Vraag van de week
Mijn vader is in 1981 overleden, we hebben als kinderen toen niets gedaan en alles aan moeder gelaten. Mijn moeder heeft nu de echtelijke woning verkocht en gaat naar een zorginstelling. Mag ik nu mijn erfdeel uit 1981 opeisen?
Uw vader is in 1981 overleden, dus onder het oude erfrecht. In het oude erfrecht van voor 2003 hadden langstlevende partners nog niet zoals nu van rechtswege het recht om over alles te kunnen en mogen beschikken. Voor 2003 waren langstlevende partners afhankelijk van hun testament of de goedheid van hun kinderen om de erfenis niet dan al te moeten verdelen. Soms had dat zelfs tot gevolg dat de langstlevende partner de woning moest verkopen om de erfenis van de kinderen uit te kunnen keren.
Dat is gelukkig in uw gezin niet gebeurd. Om te weten of u nu uw erfdeel kunt opeisen is het van belang om te weten wat er toen wel gebeurd is. Is er bijvoorbeeld door iemand vastgelegd waaruit de erfenis van vader bestond en wat de grootte van ieders kindsdeel was?
Of heeft de notaris een boedelbeschrijving of een akte van verdeling gemaakt? Hebben de kinderen een akte van berusting getekend waarin ze hun erfenis aan moeder laten? Of hadden uw ouders een langstlevende testament waarin de rechten van moeder en de kinderen beschreven staan? Of, en dat komt vaker voor, hebben de kinderen gewoon niets gedaan en is moeder doorgegaan waar ze voor het overlijden van vader was gebleven. Er is dan geen erfenis door de kinderen geclaimd, er is niets verdeeld of vastgelegd. Kortom, wat is er gebeurd in 1981?
Zoals u het beschrijft is de kans groot dat er niets gebeurt is. U hebt niet formeel uw kindsdeel opgeëist en er is niet vastgelegd waaruit vaders nalatenschap bestond of wanneer vaders erfdeel vrijvalt. In dat geval kunt u nu niets opeisen, alles is van moeder. Wel kan moeder uit haar eigen vermogen schenken aan de kinderen.
Had vader een testament waarin staat dat zijn nalatenschap opeisbaar wordt als de langstlevende wordt opgenomen in een verpleeginrichting of als moeder niet meer handelingsbekwaam is, dan kunt u nu uw erfdeel opeisen, u moet dan natuurlijk wel weten waar uw erfdeel uit bestond.
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus magazine.
