pleeg)kinderen mag u €5.320 per jaar schenken (bedragen 2017). Zo heeft u de mogelijkheid om bij leven al wat aan vermogensoverdracht te doen. Het zijn geen extreem grote bedragen, maar over een langere periode kan het aardig oplopen.

Vrij van rechten schenken

Hebt u een fors vermogen en wilt u veel nalaten aan een persoon? Dan kan het de moeite waard zijn om bij leven aan deze persoon te schenken. Normaal moet die persoon aangifte van schenking doen bij de Belastingdienst en over het bedrag boven de vrijstelling schenkbelasting betalen. Maar u kunt ook vrij van rechten schenken. Dit betekent dat u de schenkingsrechten betaalt.

Tabel tarieven schenkbelasting 2017

Waarde schenking 2017	Tariefgroep I partner en (pleeg)kinderen	Tariefgroep Ia kleinkinderen en verdere afstammelingen	Tariefgroep II overigen
€ 0 - € 122.268	10%	18%	30%
€ 122.269 en meer	20%	36%	40%

U schenkt dan het bedrag dat de begunstigde normaal gesproken netto (na betaling van schenkingsrecht) zou hebben ontvangen. Over het netto verkregen bedrag wordt schenkingsrecht berekend. Samen met het nettobedrag wordt dit grondslag genoemd. Over de grondslag wordt het te betalen schenkingsrecht berekend. Deze methode lijkt omslachtig, maar hij kan u en de begunstigde veel geld besparen.

Voorbeelden uit de praktijk

Kunst schenken

Inge is een alleenstaande vrouw met een passie voor kunst.

Wie: Inge heeft in de loop der jaren een mooie verzameling kunst opgebouwd die als geheel redelijk waardevol is geworden. Maar de waarde van de individuele kunstwerken blijft onder de €2.000. Ze heeft veel vriendinnen, maar geen kinderen of vaste partner.

Krijgt wat: Dramatisch gedoe rond haar overlijden vindt Inge maar onzin. Daarom heeft ze een feestelijke zondagmiddag georganiseerd, bedoeld om al haar vriendinnen en kennissen een keuze te laten maken uit haar verzameling. De lijst laat Inge opnemen in haar testament, zodat – als ze er niet meer is – iedereen een mooie herinnering aan haar zal hebben.

Goed doel

Annelies is een kinderloze weduwe. De relatie met haar familie is verwaterd. Rijk is ze niet, ze heeft wel spaargeld.

Wie: Na het overlijden van haar man laat Annelies een testament maken.

Krijgt wat: Annelies benoemt een aantal goede doelen als erfgenaam, met de verplichting haar uitvaart te organiseren en haar huis op te ruimen. Enkele familiestukken van haar overleden man met vooral een emotionele waarde, laat ze wel na aan zijn oudste broer.

Lees meer over erven en schenken: