Vraag van de week
Van mijn drie kinderen zijn er twee buiten beeld. Dat is jammer, maar daarom wil ik het kind met wie ik nog wel een goede band heb wat meer geven dan de andere twee. Hoe doe ik dat?
Dat kan op een aantal manieren. In alle gevallen is het belangrijk om te weten dat wat u ook doet, de kinderen die nu buiten beeld zijn altijd recht hebben op hun legitieme portie. Dit wettelijk erfdeel is de helft van wat ze normaal gesproken hadden kunnen erven. Normaal is in dit geval alles wat de overledene nalaat, plus alles wat aan kinderen bij leven geschonken is (meer dan € 500 per gebeurtenis) en de laatste vijf jaar aan derden.
Schenkt u nu het een kind veel meer dan de anderen (houdt een goede administratie bij), dan tellen die schenkingen weer mee bij het bepalen van de legitimaire massa (dat wat normaal is). Laat u uiteindelijk € 50.000 na en hebt u het ene kind bij leven € 40.000 geschonken, dan is de legitimaire massa € 90.000, ieder kindsdeel € 30.000 en de legitieme portie € 15.000. Omdat er nog € 50.000 is, krijgt ieder kind tenminste zijn legitieme deel en heeft uw ene kind duidelijk meer van u ontvangen.
Een alternatief is dat u niet bij leven schenkt, maar dat het kind waarmee u een goede band hebt per testament van u een legaat ontvangt (naast dat zij erfgenaam is) dat zo groot is als wat overblijft na het berekenen van de legitieme portie van de twee anderen. De twee andere kinderen zijn dan geen erfgenaam, maar legitimaris. Is de erfenis van u € 90.000 groot, dan is de legitieme portie van de twee kinderen € 15.000, het kind met de goede band ontvangt dan € 90.000 - (2 x € 15.000) is € 60.000. De legitimarissen (de twee andere kinderen) mogen zich niet met de erfenis bemoeien, zij hebben slechts recht op een geldbedrag.
Tenslotte kunt u de twee kinderen die buiten beeld zijn onterven en met hen de eventuele kleinkinderen. Ook dan hebben ze tenminste recht op hun legitieme portie als ze die binnen vijf jaar na overlijden van u opeisen. Doen ze dat niet, dan vervalt hun erfrecht. Nadeel van deze constructie is dat het andere kind vijf jaar moet wachten voordat ze daadwerkelijk over de nalatenschap van u kan beschikken. Om dat te voorkomen kan uw kind vragen of de andere twee berusten in hun onterving. Doen ze dat, dan is er niets aan de hand, doen ze dat niet, dan erven ze volgens de tweede variant.
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus Magazine.