De fabel: Osteoporose – ofwel botontkalking – is een onvermijdelijke aandoening bij oudere vrouwen.
De deskundige
Gerbrand Izaks, internist-ouderengeneeskunde in het Universitair Medisch Centrum in Groningen: “Iedereen verliest na z’n 30ste botmassa. Maar dat je botten zó broos worden dat osteoporose ontstaat, kun je vaak wel voorkomen. Ook als je al wat ouder bent en te broze botten hebt, kun je wat doen; let op je leefstijl en voeding en slik geneesmiddelen. Anders neemt de botmassa alleen maar verder af en stijgt de kans op breuken. [ITEMADVERTORIAL]
Ik heb twee adviezen voor 70-plussers die een botmeting krijgen. Ten eerste: vraag om een meting met de zogenoemde T-score, en dus níet de Z-score. Weinig artsen gebruiken de Z-score nog, omdat die osteoporose pas in een later stadium constateert. Ten tweede: als de T-score -2,5 of lager is, vraag dan om medicatie. Medicijnen kunnen het botverlies stoppen en soms voor enig herstel zorgen.
Iets anders is dat botontkalking bij mannen wordt onderschat. Er is nog nooit een man naar mijn spreekuur verwezen wegens osteoporose. En toch is tweederde van de patiënten die naar onze poli komen vanwege een botbreuk, een man. En dat zijn alleen nog maar degenen die last hebben van hun osteoporose.”
De feiten
Wereldwijd krijgt een op de 3 vrouwen en een op de 7 mannen boven de 60 jaar osteoporose. In Nederland hebben ruim 800.000 mensen osteoporose. Dat iemand zwakke botten heeft, blijkt vaak pas nadat hij of zij een bot breekt. Maar zelfs een botbreuk doet bij veel artsen geen belletje rinkelen. In Nederland registreren ziekenhuizen jaarlijks 16.000 heupfracturen, 16.000 pols- en onderarmfracturen en 15.000 wervelfracturen. Van alle 55-plussers die met een breuk in het ziekenhuis komen, wordt – vreemd genoeg – 80 procent niét nader onderzocht op osteoporose. Geschat wordt dat vier op de vijf mensen met osteoporose (of met rugwervels die zijn ingezakt door botontkalking) niet weten dat ze aan de ziekte lijden.
De gevolgen van osteoporose kunnen zeer ernstig zijn. Van de vrouwen met een gebroken heup komt 25 procent blijvend in een rolstoel terecht; 20 procent overlijdt binnen een jaar aan de complicaties van de breuk.
Dit kunt u doen om klachten te voorkomen
- Slik extra vitamine D. Vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar mogen dagelijks 10 microgram extra vitamine D (neem 20 microgram per dag als u een donkere huidskleur hebt of minder dan een kwartier zonlicht per dag krijgt).
- Zorg voor voldoende calcium. Vanaf 50 jaar hebt u minimaal 1100 milligram (mg) per dag nodig, vanaf 70 jaar 1200 mg.
- Zorg dat u minstens een half uur per dag flink beweegt. Ga bijvoorbeeld wandelen of hardlopen of doe aan krachttraining.
- Rook niet; rokers verliezen sneller botweefsel en breken vaker botten.
Wanneer moet u naar de dokter?
Als u een of meer van deze risicofactoren voor osteoporose hebt:
- Botontkalking komt voor in de familie.
- U bent mager (BMI van 19 of minder). Check uw BMI op www.plusgezondheid.nl/bmi.
- U gebruikt langdurig prednisonachtige middelen (corticosteroïden).
- U hebt geen of weinig lichaamsbeweging.
- U komt vóór uw 45ste in de menopauze.
- U breekt na uw 50ste een bot.
Goed voor sterke botten: zuivel en groene groenten, zoals broccoli of sperziebonen. Een portie van 200 gram broccoli levert 15 procent van de hoeveelheid die u dagelijks nodig heeft.
- Plus Magazine
