Sparen voor uw (klein)kind. Welke (groot)ouders doen het niet? Toch is het verstandig niet zomaar een rekening te openen, maar eerst goed na te denken.
Keuze genoeg voor ouders en grootouders die hun kinderen een goede financiële start in het leven willen geven. Dat doen ze dan ook, blijkt uit een rondgang langs banken. ,,Het openen van een spaarrekening voor een nieuw kind of kleinkind is voor onze meeste rekeninghouders vanzelfsprekend,’’ zegt Jeroen van Maarschalkerweerd van ABN Amro.
Toch geldt ook hier ‘bezint eer ge begint’, zo blijkt ook uit de volgende zaak. Een moeder wil van deze redactie weten of haar bijna 18-jarige zoon zijn spaargeld kan opeisen als hij meerderjarig wordt. Het bedrag, circa 25.000 euro, staat op een rekening die opa en oma destijds na de geboorte lieten openen. Bedoeling was zoonlief, die in een pleeggezin woont, er na zijn studie mee te verrassen. Toevallig ontdekt de jongeman het bestaan van de spaarrekening. ,,Nu eist hij via een advocaat dat wij het geld overmaken,’’ meldt de radeloze moeder.
Bovenstaande zaak is uiteraard uitzonderlijk, zegt de Rotterdamse notaris Aniel Autar, expert voor Geld & Recht. ,,Toch beseffen veel mensen niet dat het spaargeld van hun (klein)kind later voor problemen kan zorgen.’’ Die kunnen optreden bij echtscheiding van de ouders. Denk aan het voorbeeld dat beide ex-partners ruzie krijgen over het beheer of besteding van het spaargeld van hun nog minderjarige kind. Daarnaast kan één van de ouders onverhoopt overlijden.
Optie 1: Rekening op eigen naam
De juiste spaarvorm kiezen is dan ook van groot belang, zegt Autar. Hij vertelt dat er grofweg twee manieren zijn. De eerste: een spaarrekening openen op eigen naam, maar onder vermelding ‘Sparen (klein)kind’. Juridisch gezien schenken de (groot)ouders niet: zij behouden volledige zeggenschap over het geld, plakken er als het ware een post-it stickertje op. Handig als ze het ooit zelf nodig hebben of als ze menen dat kleinzoon het geld niet verdient. Nadeel is dat er schenkingsrecht is verschuldigd zodra het spaargeld naar het (klein)kind wordt overgemaakt. Ook is er de erfbelasting wanneer de schenkers overlijden.
Optie 2: Rekening op naam (klein)kind
Wie wil voorkomen dat de fiscus te veel profiteert, opent de rekening op naam van het (klein)kind. De laatste is dan juridisch eigenaar, maar mag niet eerder dan het 18de jaar over het geld beschikken. Tot die tijd beheren de ouders het vermogen, ook moeten zij eventuele vermogensbelasting (box 3) voor het kind betalen. Een dergelijke rekening openen kan daarom alleen met hulp van (een van) de ouders: zij moeten tekenen bij de bank.
Jeugdsparen: de mogelijkhedenJeugdrekeningen werken allemaal volgens hetzelfde principe. Alle bieden ze circa 2,5 tot 3,5 procent basisrente plus een bonus-%. Daarnaast is er een cadeautje. Dat geldt voor de Pardoesrekening van ABN Amro, ING’s Groeirekening, Rabobank’s Regenboog Rekening en de Zilvervloot van DSB. Opmerkelijk genoeg geeft het cadeautje vaak de doorslag bij het kiezen van een rekening. ,,Hoe leuker het premium, hoe populairder de rekening,’’ zegt Karin van der Pol van ING. Overigens hoeven ouders geen jeugdrekening te kiezen. Ze kunnen ook een gewone rekening, met vaak hogere rente, openen. |
Veel (groot)ouders vinden 18 jaar echter te vroeg. Ze willen het geld later geven: als hun (klein)kind een huis gaat kopen, of trouwt. Dit is vrij eenvoudig mogelijk door een voorbehoud aan de schenking te verbinden. ,,In mijn praktijk werk ik vaak met de leeftijd van 25 jaar,’’ zegt Aniel Autar. ,,Dan zijn kinderen doorgaans klaar met studeren. Maar het geld op een andere leeftijd ter beschikking stellen kan natuurlijk ook.’’
Herroepings-clausule
Daarnaast kunnen grootouders een schoonzoon of dochter uitsluiten als beheerder (in juridische taal: bewindvoerder) van het spaargeld van het kind. Bijvoorbeeld bij echtscheiding, of al vanaf het begin. Zo wordt voorkomen dat een van de oud-echtelieden toestemming weigert geld voor de studie of een wereldreis ter beschikking te stellen.
Dan is er nog de pas sinds 1 januari 2003 bestaande herroepings-mogelijkheid. Daarmee kunnen de ouders of grootouders het op de spaarrekening van het (klein)kind gestorte geld op elk moment zonder motivering terugclaimen. Handig als de familiebanden verstoord raken of als de schenkers in geldnood komen. Autar: ,,Voordeel is dat je ook het destijds betaalde schenkingsrecht terugkrijgt.’’
Kantonrechter
Als de (groot)ouders een dergelijk voorbehoud willen maken, is een machtiging van de kantonrechter vereist. De notaris bij wie de schenking op schrift is gesteld, regelt dat. Ook banken zijn vaak bereid een document op te stellen waarin dit wordt vastgelegd. ,,Vraag dan expliciet of de bank de kantonrechter om machtiging verzoekt,’’ benadrukt Autar. ,,De meeste banken doen dat niet, is mijn ervaring.’’
Terug naar zoonlief die het spaargeld opeist dat door opa en oma voor later is bedoeld. Nu de rekening op zijn naam staat, kan hij wel eens gelijk krijgen als hij naar de rechter stapt. ,,Het is zuur voor de ouders, maar hij maakt een goede kans.’’
