Een stroomstoring: wie vergoedt de vissticks?

‘Nederland heeft het betrouwbaarste elektriciteitsnet van de Europese Unie, misschien wel van de wereld,” zegt Martijn Boelhouwer, voorlichter van branchevereniging Netbeheer Nederland. Toch komt de overlast van een stroomstoring nog weleens in het nieuws. Hoe zit dat?

Kleine storing, grote storing

Gemiddeld wordt een Nederlands huishouden eens in de drie jaar getroffen door een echte stroomstoring. Die duurt gemiddeld 90 minuten. Daarnaast zijn er af en toe kleine storingen waar u meestal weinig van merkt. Het netwerk schakelt vaak automatisch over op een andere route, waardoor de stroomonderbreking beperkt blijft tot enkele seconden of minuten. Hooguit ziet u dan aan de wekkerradio die staat te knipperen dat de stroom er even af was.

De stroom in Nederland wordt geleverd door energiemaatschappijen, zoals Nuon of Eneco. Maar de verdeling van de stroom over het land en het transport naar uw huis is in handen van netbeheerders. Tennet is het bedrijf dat alle hoogspanningsleidingen beheert. Daarnaast zijn er acht regionale netbeheerders, zoals Liander en Enexis, die verantwoordelijk zijn voor het transport van het hoogspanningsnet naar uw woning. Een stroomstoring is een zaak van deze netbeheerders. Het betekent eigenlijk letterlijk dat er een kink in de kabel zit; de leverancier kan hier niets aan doen.

En bedankt, graafmachine

De oorzaak van stroomstoringen ligt vaak bij derden. In december 2007 vloog een helikopter van de Koninklijke Luchtmacht bij Hurwenen tegen een hoogspanningsmast, waardoor twee kabels over de Waal afbraken. Zo’n 50.000 huishoudens in en rond Zaltbommel zaten twee dagen zonder stroom. De meeste grotere stroomstoringen zijn echter lokaal. Die worden vaak veroorzaakt door graafwerkzaamheden waarbij een leiding kapot wordt getrokken. In zo’n geval zit een straat of woonwijk zonder stroom, en is de storing meestal sneller te verhelpen. Andere oorzaken zijn ‘grondwerking’ (kleine bewegingen in de bodem die tot een kabel­breuk kunnen leiden), slijtage of veroudering van de kabels. Ook kortsluiting of een brand in een transformator kan een storing veroorzaken. En soms is er sprake van een menselijke fout.

Stappenplan bij storing

Probeer bij het uitvallen van de stroom te achterhalen wat de oorzaak is. Wanneer een deel van de stroom in uw huis wegvalt, kunt u binnenshuis zoeken. Heeft het hele huis geen stroom meer, controleer dan of de aard­lek­schakelaar is uitgeschakeld. Staat die nog aan, controleer dan of uw buren ook geen stroom hebben. In dat geval ligt de oorzaak buiten uw woning en belt u het storingsnummer: T 0800-9009. Tip: gebruik een mobiele telefoon, want uw vaste lijn zal dan niet meer werken. Een ‘ouderwetse’ PTT-telefoon met draaischijf doet het trouwens wel zonder stroom.

Wanneer een hele wijk of stad geen stroom meer heeft, zet de gemeente een noodplan in werking. Met een radio op batterijen kunt u dan afstemmen op de regionale zender om op de hoogte te blijven van de situatie. De gemeente zal eerst de noodsituatie proberen op te heffen. Daarna volgt het opruimen (zoals het afvoeren van bedorven levensmiddelen) en het afhandelen van schadekwesties.

Wie gaat dat betalen?

“Degene die de storing veroorzaakt, is aansprakelijk voor de geleden schade”, stelt Jelle Wils, voorlichter bij Tennet. Ligt het probleem bij het hoogspanningsnetwerk, dan is dat Tennet. In het geval met de helikopter berekent Tennet de schade door aan het ministerie van Defensie. Is het een lokaal probleem, dan komt een van de regionale net­beheerders in beeld. Die zal, ­wanneer de storing wordt veroorzaakt door graafwerkzaamheden, de schade verhalen op de betrokken aannemer.

Ontdooiende koelkasten

Voor de schade die consumenten lijden door stroomstoringen zijn landelijk vaste spelregels opgesteld. De netbeheerders staan onder controle van de Nederlandse Mededingings­autoriteit (NMa) en hanteren allemaal dezelfde vergoedings­regeling voor consumenten en be­drijven: de Compensatie­regeling. Elk huishouden dat door een stroomstoring van vier tot acht uur wordt getroffen, heeft recht op een vergoeding van €35. Voor elke vier uur daarna komt er €20 bij.

Voor stroomstoringen korter dan vier uur wordt geen vergoeding uitgekeerd, omdat dan over het algemeen geen wezenlijke schade optreedt in huishoudens. Ontdooide of bedorven levensmiddelen uit koelkast en vriezer zijn meestal de grootste kostenpost. Maar de temperatuur in de diepvries loopt in die eerste vier uur niet op tot schadelijke hoogte.

Duurt het langer en zit u met een berg ontdooid kwaliteitsvlees of hebben de tropische vissen vijftig uur zonder verwarming niet overleefd – waardoor uw schade groter is dan de compensatie –, dan kunt u een schadeclaim indienen bij de regionale netbeheerder. De kans dat die iets vergoedt, is echter klein. Wanneer u er niet samen uitkomt, is er de Geschillencommissie. Deze onafhankelijke instantie bemiddelt bij conflicten tussen consumenten en ondernemingen.

Op www.degeschillencommissie.nl kunt u zien of uw netbeheerder bij de commissie is aangesloten. U en de netbeheerder dienen zich te houden aan het besluit van de commissie. Voor de diensten van de commissie betaalt u wel ‘klachtengeld’. Een alternatief is de gang naar de rechter, maar daaraan zijn veel hogere kosten verbonden. U maakt waarschijnlijk meer kans bij uw verzekering, omdat het ­onder de inboedel valt.

Lees ook:

• Verkeersboetes fors gestegen
• Welk testament past bij u?
• Geldkwesties Januari 2012
• Test: koffiezetapparaten