Bent u mantelzorger en heeft u een betaalde baan? Dan bent u afhankelijk van de welwillendheid van uw werkgever. Maar niet iedere mantelzorger krijgt die medewerking. Werken en zorgen: hoe pakt u het aan en waar heeft u recht op?
Een op de vijf werknemers is mantelzorger voor hun partner, een ziek familielid, een vriend of een buur. Dat betekent bijvoorbeeld dat u als werknemer niet altijd stipt op tijd kunt beginnen, of soms tussendoor weg moet voor ziekenhuisbezoeken of noodsituaties thuis.
Worstelen
De helft van de werkgevers verwacht dat de combinatie van werk en mantelzorg de komende jaren steeds problematischer zal worden. Steeds meer mensen werken langer door, en de bezuinigingen op de zorg eisen hun tol. Maar zitten grenzen aan de ruimte die werkgevers kunnen bieden, zeker bij kleine bedrijven.
'Vooral kleine bedrijven worstelen met een werknemer die minder inzetbaar is', aldus woordvoerder Mieke Ripken van de werkgeversorganisatie VNO.NCW en MKB-Nederland in de Volkskrant. 'Werkgevers zijn geen boemannen. Maar we moeten ervoor waken dat het probleem van de één automatisch het probleem van de ander wordt. Een werkgever kan niet altijd aan alle wensen voldoen, hoe graag hij dat ook zou willen.'
Mantelzorgvriendelijke bedrijven
Er zijn schrijnende gevallen bekend, zoals van mantelzorgers die geen extra verlof krijgen voor een naaste die terminaal ziek is. Maar daar staan positieve berichten tegenover.
De bewustwording onder werkgevers is aan het groeien, zegt onderzoeker Alice de Boer van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) in de Volkskrant. Dat blijkt uit de cijfers. Inmiddels hebben 367 organisatie (stand 2019) van de Stichting Werk en Mantelzorg het predicaat 'mantelzorgvriendelijk' gekregen. Bij een van de organisaties is thuiswerken bijvoorbeeld mogelijk, net als flexibele werktijden. Ook mag men onder werktijd in contact blijven staan met het thuisfront.
Mantelzorg en werk combineren: hoe pakt u het aan?
Praat erover! Vertel uw collega's over uw situatie. Praat ook met uw werkgever of leidinggevende. Bespreek samen de mogelijke effecten voor uw werkzaamheden. Dat is een grote stap. Maar in bedrijven waar openlijk is gesproken over mantelzorg, worden vaak de beste oplossingen gekozen. Stel grenzen, zowel op het werk als privé en blijf in balans. Een goede nachtrust, gezonde voeding, tijd voor ontspanning. Schakel hulptroepen in. U kunt niet alles zelf doen. Vraag mensen uit uw omgeving om u te helpen met uw zorgtaken. En tot slot: wees zelf ook flexibel. Ripken: 'Mantelzorg brengt ook de werkgever vaak in een lastig parket. Het werk moet wel worden gedaan. Daar wordt de medewerker ook voor betaald.'
Zorgverlof
Werknemers - partners, broers, zussen, grootouders, kleinkinderen, huisgenoten en bekenden - hebben recht op zorgverlof. Bijvoorbeeld om hun zieke kind, partner of ouder zorg te geven die nodig is. Of te ondersteunen als zij hulpbehoevend zijn. Als iemand in uw omgeving ziek is geworden, kunt u kortdurend zorgverlof opnemen. Langdurend zorgverlof is om iemand in uw omgeving te verzorgen die langere tijd hulpbehoevend of ziek is. In uw cao of regeling van uw personeelsvertegenwoordiging kunnen andere afspraken staan over zorgverlof. Als dit zo is, gelden die afspraken. Ook als deze nadelig voor u zijn.
Kortdurend zorgverlof
Uw recht op kortdurend zorgverlof bedraagt twee keer uw aantal werkuren per week binnen twaalf maanden. Dus als u 32 uur per week werkt, kunt u in twaalf maanden 64 uur kortdurend verlof opnemen. U kunt meerdere keren per twaalf maanden kortdurend zorgverlof opnemen. Maar het maximum aantal uren mag u niet overschrijden.
Langdurig zorgverlof
Per twaalf maanden heeft u recht op maximaal 6 keer het aantal uren dat u per week werkt. Is in uw arbeidsovereenkomst afgesproken dat u 32 uur per week werkt? Dan kunt u dus in 12 maanden 192 uur langdurend zorgverlof opnemen.
