Lopen over de zeebodem
In Flevoland beweegt u zich op de oude zeebodem; dijken beschermen het land tegen de zeespiegel die gemiddeld vijf meter hoger ligt. Nederlands jongste provincie is het product van het grootste inpolderingstraject aller tijden: het Zuiderzeeproject. Een terugblik in de geschiedenis.
Ingenieur Cornelis Lely maakte zich in 1891 onsterfelijk met zijn plannen voor inpoldering van de toenmalige Zuiderzee. Duizenden arbeiders begonnen aan het zware handwerk. Het noordoostelijke deel van Flevoland, de Noordoostpolder, was als eerste aan de beurt. Het water week uiteindelijk in 1942, waarna deze polder werd ingericht met landbouw op de klei, bossen op de zandgronden en de benodigde woningbouw. Het zuidelijk deel, de Flevopolder - het grootste kunstmatige eiland ter wereld - viel in 1957 en in 1968 droog. Vervolgens kon worden begonnen aan de bouw van Lelystad, Almere en een aantal dorpen. Bijna twintig jaar later was Flevoland de kraamtijd voorbij; op 1 januari 1986 kreeg het de officiële provinciestatus.
Heel Flevoland is een museum
De hele provincie is eigenlijk één groot museum, het verhaal van de inpoldering is overal, vaak tastbaar, aanwezig. Neem bijvoorbeeld het voormalige werkeiland Lelystad. Dit werkeiland diende als basis voor de dijkwerkers die de dijken om Oostelijk Flevoland aanlegden. Het werkeiland werd vanaf 1951 bewoond en men leefde in houten barakken. Tegenwoordig is het voormalige werkeiland een deel van de wijk van Lelystad-Haven. De gehele noeste polderarbeid beleeft u in museum Nieuw Land in Lelystad. U hoort en ziet er het verhaal van de grootste polder ter wereld.
[ITEMADVERTORIAL]
Eilanden op het droge
De inpoldering van de Noordoostpolder heeft twee historische Zuiderzeedorpen tot eilanden op het droge gemaakt: Urk en Schokland. Een bezoekje aan het voormalige eiland Urk en het beklimmen van de Urker vuurtoren is een must. Al vanaf 1617 heeft het meer dan duizend jaar oude Urk een vuurtoren. Hij biedt een magnifiek uitzicht over water en dorp. Bij helder weer ziet u maar liefst drie provincies: Flevoland, Noord-Holland en Friesland. Weer terug op de grond zwerft u door de pittoreske oude dorpskom met de kleine, smalle huisjes in een doolhof van steegjes: 'ginkies', zeggen de Urkers. Wilt u de oude verhalen en legendes van dit vissersdorp horen? Doe dan de Ginkiestocht.
UNESCO Werelderfgoed Schokland
Dan naar het volgende eiland: Schokland. Het staat symbool voor de strijd van Nederland met het water. Al in de prehistorie werden de eerste bewoners door het water verdreven. Later vochten de middeleeuwse boeren en de vissers vanaf hun terpen tegen de stormvloeden en overstromingen. Het eiland is in de negentiende eeuw ontruimd door koning Willem III. Schokland is nu een eiland op het droge dat trots boven het polderlandschap uitstijgt. Niet voor niets kreeg deze plek als het eerste Nederlandse monument de status van Werelderfgoed mee. Het eiland telt negen rijksmonumenten, genoeg te verkennen dus!
Oud-Kraggenburg
Toen de eerste bewoners zich in 1949 in Kraggenburg vestigden, bestond Oud-Kraggenburg al meer dan honderd jaar. In 1848 ging Willem Winkel er namelijk met zijn gezin wonen in de lichtwachterswoning, aan het eind van twee strekdammen die vanaf Genemuiden zes kilometer de zee in liepen. De inmiddels gerenoveerde lichtwachterswoning staat op een verhoogde terp, te midden van Flevolandse akkers; een verrassende en nostalgische blikvanger in het strakke Flevolandse ‘Mondriaan-landschap’! Fiets of wandel eromheen of boek een bezichtigingsarrangement via Hoeve Marant.
Groots scheepskerkhof
In de vroegere Zuiderzee voeren duizenden schepen af en aan en vonden vele scheepsrampen plaats. Al bij de eerste inpolderingwerkzaamheden werden dan ook scheepswrakken aangetroffen. Flevoland is met maar liefst 435 scheepswrakken één van de grootste 'droge' scheepskerkhoven ter wereld. Wie Flevoland verkent, kan dat niet ontgaan: overal in het landschap ziet u palen met bovenop een bootje die deze scheepswrakken in de bodem markeren. Onder andere in museum Nieuw Land is een fietsroutekaart langs de vergane schepen op nieuw land te koop.
