Vraag van de week
Mijn ex-man is voor de tweede keer getrouwd met een veel jongere vrouw. Mocht hij komen te overlijden hebben onze kinderen dan wel erfrecht?
Uw kinderen hebben erfrecht van hun vader, maar misschien moeten ze lang wachten op hun erfenis. Sinds 2003 hebben langstlevende partners (gehuwden en geregistreerden) het recht om na het overlijden van hun partner over het gehele vermogen te blijven beschikken. De kinderen erven dan hun kindsdeel, maar moeten wachten tot het overlijden van de langstlevende voordat hun erfdeel vrijvalt. Is het leeftijdsverschil tussen partners groot, dan kan het lang duren voordat de erfdelen vrijvallen. Soms is dat gewenst, soms juist niet.
Per testament kunnen partners aparte afspraken maken over de erfdelen en wanneer die vrijvallen. Wettelijk gezien is dat in ieder geval bij faillissement of schuldsanering. In een testament kunnen partners daar onder andere aan toevoegen dat de erfdelen vrijvallen wanneer de langstlevende partner weer een nieuwe relatie aangaat (trouwen, registreren of samenwonen) of bij opname in een zorginstelling. Ook komt het voor dat de oudste partner testamentair bepaalt dat vanwege het grote leeftijdsverschil de langstlevende jongste partner een aantal jaren mag blijven wonen in de woning, waarna deze vrijvalt voor de kinderen.
Heeft vader geen extra testamentaire bepalingen opgenomen, dan zullen de kinderen moeten wachten totdat de langstlevende partner is overleden. In de praktijk willen of de kinderen of de langstlevende nog wel eens onderling een regeling treffen waarbij de erfenis geheel of gedeeltelijk wordt uitgekeerd. De langstlevende partner kan dan vrij van de last verder leven en de kinderen krijgen alvast (een deel) van hun erfenis.
Is een dergelijke regeling niet mogelijk, dan kunnen kinderen hun wilsrechten inroepen en zo stukken uit de familie (dat kan zelfs de ouderlijke woning zijn) veiligstellen. De langstlevende heeft er dan nog steeds het vruchtgebruik over, maar mag ze niet vervreemden. De kinderen krijgen zo de zekerheid dat familiestukken beschikbaar blijven, al moeten ze er lang op wachten.
De wetgever heeft het belang van de langstlevende willen beschermen en de nieuwe wetten daaromheen vormgegeven. Het nadeel is dat kinderen soms lang op hun erfdelen moeten wachten. Voor de wet zijn ze verwachters en dat kunnen ze soms heel lang zijn.
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus Magazine.
