Op 14 januari 2020 houdt Microsoft op met de ondersteuning van Windows 7. Het wordt dan hoog tijd voor een vervanger. Plus zet de alternatieven voor je op een rijtje.
Waarom stopt de ondersteuning?
Microsoft, de producent van Windows, heeft als vast beleid dat de ondersteuning van een Windows versie wordt stopgezet na een periode van 10 jaar. Na zo’n periode is Windows altijd wel weer twee of drie nieuwe versies verder en Microsoft wil graag dat de gebruikers dan daarnaar overstappen. Al dan niet met enige zachte dwang. Door te stoppen met de ondersteuning, zorgt Microsoft ervoor dat het geen updates meer hoeft te leveren voor het verouderde besturingssysteem. Dat scheelt het bedrijf mankracht, tijd en geld. Op 14 januari is Windows 7 dus aan de beurt.
De gevolgen
Vanzelfsprekend heeft het stopzetten van de ondersteuning van een Windows versie ook gevolgen voor de gebruikers. Geen ondersteuning meer betekent dat er geen nieuwe updates meer uitkomen voor Windows 7. Daardoor worden onder andere beveiligingsproblemen niet meer opgelost. Dat geldt ook voor programma’s bij Windows 7 zoals de internetbrowser Internet Explorer. Dit maakt het gebruiken van Windows 7 een risico: in het bijzonder als je met je computer contact maakt met internet. Door het gebrek aan beveiligingsupdates krijgen hackers, virussen en andere ongewenste zaken een betere kans op je computer binnen te komen. Ook als je een antivirusprogramma gebruikt. Des te langer je met Windows 7 zonder ondersteuning blijft computeren, des te groter de risico’s worden. Een ander gevolg van het stopzetten van de ondersteuning is dat er ook geen nieuwe mogelijkheden meer worden toegevoegd aan Windows of programma’s die bij Windows horen. Ook worden onhandige of foute opties niet meer weggehaald. De meeste mensen kunnen daar wel mee leven, maar toch is dit ook een beperking.
Hoe verder?
Veruit de grootste risico’s voor een computer komen van internet. Zeker als de beveiliging ermee ophoudt. Daarnaast is er ook nog een risico als je met je pc een connectie maakt met andere computers in een netwerk, of onbekende bestanden binnenhaalt vanaf bijvoorbeeld een usb-stick. Op die manier kunnen toch ongewenste programma’s als virussen op je computer terecht komen. In wezen is dan een computer met Windows 7 alleen nog echt veilig te gebruiken zonder contact met internet en met alleen officiële software en andere veilige bestanden die er eventueel op worden gezet. Je kunt zo bijvoorbeeld nog wel je pc gebruiken voor het bewerken van je foto’s en video’s of het spelen van games die je nog op een officiële dvd hebt staan. Voor de rest zijn je mogelijkheden erg beperkt. Veilig updaten via internet van je programma’s kan bijvoorbeeld niet meer. De beste oplossing is over te stappen naar een ander besturingssysteem. Voor de hand ligt dan Windows 10, maar ook bijvoorbeeld Linux is een mogelijkheid of overschakelen naar een nieuwe computer van Apple met MacOS.
Windows 10
Eigenlijk is Windows 8 de echte opvolger van Windows 7, maar inmiddels is overstappen naar Windows 8 geen optie meer. Daarvoor in de plaats is Windows 10 gekomen. Voor mensen die alleen Windows 7 kennen, zal een overstap wel een beetje wennen zijn. In grote lijnen werkt Windows 10 nog hetzelfde als 7: met een startmenu, bureaublad en Verkenner als centrum van het besturingssysteem. Windows 10 heeft ook nieuwe onderdelen. Zo vind je de meeste instellingen voor Windows terug in het venster Instellingen en niet meer in het aloude Configuratiescherm. Windows 10 was ook bedoeld voor gebruik op de tablet en smartphone en dat zie je onder andere terug in de beperkte mogelijkheden van het e-mailprogramma Mail. Het voordeel van overstappen van Windows 7 naar Windows 10 is dat je niet een heel nieuw systeem hoeft te leren kennen. Een beetje rondkijken en uitproberen en dan kom je er wel uit. Ook is upgraden van Windows 7 naar Windows 10 relatief gemakkelijk, omdat de makers hiermee al rekening hebben gehouden. Programma’s en persoonlijke bestanden worden grotendeels overgenomen, alhoewel een goede back-up maken van tevoren en bepaalde software updaten naderhand wel belangrijk blijven.
Betalen of niet?
Er zijn drie mogelijkheden om over te stappen naar Windows 10. Je kunt een upgrade naar Windows 10 kopen, bijvoorbeeld via de internetwinkel van Microsoft of een (online) computerwinkel. Dit is de duurste optie waarbij je minstens 100 euro kwijt bent. Een goedkopere mogelijkheid is een Windows 10 licentie voor een paar tientjes kopen bij een van de verschillende online aanbieders. Hier zitten wel enige risico’s aan vast omdat je moet weten wat een betrouwbare aanbieder is. Bovendien heb je via deze route geen recht op ondersteuning van Microsoft als het misgaat. De goedkoopste mogelijkheid is een gratis overstap. In de eerste jaren van de verschijning van Windows 10 werd die mogelijkheid al enthousiast aangeboden door Microsoft, om gebruikers over de drempel te helpen. Daarna werd Windows 10 een betaald besturingssysteem, maar via een truc kan het nu nog steeds lukken gratis naar Windows 10 te upgraden. Dit is alleen wel iets voor een gevorderde computergebruiker en het is onduidelijk hoelang deze optie nog actief blijft. Zoek hiervoor op internet naar: windows 10 gratis upgrade.
MacOS
De pc’s van Apple, ook wel bekend als Mac’s, waren er eerder dan de eerste Windows pc’s. Toch wisten die Windows computers uiteindelijk een veel groter deel van de pc-markt in te nemen dan de Mac’s. Dat is vandaag de dag nog steeds zo. Apple pc’s en laptops werken met een heel eigen besturingssysteem genaamd MacOS. Dit wordt gratis meegeleverd op een Apple computer en kun je ook gratis upgraden als er een nieuwe versie uitkomt. Als je overstapt naar MacOS is het wel even wennen, omdat het besturingssysteem op belangrijke punten anders werkt. Er is bijvoorbeeld geen start menu zoals in Windows. Een ander verschil: bij Windows moet je regelmatig flink zoeken en klikken om een bepaalde functie te gebruiken. Bij de Mac zitten uitgebreide functies vaak verborgen achter eenvoudige handelingen. Het verwijderen van een programma doe je op een Mac bijvoorbeeld simpelweg door het in de Prullenbak te gooien. Een ander voordeel is dat je met een Mac bijna geen last zult hebben van virussen: de virusbescherming zit ingebouwd in het systeem. Net als bij Windows zitten bij MacOS al allerlei standaard programma’s voor bijvoorbeeld internetten, mailen en werken met foto’s en video’s. De apparatuur in Apple computers en de MacOS zijn heel goed op elkaar afgestemd, waardoor problemen met hardware weinig voorkomen. Dat werkt allemaal een stuk soepeler dan bij Windows computers. Ook staan Mac’s bekend om hun kwaliteit op het gebied van beeld en geluid, wat ze goed geschikt maakt voor foto-, video en geluidbewerking. De totale keuze aan programma’s voor de Mac is wel wat beperkter dan voor Windows, onder andere op het gebied van games. Maar je hebt eventueel de optie Windows naast MacOS op een Apple computer te draaien met het programma Boot Camp. Een nadeel van Mac’s is het prijskaartje. Je betaalt voor een Apple computer honderden euro’s meer dan voor een gelijkwaardige Windows pc.
Linux
Linux draait al een tijdje mee als alternatief voor Windows. Het was in de beginperiode vooral populair bij hobbyisten die hun weg wisten op de pc. Vooral goed installeren was in die tijd nog weleens lastig. Tegenwoordig kunnen niet-gevorderde computergebruikers ook prima terecht bij Linux. Installeren gaat net zo makkelijk als bij Windows en ook het computeren met Linux lijkt veel op werken met Windows of MacOS. Linux valt op doordat het open source software is. Dat betekent dat iedereen een bijdrage aan Linux kan leveren om het te verbeteren. Ook is Linux in de basis gratis, alhoewel er ook commerciële versies zijn. De betaling daarbij is onder andere voor de ondersteuning die je kunt krijgen. Ook programma’s die je met Linux kunt gebruiken zijn vaak gratis en inmiddels heb je de keuze uit veel verschillende soorten software. Internetten, mailen, games spelen, foto- en videobewerking: het kan allemaal. De keuze is wel wat beperkter dan bij Windows. Een groot voordeel van Linux is dat het een stuk minder van je computer vraagt dan Windows. Dat betekent dat je ook met een oudere pc of laptop nog goed met Linux kan werken.
Chrome OS
Een chromebook is een bijzonder soort laptop. Hij maakt gebruikt van een heel eigen besturingssysteem: Chrome OS van Google. Chrome OS heeft de vorm van een internetbrowser en chromebooks zijn dan ook gericht op zoveel mogelijk werken op internet: met programma’s en bestanden in de cloud. Het voordeel hiervan is dat een chromebook met veel minder zware apparatuur dan een Windows- of Apple laptop toch minstens zo snel kan werken. Met een chromebook ben je daarom ook honderden euro’s goedkoper uit. Zware taken zoals uitgebreide videobewerking en de nieuwste 3D games spelen kan niet met een chromebook. Maar als je je computer voornamelijk gebruikt voor internetten, lezen, tekstverwerken, werken met foto’s en communiceren met andere mensen, is een chromebook een prima alternatief. In de Plus Magazine van maart 2020 verschijnt een uitgebreide koopgids met meer informatie over chromebooks.
Tot slot
Hou er rekening mee dat je meer werk hebt aan het overzetten van je gegevens en bij elkaar zoeken van je bekende programma’s (of alternatieven daarvoor), wanneer je niet voor Windows 10 kiest.
