Wat je moet weten over soa's

Getty Images

Zodra je seksueel actief bent en onveilig vrijt, loop je kans om besmet te raken met een soa. Toch blijven seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's) voor veel mensen een 'ver van hun bed show'. Om ervoor te zorgen dat een soa ver van je lijf blijft, kun je maar beter goed geïnformeerd zijn.

Als je onveilig vrijt met iemand die een soa heeft, loop je kans om besmet te raken. Bacteriën en virussen kunnen zich verspreiden als ze in aanraking komen met slijmvliezen (mond, anus en genitaliën), vaginaal vocht, bloed of sperma. Je kunt overigens een soa hebben zonder dat je er iets van merkt.

Hoe loop je een soa op?

Je kunt een soa oplopen als je onveilig vrijt. Onder onveilige seks wordt verstaan:

Vaginale geslachtsgemeenschap zonder condoom (penis in vagina).
Anale geslachtsgemeenschap zonder condoom (penis in anus).
Orale seks (pijpen en beffen) zonder condoom of beflapje.
Onderling gebruik van seksattributen (zoals een vibrator) zonder deze tussendoor schoon te maken.

Seks is niet de enige manier waardoor je een soa kunt krijgen. Ook bloedcontact of contact met besmette naalden kan een risico zijn.

Onverantwoord drugsgebruik is een bron van infectie, maar ook onhygiënische praktijken in piercings- en tattooshops zijn gevaarlijk. Informeer daarom altijd goed naar de werkwijze als je besluit een lichaamsversiering aan te brengen.

Ten slotte kunnen soa's van moeder op kind worden overgedragen. Tijdens de zwangerschap geldt dit voor hiv, hepatitis B en syfilis. Bij de bevalling kunnen ook chlamydia, herpes genitalis en gonorroe worden overgedragen.

Preventie

Voorkomen is beter dan genezen. Omdat je lang niet altijd kunt zien of je seksuele partner een soa heeft, is veilige seks noodzakelijk om jezelf te beschermen. Volgens de criteria van Soa Aids Nederland bestaat veilig vrijen uit:

Seksueel contact met één vaste partner, die niet met een andere partner vrijt én geen soa heeft.
Elkaar strelen, tongzoenen, kussen, knuffelen, masseren, jezelf bevredigen of elkaar met de hand bevredigen.
Bij vaginale geslachtsgemeenschap een goedgekeurd voorbehoedsmiddel (condoom) gebruiken.
Bij anale geslachtsgemeenschap een goedgekeurd condoom met extra veel glijmiddel gebruiken.

Voor alle vormen van seks geldt een risico wanneer er sperma, vaginaal vocht of bloed van de ene partner in aanraking komt met het slijmvlies van de andere partner.

Communicatie

Vrijen is een interactie tussen mensen waar veel over gepraat wordt. Maar als je het leuk en gezellig hebt met je nieuwe vlam, kan een gesprek over soa's de pret aardig drukken. Soms denk je er gewoon niet aan. Je hebt te veel gedronken of je bent te opgewonden om aan een voorbehoedsmiddel te denken.

Daarnaast speelt mee dat veilig vrijen een beladen onderwerp is. Je hoopt dat je partner er automatisch dezelfde opvatting op nahoudt en een condoom bij zich heeft. Of je bent bang dat je vriend of vriendin afhaakt, wanneer je het onderwerp ineens ter sprake brengt. Vervolgens praat je er maar helemaal niet over.

Bedenk daarom van tevoren wat je houding is ten opzichte van veilig vrijen en voorbehoedsmiddelen. Wil je niet zonder voorbehoedsmiddel het bed in? Maak dat standpunt dan duidelijk. Om ongemakkelijke situaties tijdens de seks te voorkomen, kun je het condoom ook klaarleggen en zonder pardon erbij pakken. Vaak werkt deze 'tactiek' prima, omdat je nieuwe partner uiteindelijk ook goed beschermd wil zijn.