Veelvoorkomende oogaandoeningen

Flitsen zien

Vijf jaar geleden zag ik ineens een laserstraal in de kamer. Ik zei het tegen mijn man en zoon. Zij zagen niks en ik wees steeds naar het rondschietende lichtpunt. Zij maar lachen. Ik dacht: ik ga slapen, dan verdwijnt het wel. De volgende ochtend naar het ziekenhuis, bleek het een netvliesscheur. Marion Klaver (60)

➠ Lichtflitsen zien die er niet zijn. Mensen die deze klacht hebben, beschrijven dat ze witte of helderblauwe lichtflitsen zien, zoals bij een knipperende tl-lamp of een stevige onweersbui. De flits-verschijnselen kunnen ontstaan door een scheur of een loslating van het netvlies. Dit kan op elke leeftijd optreden, maar bij ouderen is het risico wat groter. Lichtflitsen hoeven niet altijd te duiden op een netvliesbeschadiging, maar ze geven wel aan dat er wordt getrokken aan het netvlies. Het is dus goed om het te laten controleren. Zie je al een uur lichtflitsen, veel meer vlekjes in je oog dan normaal of is een deel van je zicht donker? Neem dan direct contact op met de huisarts of oogarts.

Netvliesloslating

Mijn oogbol is met gas gevuld, maar die operatie mislukte. Daarna olie erin, maar die moest er na enkele weken ook weer uit. Er volgden meer operaties en ik ging steeds troebeler zien. Inmiddels ben ik blind aan een oog. Ook dat went, want met mijn goede oog zie ik 95 procent. Maar lastig blijft het. Mick Smits Hattink (82)

➠ Soms is een laserbehandeling niet meer mogelijk, maar een operatie nog wel. Bij een operatie wordt het glasvocht verwijderd uit het oog. Daarvoor in de plaats wordt er een gas of olie achtergelaten in het oog om het netvlies op zijn plaats te houden. Als het netvlies los heeft gelaten op het centrale deel van het netvlies, waar je details mee ziet, dan is er meer risico dat je blijvend minder goed ziet, maar het hoeft niet te gebeuren. In 90 procent van de gevallen lukt het om het netvlies na één of meer operaties weer op zijn plaats te krijgen. Als het niet lukt, kun je blind worden aan een oog, zoals deze lezer is overkomen.

Zwarte vlekjes zien

Ik zag tijdens een zwempartij met onze kleinzoon ineens rare ‘friemels’ in mijn rechteroog. Het leek wel vuil, maar ik kreeg het niet uit mijn oog gewreven. Margret Dierckx (58)

➠ Vlekjes in het oog, met of zonder lichtflitsen, komen veel voor. Het oog verandert met het ouder worden, vergelijkbaar met rimpels in de huid. Het glasvocht is een heldere gelei die steeds wateriger en minder elastisch wordt. Als het glasvocht daarbij krimpt, kan het buitenste laagje loskomen van het netvlies. Dit gaat samen met zwevende vlekjes, puntjes of draadjes in een oog. Mouches volantes of floaters, zoals oogartsen zo mooi zeggen. Gelukkig kan glasvochtloslating op zich geen kwaad. Treden de mouches volantes plotseling op? Of zie je echt een grote muur of gordijn optrekken? Ga dan wel naar de oogarts, om het netvlies te laten controleren op mogelijke scheurtjes.

Andere oorzaak lichtflitsen

Ik zat op de bank een boek te lezen. Ineens kon ik niet meer lezen, achter mijn rechteroog zaten lichtflitsen. Ik ben heel stil blijven zitten. Na controle door de huisarts en de oogarts kwam ik bij de neuroloog terecht. Hij constateerde dat ik oogmigraine had. Lisa van Eerden (65)

➠ Behalve glasvochtloslating kunnen ook aanvallen van migraine en epilepsie ervoor zorgen dat je lichtflitsen ziet. Bij migraine gaan ze vaak gepaard met een lichte vlek midden in het gezichtsveld, die steeds groter wordt. Bij epilepsie zie je blinde vlekken en explosies van kleuren. De verschijnselen verdwijnen na een tijdje.

Netvliesscheur

Ik was in de zomer aan het fietsen, toen er een vliegje voor mijn oog zat dat niet weg ging. Daarna -trokken intens zwarte vlekken over mijn oog. Maandag ben ik naar de huisarts gegaan, die de oogarts belde. Het bleek een netvliesscheur en mijn oog is direct gelaserd. Els Greve (71)

➠ Kleinere scheurtjes en gaatjes in het netvlies worden behandeld met een laser. Daarbij wordt het oogoppervlak verdoofd met druppeltjes. De oogarts brengt een aantal brandpuntjes aan rondom de scheurtjes en gaatjes. Na enkele dagen ontstaan op deze plekken littekentjes die het netvlies als het ware ‘vastlassen’ op de onderlaag. Dit verkleint de kans dat het netvlies ooit nog loslaat. Wanneer er vocht onder het netvlies terecht is gekomen en er dus sprake is van een netvliesloslating, kan laseren niet meer. Het verschilt per oog hoe snel het netvlies loslaat. Het kan kort of lang duren. De regel is daarom: bij flitsen en plotselinge toename van vlekjes moet je voor de zekerheid binnen 24-48 uur naar de oogarts.

Het zit in de familie

Ik ben gelaserd en geopereerd aan mijn oog. Ik zie slecht en vraag me af hoe het verder gaat. Ik ben al de vierde in mijn familie met oogproblemen. Lisette van Bavel (56)

➠ Netvliesscheuren of loslatingen kunnen ‘in de familie’ zitten. Daarnaast komen ze vaker voor bij mensen die bijziend zijn. Of na een staaroperatie. Een klap of bal op het oog kan ook zorgen voor een netvliesloslating. Heb je aan een oog netvliesloslating gehad, dan is het niet uitzonderlijk dat dit binnen een paar maanden ook aan het andere oog optreedt. Extra opletten dus.

Vakantieplannen

Vanwege lichtflitsen in m’n oog heb ik de oogarts geconsulteerd. De diagnose was glasvochtmembraanloslating. Maar we wilden net op vakantie naar Thailand gaan. Lia Kamp (74)

➠ Met een glasvochtloslating kun je gewoon in het vliegtuig stappen. Laat je ogen voor vertrek wel goed controleren door de oogarts. Probeer niet te veel te bukken of te tillen, want dit kan de klachten verergeren. Let wel op of je nieuwe flitsen of plotseling toenemende zwarte vlekken ziet, want dan is het tijd om een oogarts te zoeken. Heb je nog een gasmengsel in je oog, zoals na een operatie, dan is vliegen te gevaarlijk. Door de drukverschillen in de cabine kan het gebeuren dat de gasbel uitzet.

Kies de beste zonnebril

Net als de huid heeft ook het netvlies flink te lijden onder zonlicht. Zo kies je een goed beschermende zonnebril:

• Kies een bril met grote glazen die goed past.
• Donkerder is niet altijd beter, want de tint van de glazen heeft geen effect op de uv-bescherming. Kies voor 100% uv-bescherming of uv400.
• Kies voor een CE-markering met ‘CE 3’ (75% lichtabsorptie). Ga je varen of de bergen in? Dan is ‘CE 4’ aan te raden (92-97% lichtabsorptie).

Dit artikel is eerder verschenen in Plus Magazine juli/augustus 2018. Nog geen abonnee van Plus Magazine? Abonnee worden doet u in een handomdraai!