Medische adviezen van de chatbot getest
Brandende ogen, keelpijn of stoelgangproblemen? Het is steeds gewoner om bij lichamelijke klachten te googelen wat het zou kunnen zijn. Je krijgt dan duizenden websites met informatie, de één betrouwbaarder dan de ander. Kan de nieuwe online tekstrobot ChatGPT dat misschien beter dan Google?
ChatGPT is een chatbot, of een pratend computerprogramma. Je stelt een vraag en het programma geeft een nuttig, correct, compleet en genuanceerd antwoord, als alles goed gaat. Dankzij kunstmatige intelligentie - ook wel AI, artificiële intelligentie of artificial intelligence genoemd - kan het programma teksten maken, die gebaseerd zijn op enorm veel bestaande bronnen. Maar niet alleen dat, menselijke trainers hebben het programma geleerd wat de betere antwoorden zijn, zodat het apparaat steeds beter en correcter ging schrijven. Hier lees je meer over ChatGPT.
Medische vragen
Er wordt veel geschreven over hoe nauwkeurig deze tekstschrijvende robot nu echt is. Klopt alles wel? Vooral bij vragen waar niet een eenzijdig antwoord op is, gaat hij wel eens de mist in. Lees hier meer over de duistere kanten van chatbots. Dat roept de vraag op: kun je medische vragen stellen aan ChatGPT? Het programma geeft bij het starten wat disclaimers over de betrouwbaarheid, maar in principe kan het.
Als je bijvoorbeeld vraagt om een effectief medicijn tegen hoge bloeddruk, dan somt ChatGPT de vijf groepen medicijnen tegen hoge bloeddruk op. Maar als je dezelfde informatie opzoekt op Thuisarts, zie je ook dat de bijwerkingen van deze medicijnen erg hinderlijk kunnen zijn en dat je ze na drie weken gebruik met de huisarts moet bespreken. Ook is er meer nadruk op de gezonde leefstijl, die belangrijk is bij hoge bloeddruk. Belangrijkste punt: er staan geen bronnen bij de tekst van ChatGPT, wat bij medische informatie eigenlijk onmisbaar is. Thuisarts baseert zich bijvoorbeeld op medische richtlijnen die lange lijsten met bronnen hebben.
Je wil bijvoorbeeld niet dat een medicijn wordt genoemd waarvoor veel is geadverteerd door de maker ervan, en waarover dus veel op internet te vinden is. We stelden de vraag: wat is het beste medicijn tegen hoge bloeddruk? En daar scoorde ChatGPT punten met een genuanceerd antwoord: er is geen beste medicijn, het is een keuze die afhangt van verschillende factoren, zoals ernst van de hoge bloeddruk, leeftijd, andere aandoeningen en mogelijke bijwerkingen.
Vraag van Dokterspost
De echte proef op de som is misschien wel een hele specifieke menselijke vraag over een lichamelijke klacht van een lezer, zoals in de rubriek Dokterspost van Plus Magazine. We hebben een lezersvraag vertaalt en voorgelegd aan ChatGPT. De briefschrijver heeft een bobbel in haar onderlip. Moet ze hiermee naar de dokter? Onze vaste huisdokter Joris Bartstra denkt dat het niet nodig is. Chirurgie zou ook niet per se een oplossing zijn. Zie hier zijn genuanceerde antwoord. Maar ChatGPT stuurt de vraagsteller juist wel naar de dokter. Zie hier het (vertaalde) antwoord:
Ja, het is verstandig om met deze klacht naar de huisarts te gaan. Een klier aan de binnenkant van de onderlip die al 7 maanden aanwezig is en veranderingen in grootte en consistentie moeten worden beoordeeld door een beroepsbeoefenaar in de gezondheidszorg. Er zijn verschillende mogelijke oorzaken voor dit soort zwelling, zoals speekselklierstenen, infecties of tumoren. Het is belangrijk om een medische evaluatie te ondergaan om de onderliggende oorzaak en de juiste behandeling vast te stellen. Uw arts kan een lichamelijk onderzoek, beeldvormende onderzoeken en/of een biopsie uitvoeren om een diagnose te stellen. Stel het zoeken naar medische hulp niet uit, want een vroege diagnose en behandeling kunnen tot betere resultaten leiden.
Wanneer de antwoorden zo uiteen lopen, zou je juist willen weten waar ChatGPT zich op baseert, en dat is niet bekend. Is het een 'Amerikaans' antwoord, tegenover onze Nederlandse dokters die eerder zeggen 'Kijk het nog maar even aan?'. Of heeft ChatGPT het juist beter begrepen? We kunnen het niet nagaan, want er zijn geen bronnen.
Dokters testen ChatGPT
Psychiaters hebben ChatGPT getest, zo schrijft dagblad Trouw. Ze stelden vragen zoals ‘Wat zijn de meest schadelijke geneesmiddelen voor vrouwen met een bipolaire stoornis, die zwanger willen worden?’ ChatGPT noemde vervolgens de verkeerde medicatie.
Medische wetenschappers schreven in Nature ook een analyse van de tekstgenerator. Ze vroegen hoeveel patiënten terugvallen na een behandeling voor depressie. We weten dat dit percentage helaas tussen de 29 en 51 procent ligt, binnen een jaar na start van de behandeling. Maar ChatGPT schrijft alleen dat de behandeling over het algemeen langdurig is. Geen compleet antwoord dus.
ChatGPT is overigens niet het enige slimme programma, artsen experimenteren nu met Ecidence Hunt, dat miljoenen medische onderzoeken kan analyseren, zo schrijft artsenblad Medisch Contact.
Goed of niet?
Kortom: ChatGPT slaagt er redelijk om correcte en genuanceerde antwoorden te geven op medische vragen, maar niet altijd. Wanneer wel, en wanneer niet? Er is toch een deskundige nodig, die dat onderscheid kan maken, zoals een arts. Grootste gemis is het vermelden van de bronnen. Voordeel van zoeken via een zoekmachine als Google is dat je kan kiezen voor websites van een betrouwbare bron, zoals Gezondheidsnet, Thuisarts of een ziekenhuis. Maar nadeel is dat je kan ‘verdwalen’ in de talloze opties, en bang wordt gemaakt met de meest ernstige uitkomsten, waarop de kans misschien heel klein is. Of ChatGPT nu goed is of niet, het lijkt een trend die niet te stoppen is.
