Vandaag werden inwoners van Utrecht en Aa en Hunze door de bestuursrechter in het gelijk gesteld: de korting op huishoudelijke hulp door hun gemeente, was niet rechtsgeldig.
Huishoudelijke hulp valt onder Wmo
Gemeenten die zeggen dat ze te weinig geld hebben voor huishoudelijke hulp, of die vinden dat huishoudelijke hulp niet onder de Wmo valt, kregen vandaag een forse tik op hun vingers. De bestuursrechter oordeelde dat gemeentebesturen moeten onder de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) wel degelijk de huishoudelijke hulp leveren die nodig is.
Korten mag niet?
Ja, gemeenten mogen best korten op de huishoudelijke hulp, maar alléén als er maatwerk wordt geleverd. Als er per persoon "objectief en onafhankelijk onderzoek" is gedaan naar de tijd die iemand nodig heeft om een huis schoon en leefbaar te houden. Of huishoudelijke hulp wel of niet nodig is, moet dus individueel, per geval, bekeken worden. Als dat niet is gebeurd, dan blijven de afspraken gelden die voor de invoering van de nieuwe Wmo in 2015 met aanvragers zijn gemaakt. Gemeenten die met één pennestreek voor het hele dorp de huishoudelijke hulp afschaffen of verminderen, zijn in overtreding.
Utrecht en Aa en Hunze
Twee van de drie zaken waren door inwoners van de gemeente Utrecht aangespannen. Utrecht kwam in het nieuws omdat het gemeentebestuur vond, dat een huis best in anderhalf uur schoongemaakt kan worden. Deze inwoners kregen dus onder de nieuwe Wmo veel minder uren huishoudelijke hulp vergoed, dan onder de oude Wmo. Utrecht mag de vergoeding die zij ontvingen voor huishoudelijke hulp niet verlagen met het argument dat er te weinig geld beschikbaar is. Eerst moet er "deugdelijk" onderzoek worden gedaan: alleen overleg met zorgaanbieders en cliëntenraden is niet voldoende, oordeelt de CRB.
In een zaak die door de gemeente Aa en Hunze was aangespannen heeft de raad geoordeeld dat ook hier maatwerk moet worden geleverd. De gemeente mag een aanvrager niet afschepen met een standaardbedrag dat voor mensen die zelf hun huis niet kunnen schoonmaken is gereserveerd. De inwoner die de zaak had aangespannen, krijgt nu tot 2017 de zorg die hem onder de oude Wmo was toegekend.
Schande voor senioren
Directeur van ouderenbond ANBO Liane den Haan over de uitspraak: “Gemeenten kunnen niet langer wegduiken. Wel vinden wij het een schande voor de getroffen senioren dat er een rechter aan te pas heeft moeten komen. Dit had de politiek moeten voorkomen.”
Als de bliksem beleid aanpassen
Ieder(in), de koepelorganisatie van mensen met een beperking en chronisch zieken, vindt dat gemeenten die de afgelopen tijd in de fout zijn gegaan, nu ‘als de bliksem’ hun beleid moeten aanpassen. Illya Soffer, de directeur van de organisatie: “Mensen die onterecht geen of te weinig huishoudelijke hulp hebben gekregen, moeten die alsnog krijgen.”
De uitspraak heeft mogelijk grote gevolgen. Honderdduizenden Nederlanders doen immers een beroep op de Wmo. Als die recht krijgen op meer uren huishoudelijke hulp gaat dat veel geld kosten. Staatssecretaris van Rijn gaat erop toezien dat gemeenten zich aan de regels zullen houden.
Lees ook ons interview met een jonge jurist die tot dusver al zijn zaken tegen de gemeente heeft gewonnen.
NOS, NU.nl, Rechtspraak.nl
