Doorbloeiers: maandenlang kleur in de tuin

Hoe kleiner de tuin, hoe groter het belang van doorbloeiers. In een grote tuin kun je een uitgebloeide plant of struik nog wel wegwerken in een achtergrond van groene ­coulissen. Maar in een kleine tuin heb je geen coulissen; daar zou ­iedere plant een heel seizoen moeten doorbloeien. Neemt niet weg dat ook een grote tuin langdurig kleur krijgt dankzij planten die bloemen blíjven geven.

Mexicaans madeliefje

is uitbundig tot de kerst
Planten die van maart tot december bloeien zijn er niet veel, maar er zijn er toch een paar die aardig in de buurt komen. Nu is lange bloei op zich geen verdienste; een brandnetel bloeit ook lang, maar in een kleine tuin kun je hem missen als kiespijn. Ook de dropplant ­(Agastache foeniculum) bloeit lang, maar persoonlijk vind ik dat een veredelde brandnetel en zou ik willen dat die bloei zo snel mogelijk ophield. Maar smaak is persoonlijk. De kampioen van de lange bloei is een bescheiden plant: het Mexicaans madeliefje (Erigeron karvinskianus). De plant valt niet op door zijn postuur, maar door zijn massale bloei. Van het voorjaar tot Kerstmis zijn de planten ­overdekt met honderden madeliefjes die groenig wit in de knop zijn en langzaam naar roze verbloeien. ­Bijzonder, want het omgekeerde (van roze naar wit verbloeien) is in de plantenwereld de norm. Het mooiste van deze plant, die ook wel muurfijnstraal wordt genoemd: hoe slechter de grond, hoe beter hij het doet. In muurtjes en tussen ­tegels heeft hij het naar zijn zin, maar ook in potten op het terras en in hangmandjes doet hij het goed. Zon is het enige wat hij nodig heeft.

‘Nieuwe’ tuingeraniums

bloeien vrolijk door
Als er één vaste plant is die de ­laatste twintig jaar een enorme ­ontwikkeling heeft doorgemaakt, dan is dat wel de tuingeranium, ofwel de ooievaarsbek. Van een kortbloeiende vaste plant die gestut moest worden omdat hij anders omviel, is de geranium veranderd in een stevige plant die maandenlang voor kleur zorgt, óók op het balkon of terras. Tuingeranium ‘Rozanne’ is in het verleden uitgeroepen tot Plant van het Jaar, en in Engeland – waar ze van overdrijven houden – zelfs tot Plant van de Eeuw. Ze bedoelen dan wel de ­vorige eeuw. Snoeien is niet nodig; de plant blijft vanzelf doorbloeien. Combineer ‘Rozanne’ met de laagblijvende zwavelgele teunisbloem Oenothera macrocarpa en je hebt een combinatie waaraan je een half jaar lang lol beleeft. Ook deze planten zijn op hun best in de zon.

Rozen

voor een zomer vol kleur en geur
Wie het over doorbloeiers heeft, bedoelt vaak rozen. Ook hier geldt: in een grote tuin kun je je te buiten gaan aan kortbloeiende ouderwetse rozen met prachtige namen als ­‘Félicité et Perpétue’ of ‘Souvenir de Malmaison’, maar in de kleine tuin heb je meer aan een wat minder historische roos. ­Ouderwetse rozen staan bekend om hun overweldigende geur, maar rozenkwekers als Meilland, Kordes en David ­Austin hebben de charme en de geur van de ouderwetse roos gecombineerd met de Ausdauer van de moderne doorbloeier. ­‘Auguste Renoir’, ‘Graham Thomas’ en ‘Moonlight’ zijn rozen om naar uit te kijken: ze geuren, ze bloeien het hele seizoen en – misschien nog belangrijker – ze zijn gezond. Spuiten tegen bladvlekkenziekte en andere beruchte rozenkwaaltjes is bij deze rozen niet nodig. Rozen houden van klei, maar dat wil niet zeggen dat ze het op andere grondsoorten niet doen. Tuinier je op puur zand, dan kun je je misschien beter toeleggen op het verzorgen van patiorozen in potten, zoals ‘The Fairy’. En dan in potten die met vette klei zijn gevuld.

Hortensia’s

speciaal voor in de schaduw
Natuurlijk is de roos niet de enige doorbloeier onder de heesters. Van even groot belang is de hortensia in al haar vormen, van de pluimhortensia (Hydrangea paniculata) tot de grote witte moppen van Hydrangea ‘Annabelle’ of de platte schermen van ‘Bluebird’. Bijzonder van vorm zijn de bolvormige bloeiwijzen van ‘Ayesha’, waarvan de individuele bloempjes de vorm van seringenbloemen hebben. De belangrijkste eigenschap van hortensia’s is dat ze van schaduw houden. En dat ze lang mooi blijven omdat de uitgebloeide bloemen langzaam verkleuren en dan soms nog mooier zijn dan in volle bloei.

Magnolia’s

die wél lang blijven bloeien
Een andere struik die van ­schaduw houdt, is Magnolia wilsonii. De magnolia’s staan bekend om hun korte, hevige bloei in de lente. Vaak valt die bloei zo vroeg dat de bloemen door een late nachtvorst worden bedorven. Magnolia wilsonii is anders: de bloemen verschijnen later, waardoor ze aan nachtvorst ontsnappen, en bovendien bloeit de struik over een lange periode. Hij wordt niet hoger dan een meter of vijf en bloeit met hangende bloemen. Je kunt bij magnolia’s dus kiezen: niet alleen tussen bomen en struiken, maar ook tussen een bloei die kort en hevig is of lang maar minder overdadig.

Aardbeien

vol vrolijke bloemen en lekkere vruchten
Ook in de moestuin kennen we doorbloeiers. Sommige aardbeien bloeien het hele seizoen en zijn dus ook doordragers: het hele jaar kun je vruchten oogsten. Daardoor zijn deze aardbeien bij uitstek geschikt voor de aardewerken aardbeipot die je op het terras of het balkon kunt zetten – niet alleen als decoratief element, maar ook om er af en toe eens van te snoepen. Doorbloeiende rassen zijn onder meer ­‘Ostara’ en ‘Rapella’. Zet de aardbeipot in de zon en vergeet niet geregeld water en mest te geven.