5 veelvoorkomende blaasproblemen en hun behandeling

Probleem 1: urine-incontinentie

Ongewenst urineverlies komt vaker voor dan je denkt. Je kunt je plas niet goed ophouden, bijvoorbeeld wanneer je lacht of niest, of je krijgt ineens aandrang om te plassen en haalt het toilet niet. Ongeveer een kwart tot de helft van alle vrouwen heeft soms last van ongewild urineverlies en ook bij mannen komt het regelmatig voor, vooral op oudere leeftijd.

De oorzaken van urineverlies zijn divers. Bij mannen wordt het vaak veroorzaakt door een vergrote prostaat. Vrouwen krijgen er vaak tijdens een zwangerschap of na een geboorte mee te maken. Ook vaginale infecties kunnen de boosdoener zijn. Maar ook verslapte bekkenbodemspieren, overgewicht, opstipatie en zelfs voeding kunnen ermee te maken hebben.

Afhankelijk van de oorzaak, kan urineverlies vanzelf weer overgaan. Als dat niet het geval is, overleg dan met je dokter, want vaak zijn er mogelijkheden om de urine-incontinentie te stoppen of in ieder geval flink te verminderen. Denk aan leefstijlaanpassingen, een verwijzing naar de bekkenfysiotherapeut, medicatie of een chirurgische ingreep.

Probleem 2: een overactieve blaas

Heel vaak nodig moeten plassen, soms wat urineverlies en misschien ook last van obstipatie en pijn bij het vrijen: het zijn allemaal symptomen van een overactieve blaas (OAB). Zowel mannen als vrouwen kunnen hier last van krijgen. Kenmerkend voor een overactieve blaas is het ongecontroleerd samentrekken van de blaasspier of het gevoel hiervan te hebben. Het komt vaker voor na de overgang en bij een vergrote prostaat, maar er zijn meer risicofactoren voor OAB. Een bezoek aan je huisarts en eventueel een verwijzing naar de uroloog is de manier om een overactieve blaas aan te vliegen. Hij of zij kan je verder helpen, want er zijn verschillende manieren om de klachten te verminderen.

Probleem 3: een urineweginfectie

Een urineweginfectie is een infectie of ontsteking van het slijmvlies aan de binnenkant van de urinewegen. De urinewegen bestaan uit het nierbekken, de urineleiders, de blaas en de plasbuis. Een infectie ontstaat wanneer bacteriën, - meestal afkomstig van het maag-darmkanaal - zich vasthechten aan de opening van de plasbuis. Terwijl ze opstijgen in de plasbuis beginnen ze zich te vermenigvuldigen. Dit kan de volgende klachten geven:

•     Een brandend gevoel bij het plassen
•     Het frequent plassen van kleine hoeveelheden
•     Vaak valse aandrang om te plassen
•     Pijn in je onderrug of buik
•     Soms bloed in de urine

Bij ouderen kunnen ook de volgende klachten voorkomen:

•     Koorts (soms zelfs het enige symptoom)
•     Gebrek aan eetlust
•     Futloosheid
•     Verwardheid

Het is belangrijk een urineweginfectie tijdig aan te pakken om te voorkomen dat er nierbekkenontsteking ontstaat, wat tot nierschade kan leiden. Bij een lichte ontsteking moet er vooral veel worden gedronken om de urinewegen schoon te spoelen. Lukt het niet of de ontsteking weg te drinken of blijft het aanhouden, dan is de enige weg die naar je huisarts die je eventueel een antibioticakuur voorschrijft.

Probleem 4: cystitis

Bij een urineweginfectie is het slijmvlies aan de binnenkant van de urinewegen ontstoken. Een infectie van de lagere urinewegen heet cystitis, oftewel: een blaasontsteking. Ook hierbij is voldoende water drinken een belangrijke manier om het probleem aan te pakken. Helpt dit niet, dan kun je het beste naar de huisarts. Antibiotica is de eerste optie, maar zeker bij terugkerende blaasontstekingen zijn er ook andere oplossingen, zoals blaasspoelingen, lokale hormonen, leefstijladvies en oefeningen.

Probleem 5: blaaskanker

Blaaskanker (blaascarcinoom) wordt in Nederland per jaar gemiddeld 6900 keer per jaar vastgesteld. Het komt bij mannen drie keer zo vaak voor als bij vrouwen. Blaaskanker is een ongecontroleerde groei van cellen uit de binnenbekleding van de blaas (het urotheel). Er zijn twee vormen van blaaskanker te onderscheiden: niet in de blaasspier ingroeiend (niet spierinvasief) en wel in de blaasspier ingroeiend (spierinvasieve blaaskanker). Welke vorm het is, bepaalt de prognose en de behandeling.

De meest voorkomende klacht bij blaaskanker is bloed in de urine. Dat is dus (tenzij je als vrouw ongesteld bent) altijd een reden om naar de huisart te gaan. Denk bij bloed in de urine echter niet meteen het ergste; het hoeft geen blaaskanker te zijn. Het kan ook het gevolg zijn van bepaalde medicatie, een blaasontsteking of bijvoorbeeld een milde bloeding in de urinewegen.

Tips om (de meeste) blaasproblemen te voorkomen

• Drink voldoende water
• Houd je plas niet te lang op
• Doe bekkenbodemspieroefeningen
• Zorg voor een gezond gewicht
• Veeg na toiletgang van voor naar achteren
• Rook niet, 30 tot 40 procent van de mensen met blaaskanker hebben de ziekte gekregen doordat zij rookten. Rokers hebben ongeveer 3 keer zoveel kans op blaaskanker dan niet-rokers.
• Eet gezond en gevarieerd, met voldoende vezels