'Wat zou het heerlijk zijn: een kerstnacht met zware sneeuwval en bittere vrieskou'

Dat onuitwisbare beeld van een kerstnacht in mijn geboortedorp Joure

Charles Groenhuijsen
Plus Magazine

Heb ik het verzonnen? Dat onuitwisbare beeld van een kerstnacht in mijn geboortedorp Joure. We waren een katholiek gezin en gingen dus naar de nachtmis. Mijn vader reed onze groene Ford Taunus 12M over het dichtbegroeide garagepad naar ­buiten. Bij het schijnsel van de ­remlichten verscheen in de nachtelijke stilte een tover­achtig landschap met een dik pak versgevallen sneeuw.

U leest een gratis artikel uit Plus Magazine.

Op Plusonline.nl bieden we iedereen de kans gratis kennis te maken met Plus Magazine. Hét maandblad bomvol informatie en inspiratie. Maar deze artikelen, dossiers en columns maken kost veel tijd en geld. Wilt u meer? Overweeg dan ook een abonnement op Plus Magazine.

Gek, dat dit soort herinneringen je zo scherp bijblijven. Maar klopt het wel? Aan de borreltafel vertellen we elkaar: “Ach, een witte kerst, dat komt toch nooit meer voor!” Nou, nog wel in 2009 (lokaal 40 centimeter sneeuw) en 2010 (30 centimeter in Limburg). Maar daarna inderdaad niet meer.

En die jeugdherinnering? Het KNMI biedt hulp. Er was sneeuw in 1962, maar alleen op Tweede Kerstdag. In 1963 viel er een paar centimeter sneeuw. In 1968 was het goed raak, maar toen was ik ­intussen een 14-jarige puber van het soort dat je geen enkel ouderpaar toewenst. En qua kerk was ik allang op weg naar de uitgang. Ik bleef in de kerstnacht met heel andere dromen lekker in bed.Hmmm, 1964 dan? 

Dit scheepte ons als gezin op met de penetrante geur van balkenbrij

‘Zware sneeuwval in de kerstnacht, ’s nachts strenge vorst, overdag rond het vriespunt.’ Dát is ’m!  Ik was 10 jaar en nog misdienaar. De sneeuw, de strenge kou en na de nachtmis bij het ontbijt: balkenbrij, de favoriete kerstlekkernij van mijn moeder. Vooral de onbedaarlijke stank daarvan is me ­bij­gebleven (bah!). Geen wonder. In balken­brij zitten worstnat, vlees­resten, bloed, boekweitmeel en rommelkruid (gatsie!). Kerstmis is het feest van liefde voor elkaar. Daar passen dit soort culinaire wreedheden niet bij. Toch? Maar ja, er was de ontembare nostalgie van mijn moeder over haar kerst-met-balkenbrij in het Limburgse Meerssen. 

Dit scheepte ons als gezin op met de ­penetrante geur van balkenbrij. Pas vele uren later – als we ons kerst­diner openden met de onvermijdelijke zalmcocktail – rook de huiskamer weer vertrouwd naar kaarsen, kerstboom en een kippetje aan het spit. Wat zou het heerlijk zijn als in de KNMI-lijst straks ‘december 2024’ opduikt met: ‘In het hele land zware sneeuwval in de kerstnacht en bittere vrieskou. Elfsteden­tocht op Tweede Kerstdag.’ Ik zal dan in de stille nacht, heilige nacht zwijgen over de nachtmerrie van balkenbrij-met-rommelkruid. En als liefdevol postuum eerbetoon aan mijn moeder ­begin ik dan (“Hier kijk ik het héle jaar naar uit, mam!”) opgewekt mijn twééde portie slachtafval op te peuzelen. 

Kruidige feestdagen gewenst! En vergeet de zalmcocktail niet.

Reacties, suggesties? Graag! (Scroll verder naar onderen om te reageren)

Charles Groenhuijsen
Hadewych Veys

 

TV-presentator, journalist en schrijver Charles Groenhuijsen (69) laat zich graag inspireren door alles wat goed gaat in de wereld.

Reactie toevoegen

Comment

  • Web- en e-mailadressen worden automatisch naar links omgezet.
  • Regels en alinea's worden automatisch gesplitst.