Vraag van de week
Mijn broer is altijd vrijgezel geweest en onlangs overleden. Een vriend van hem heeft het voortouw genomen in de afwikkeling, maar ondanks de goede verhoudingen horen we maar niets. Ik weet niet eens of ik wel erfgenaam ben, wat doe ik?
Het lijkt me dat u in de eerste plaats moet weten of u wel of niet erfgenaam bent. Heeft uw broer geen kinderen en geen testament, dan zijn de ouders (mits in leven), de broers en zusters van hem (of hun kinderen als plaatsvervullers) volgens de wet de erfgenamen. Dat uw broer geen kinderen heeft, weet u wel. De eerste stap is dus om te weten te komen of er een testament is. Omdat uw broer geen kinderen heeft, kan hij in zijn testament een ieder benoemen die hij wil; hij heeft namelijk niemand die een wettelijk erfdeel (legitieme portie) kan opeisen. Nagaan of er een testament is en bij welke notaris dit ligt kan het snelst bij de afwikkelende vriend. Werkt hij niet mee, dan kunt u navraag doen bij het Centraal Testament Register. Ook kunt u een notaris vragen dit voor u te onderzoeken.
Mocht er een testament zijn, dan kunt u de notaris die het testament bewaard heeft, vragen of u in dit testament voorkomt of niet. Is dat het geval dan hebt u er recht op de passage in te zien waar u genoemd wordt. U kan bijvoorbeeld een legaat zijn toebedeeld of u kunt erfgenaam zijn. Bent u niet genoemd in het testament, dan hebt u ook geen recht op inzage.
In veel gevallen laat de executeur of laten de erfgenamen samen, een verklaring van erfrecht opmaken waarin staat wie er erft, hoe deze de erfenis aanvaard is en wie de afwikkelaar is. De notaris die de verklaring van erfrecht opstelt, zal altijd alle erfgenamen benaderen met de vraag of en hoe zij de erfenis aanvaarden. Bent u erfgenaam dan komt u dus automatisch in beeld.
Het is bij problematische afwikkelingen niet ongebruikelijk dat de bij testament benoemde executeur geen verklaring van erfrecht laat opstellen, maar direct een akte van executele. Met deze akte kan de executeur alvast aan de slag gaan zonder van de erfgenamen te hoeven weten of zij wel of niet de erfenis aanvaarden of verwerpen. In die gevallen is het minder snel duidelijk of u wel of niet mee-erft. Blijft de notaris of de executeur stil bij uw verzoek om informatie als u erfgenaam bent, dan rest het de rechter om de afwikkelaar te dwingen inzage te geven in de inhoud van het testament, dan wel in de voortgang van de afwikkeling.
Te weten komen of u erfgenaam bent van uw overleden broer kan dus nogal wat voeten in de aarde hebben, zeker als de afwikkelaar geen of weinig medewerking verleent.
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus Magazine.
Bron: https://www.rijksoverheid.nl/contact/contactgids/centraal-testamentenregister-ctr
