Het is alweer een paar jaar geleden dat mijn vader is overleden. Onlangs heeft mijn moeder mij gevraagd of ik eens naar haar financiën wilde kijken en haar in het vervolg wilde ondersteunen. In haar administratie kwamen we veel oude (vaak nog ongeopende) post tegen. Zo ontdekte ik dat een aantal bankrekeningen nog op naam van mijn vader staat en dat er al veel jaren de maandelijkse bankkosten automatisch zijn afgeboekt. Wat kan ik doen?
Wanneer uw vader geen testament had dan kan uw moeder bij de bank met de akte van overlijden en met een bewijs van het Centraal Testamentenregister dat uw vader inderdaad geen testament had over de rekening beschikken; er wordt dan een banverklaring opgesteld. Vervolgens kan zij óf de tenaamstelling van de rekening wijzigen óf het geld overboeken naar een andere rekening en de rekening opzeggen. Volgens de regels kan dit op deze manier als er niet meer saldo is dan €100.000.
Was er wel een testament dan is er in de meeste gevallen een verklaring van erfrecht nodig om over de bankrekening te kunnen beschikken. Met deze verklaring kunnen de erfgenamen aantonen dat zij recht hebben op het banktegoed van een overledene.
Hier is veel over te doen. En verklaring van erfrecht kost immers geld en als deze alleen maar nodig is om te kunnen beschikken over een bankrekening waar vrijwel geen saldo op staat, lijkt dit erg onredelijk. De bank moet vanwege haar wettelijke zorgplicht echter ook aan allerlei verplichtingen voldoen. Zo moet een bank er na het overlijden van een klant voor zorgen dat de tegoeden van de overledene bij de erfgenamen terechtkomen en zij moet bevrijdend kunnen uitbetalen.
In de praktijk blijkt dat de banken met het vereiste van een verklaring van erfrecht anders omgaan. Iedere bank heeft zijn eigen voorwaarden en regels. Vaak wordt er gekeken naar het bedrag dat op de bankrekening van de overledene staat. Als er bijvoorbeeld een klein tegoed op de bankrekening staat, hebben de meeste banken toch niet altijd een verklaring van erfrecht nodig om dit tegoed uit te kunnen keren. Wat verstaan wordt onder een klein bedrag verschilt per bank en per situatie. Het is daarom altijd verstandig om vooraf te informeren bij de betreffende bank(en) of een verklaring van erfrecht wel of niet nodig is in uw geval. Laat uw moeder dus eerst contact op met de bank; soms kan er opeens van alles zonder extra documenten.
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds een aantal jaar is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.