Rouwverwerking

Vroeg of laat krijgen we er allemaal mee te maken. Het verlies van iemand die veel voor u betekent. Uw partner, uw (klein)kind of een goede vriendin. Na een lang ziekbed, vlak na de geboorte of volkomen onverwachts bij een verkeersongeluk. Het zijn de allermoeilijkste momenten in een mensenleven. Want het betekent doorgaan met uw leven, terwijl u diegene verschrikkelijk mist. De draad weer oppikken, terwijl u geestelijk veel pijn heeft.

Wat is rouw?

Rouwen betekent het verwerken van verlies. Daarbij hoeft het niet per se om een overlijden te gaan. U kunt bijvoorbeeld ook een rouwproces doormaken als u uw baan kwijt raakt, als u net gescheiden bent of als de kinderen het huis uitgaan.

Maar voor de meeste mensen is er niets zo ingrijpend als de dood van een dierbare persoon. Rouwverwerking is het leren omgaan met dat verdriet en het een plaats geven in uw leven.

Verschillende fasen

Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Toch maken de meeste mensen een aantal vaste fasen door. Meestal begint het met ontkenning. U weet wel dat iemand er niet meer is, maar dat dringt niet écht tot u door.

Vervolgens komt de klap en voelt u de pijn van het gemis in alle hevigheid. Pas na die fase kunt u zich emotioneel gaan instellen op een leven zonder de overledene. Het betekent dat u het verlies langzaamaan leert aanvaarden en weer verder kunt. Deze fasen kunnen echter ook behoorlijk door elkaar lopen.

Emoties

Rouwen brengt vaak heftige gevoelens met zich mee. Soms zijn die emoties zo intens, dat u als nabestaande het gevoel heeft dat u gek wordt. U kunt last hebben van angst, schuldgevoelens, woede en verdriet, om maar eens een paar emoties te noemen. Voor sommige mensen is de klap zo groot dat ze als het ware in shock raken. Uw geest sluit zich dan af voor de pijn en u doet alles op de automatische piloot.

Kinderen kunnen de neiging hebben om de situatie hardnekkig te ontkennen. Ze doen alsof hun overleden vader of moeder ieder moment weer binnen kan lopen.

En waar sommige nabestaanden niet over de overledene kunnen praten en dit steevast vermijden, hebben anderen juist de behoefte om continu herinneringen op te halen.

Fysieke reacties

Juist omdat emoties na een sterfgeval zo hevig kunnen zijn, kunt u ook last krijgen van lichamelijke klachten. Oververmoeidheid is een veelvoorkomend probleem. Emoties vreten namelijk energie en veel mensen slapen slecht.

Uitputting brengt meestal ook concentratieproblemen met zich mee en nogal wat mensen voelen zich rusteloos. Verder komen buikpijn, hoofdpijn en een gebrek aan eetlust vaak voor.

Hoe lang duurt de rouwperiode?

Het is bijna onmogelijk om een antwoord te geven op de vraag hoe lang iemand normaal gesproken rouwt. Dat kan een paar dagen zijn of vele jaren lang. Natuurlijk heeft het alles te maken met uw persoonlijkheid en de rol die de overledene in uw leven speelde. Soms wordt er gedacht dat iemand na een half jaar wel over de ergste schok heen is, maar juist dan wordt het gemis vaak erger. Heel in het algemeen kun je stellen dat iemand zijn verlies heeft verwerkt als het zijn dagelijks leven niet meer beheerst.

Wat kan helpen?

Het spreekt misschien voor zich, maar het is belangrijk om tijdens het rouwproces naar uw eigen gevoelens te luisteren. Heeft u behoefte aan alleen zijn, doe dat dan ook. Wilt u juist praten, zoek dan een vriendin op of misschien iemand van lotgenotencontact.

Maak afspraken op uw werk om uw taken tijdelijk te verlichten en zeg tegen uzelf dat u even niet optimaal hoeft te functioneren. Probeer dingen te doen waardoor u tot rust komt, zoals wandelen, tuinieren of sporten. En het is goed om enige structuur in je dagelijkse bezigheden aan te houden: op vaste tijden eten en naar bed bijvoorbeeld.

Omgeving

Wat zegt u als omgeving eigenlijk tegen iemand die net een partner of kind heeft verloren? Veel mensen vinden dit zo eng, dat ze die persoon maar helemaal uit de weg gaan.

Toch is het vaak genoeg om een hand op iemands schouder te leggen of aan te geven dat u niet goed weet wat u moet zeggen. Probeer voor iemand klaar te staan, zonder uzelf op te dringen of ongevraagde adviezen te geven.

En zet belangrijke data, zoals de verjaardag en sterfdag van de overledene in uw agenda. Als u op zulke dagen wat van je laat horen, zult u merken dat dat erg fijn gevonden wordt.