Transpireren
Het is normaal dat je flink zweet bij warmte, sporten, drukte of zenuwachtigheid. Toch vinden veel mensen het vervelend. Ze zijn bang om vies te gaan ruiken of om de hele dag een nat t-shirt te hebben.
Bovendien is er een groep mensen die meer dan anderen zweten. Lees hier wat je kunt doen om het zweten te verminderen of de transpiratielucht tegen te gaan.[ITEMADVERTORIAL]
Vocht kwijtraken
Door te transpireren raakt het lichaam via miljoenen zweetkliertjes vocht kwijt. Dit vocht komt op de huid terecht en daar verdampt het. Op deze manier zorgt het lichaam bij warmte of grote inspanning voor een ideale lichaamstemperatuur.
Ook als het koud is heeft de huid een barometerfunctie; dan sluiten de poriën, waardoor de warme 'binnenshuis' blijft. Transpireren en transpiratievocht horen er dus gewoon bij.
De oorzaak
Waarom de een meer zweet dan de ander is niet altijd duidelijk. Verschillende oorzaken zijn: aanleg, grote lichamelijke inspanning, stress, angst, slechte conditie, koorts (bijvoorbeeld bij griep), een overactieve schildklier, een lage bloedsuikerspiegel, de menopauze of een afwijking van de zenuwen die bij de zweetregulatie betrokken zijn.
Goede hygiëne
Transpiratievocht is van nature geurloos, maar kan onaangenaam worden als het in contact komt met bacteriën, zoals die zich voordoen op de huid of in kleding. Daarom is een goede hygiëne van groot belang als je transpiratiegeurtjes wilt voorkomen.
Als je je dagelijks wast en schone kleding draagt, is er niets aan de hand. Door het wegscheren van okselharen kunnen bacteriën zich bovendien niet in het haar nestelen, waardoor minder geurvorming mogelijk is.
Deodorant
Verreweg de meeste deodorants hebben weinig of geen effect op de aanmaak van zweet. Men blijft dus gewoon zweet produceren, alleen beïnvloeden die middelen de geur. Een deodorant blijft niet de hele dag werkzaam. Er zijn er wel die langer dan veertien uur blijven werken. Lang genoeg dus om je van 's morgens vroeg tot 's avonds laat 'okselfris' te voelen.
Antiperspirant
Middelen met zinkpasta of aluminiumchloride zorgen er wel voor dat er minder zweet wordt geproduceerd. Deze producten worden antiperspirants genoemd. De ingrediënten in antiperspirants vernauwen de zweetkliertjes, waardoor de productie van zweet wordt afgeremd.
Antitranspiratie tips
- Last van transpiratiegeurtjes in blouse of shirt? Even 'bijspuiten' met deodorant heeft geen zin als je kleding al bevuild is. Alleen op een schone huid heeft een deodorant effect.
- Onthaar je oksels als je okselfris wilt zijn. Okselhaar is een broeinest van en voor bacteriën. Op een schone, gladde huid krijgen die – en dus ook transpiratieluchtjes – minder kans.
- Gebruik na het ontharen een deodorant zonder alcohol. Anders staat je huid in 'brand'.
- Een roller gaat langer mee dan een spray. Maar een spray kun je eventueel met je partner delen.
Hyperhidrosis
Zweten is een van de belangrijkste manieren waarop het lichaam warmte kwijtraakt. Mensen met hyperhidrosis zweten echter veel meer dan nodig is om hun lichaamstemperatuur constant te houden. Continu zweten, vooral van de oksels, de handpalmen of de voetzolen, is het gevolg. De klachten ontstaan op tienerleeftijd en houden vaak tientallen jaren aan.
Bij sommige mensen is hyperhidrosis vanaf de geboorte aanwezig. Soms wordt het zweten verergerd door lichamelijke inspanning, mentale concentratie, nervositeit of een warme temperatuur. Maar ook zonder deze prikkels is er vaak al een constante hinderlijke zweetproductie. Er is sprake van hyperhidrosis wanneer meer dan honderd gram vocht wordt geproduceerd in één oksel gedurende een periode van vijf minuten.
Naar schatting heeft één procent van de bevolking hyperhidrosis. Er bestaan verschillende behandelingen; van heel eenvoudige tot heel zware, met chirurgische ingrepen. Welke behandeling men volgt, hangt af van de plaats waar de hyperhidrose zich heeft ontwikkeld en hoe groot het probleem is. Het best is dus om in het geval van hyperhidrose een dermatoloog te raadplegen.
Behandeling
Vanuit medisch oogpunt zijn er geen bezwaren om te proberen het zweten te voorkomen of te verminderen. Er zijn verschillende manieren waarmee overmatig zweten behandeld wordt:
- Iontoforese is een behandeling waarbij een waterbad gebruikt wordt om een lichte elektrische stroom door het huidoppervlak te leiden. Het is niet geheel duidelijk hoe en waarom iontoforese werkt, maar gedacht wordt dat de elektrische stroom en mineralen in het water een microscopische verdikking van de buitenlaag van de huid geven, waardoor de uitscheiding van zweet naar het oppervlak wordt verminderd.
Iontoforese wordt vooral gebruikt voor overdreven zweten van handen en voeten en mits goed gebruikt kan het soms leiden tot goede behandelingsresultaten. De behandeling wordt iedere dag herhaald gedurende vijf tot tien dagen, totdat de zweetproductie is verminderd tot een acceptabel niveau. Daarna moet een onderhoudbehandelingsschema worden aangehouden variërend van eens per week tot eens per vier weken.
- Botuline-toxine – of kortweg Botox – behandelingen zorgen ervoor dat zweten voor langere tijd stopgezet kan worden. Door een injectie met een kleine hoeveelheid Botox worden de signalen van de zweetzenuwen stop gezet. Het effect houdt een paar maanden aan en moet daarna weer herhaald worden.
Onderzoek heeft aangetoond dat behandelingen van oksels, handen, voeten en gezicht met Botox veilig en effectief is. In een klinische studie op 322 patiënten met ernstige hyperhydrosis van de onderarmen ondervond 81 procent van de patiënten een afname in zweetproductie van meer dan 50 procent. De helft van de patiënten vonden een afname in het zweten die bijna zeven maanden aanhield.
Follow-up injecties zijn nodig om het zweten te onderdrukken. Deze herhalingsinjecties zijn nodig op intervals variërend van enkele maanden tot maximaal zestien maanden. Veel mensen ervaren de injecties in de handpalm als erg pijnlijk. Soms wordt daarom de behandeling na een zenuwverdoving of algehele narcose uitgevoerd.
- Huidarts