Gezellige, authentieke vissersdorpjes, prachtige natuurgebieden en wonderlijke, majestueuze dieren: de eilanden boven de poolcirkel zijn (ijs)paradijsjes op aarde. We zetten de mooiste voor je op een rij.
Grímsey: Arctisch vogelparadijs
Zo’n 40 kilometer ten noorden van de kust van IJsland ligt Grímsey, een klein eilandje met zo’n 100 inwoners. Ze leven hier voornamelijk van de visserij; de ruige natuur maakt een andere vorm van bestaan moeilijk. De weinige toeristen die het eilandje aan doen, komen voornamelijk voor de vogels. Grímsey staat namelijk bekend als een waar vogelparadijs, met ongeveer 60 verschillende soorten, waarvan er 36 ook op het eiland broeden. De eieren worden door de bewoners geraapt en verwerkt in de lokale gerechten.
De Lofoten: een en al afwisseling
De Lofoten zijn een van de bekendste eilandengroepen van Noorwegen, en dat is niet zo gek: de schitterende natuur, met hoge bergen, diepe fjorden en uitgestrekte zandstranden, wordt afgewisseld door pittoreske vissersdorpjes, waar de oude tradities in stand zijn gebleven en de tijd stil heeft lijken te staan.
Tot op heden heeft de lokale bevolking met succes de negatieve kant van het toerisme weten te weren, waardoor je hier nog van het authentieke Noorse vissersbestaan kunt proeven. Overal in de dorpjes staan (houten) rekken waar de vers gevangen kabeljauw hangt te drogen. Stokvis – gedroogde paaikabeljauw – vormt hier dan ook de basis van de lokale keuken.
Een van de trekpleisters van de Lofoten is Nationaal Park Lofotodden, een afwisselend gebied met bergen, kliffen, stranden en rotskusten. Maar er is nog veel meer te doen. Zo kun je op de eilanden prachtige bergwandelingen maken, waarna je beloond wordt met prachtige vergezichten. Andere outdoor activiteiten zijn bijvoorbeeld bergbeklimmen, skiën, vissen, duiken, raften en zelfs zwemmen en surfen. De warme golfstroom zorgt namelijk in de zomer voor redelijk aangename watertemperaturen.
De rijke geschiedenis van de Lofoten gaat terug naar de tijd van de Vikingen. In Borg, op het eiland Vestvågøya is het langste Vikinglonghouse ter wereld opgegraven. Hier is nu het Lofotr Vikingmuseum gevestigd, dat de geschiedenis van de Lofoten in beeld brengt.
Senja: het sprookjeseiland
Tussen de Lofoten en Tromsø ligt het op twee na grootste eiland van Noorwegen: Senja. Desondanks wonen er maar weinig mensen, maar wilde, bijzondere natuur en een enorm gevarieerde dierenwereld komen er daarentegen veelvuldig voor. Hierdoor is het eiland in toenemende mate in trek bij natuurliefhebbende toeristen, die zich hier komen verbazen over de prachtige bergketens met steile kliffen, de kleurrijke vissersdorpjes en de prachtige fjordenkust. Fietsen en wandelen behoren tot de populairste activiteiten, maar je kunt er ook vissen, kajakken, vogels spotten of een tocht maken met een hondenslee. Ook vind je op Senja de noordelijkste dierentuin ter wereld: Polar Park.
Sommarøy: stranden met Noorse sfeer
Het kleine eiland Sommarøy ligt vlak bij de Noorse kust, in de buurt van de stad Tromsø. De eerste indruk die dit eiland je geeft, is allerminst Scandinavisch: je vindt hier uitgestrekte zandstranden en meren met strakblauw, kristalhelder water. Maar in de vissersdorpjes proef je nog wel de Noorse sfeer. En in de wintermaanden is de mooie natuur hier bedekt met een laag sneeuw en kun je tijdens de lange poolnachten de hemel afspeuren naar het Noorderlicht.
Spitsbergen: de mooiste gletsjers ter wereld
De eilandengroep Spitsbergen is waarschijnlijk de bekendste van Scandinavië. De eilanden – drie grote en ruim tachtig kleinere – zijn ontdekt door de Nederlander Willem Barentsz. Tegenwoordig wordt de archipel echter steeds vaker Svalbard genoemd, met Spitsbergen als naam van het grootste eiland.
Spitsbergen ligt in de noordelijke IJszee. In tegenstelling tot veel andere eilanden van Noorwegen, was de visserij hier niet de belangrijkste economische drijver: de hoofdplaats is een oud mijnwerkersstadje. Meer dan de helft van het oppervlak bestaat uit ijs en de vele gletsjers van de eilanden behoren tot de mooiste ter wereld. Ook kun je er genieten van het meest noordelijk gelegen sushirestaurant, met uiteraard vers gevangen vis.
Leuk feitje: overal op de eilanden kom je borden tegen die waarschuwen voor (overstekende) ijsberen, waarvan er duizenden in Spitsbergen leven.
Vegaøyan: de Vega-eilanden
Eigenlijk horen ze niet in dit rijtje thuis; de Vega-eilanden liggen namelijk net onder de poolcirkel. Ze zijn echter te mooi om buiten beschouwing te laten. De eilandengroep, die vaak de Vega-Archipel wordt genoemd, bestaat uit zo’n 6.500 kleine en grote eilanden, waarvan er slechts enkele bewoond zijn.
Sinds 2004 staan de eilanden op de Werelderfgoedlijst van UNESCO, en dat komt niet eens door de adembenemende en ongerepte natuur. Wellicht dat dit medebepalend is geweest – er leven namelijk bijvoorbeeld meer dan 230 vogelsoorten – maar de voornaamste reden zijn de bewoners en hun cultuur. Al ruim 1.500 jaar lang hebben zij op een duurzame en traditionele manier weten te overleven in een ruig en onherbergzaam gebied rond de poolcirkel.
De bewoners leven hier van oudsher van visserij, maar ze hebben ook een bijzondere extra inkomstenbron; een die uit noodzaak is ontstaan. Door de barre omstandigheden op de eilanden, was er veel vraag naar warme kleding en beddengoed. Hiervoor gebruikten ze het dons van eidereenden, dat op een bijzondere manier geoogst wordt. Donsproducten van de Vega-eilanden staan nog steeds bekend als de beste ter wereld.
Tijdens een bezoek aan de Vega-Archipel valt op dat er nog weinig toeristen zijn. Ook zul je merken dat het leven hier trager gaat: de bewoners leven hier op hun eigen tempo. Kortom, een ideale bestemming om tot rust te komen en te genieten van ongerepte natuur.
Vesterålen: van landerijen tot bergketens
De Vesterålen bieden een bijzonder contrast. Hoge bergen rijzen op boven de goudgele stranden, de vissersdorpjes met kleurrijke houten huizen en de landerijen, die omgeven zijn door prachtige natuur.
De eilanden van de Vesterålen zijn populair onder wandelaars, maar de echte toeristentrekkers zijn de walvissen, die hier in groten getale vlak bij de kust op zoek gaan naar voedsel. De kans dat je hier bultruggen, potvissen of orka’s ziet, is dan ook erg groot. De beste manier om dit natuurschoon te bewonderen, is vanuit een boot, maar ook vanaf de kust kun je je ogen uit kijken.
Trek eropuit en geniet van al het moois dat de eilanden boven de poolcirkel je te bieden hebben.
