Ik ben executeur na het overlijden van mijn broer. Hij had vier kinderen, waarvan er een onterfd is. Deze heeft zijn legitieme portie opgeëist en hij valt mij steeds lastig met allerlei vragen om informatie. Kunt u mij zeggen of en zo ja, welke informatie ik hem moet verstrekken?
Een onterfd kind heeft altijd tenminste recht op zijn kindsdeel. In juridische termen is dit kind dan legitimaris en heeft hij/zij recht op zijn/haar legitieme portie. U zult zich kunnen voorstellen dat de legitieme portie niet kan worden berekend zonder dat alle financiële gegevens van de erflater bekend zijn. Omdat een legitimaris meestal niet over deze informatie zal beschikken, kan hij hier om vragen.
De wet verplicht de erfgenamen en de eventuele executeur om de legitimaris alle informatie te verstrekken die hij nodig heeft voor deze berekening. De executeur moet uiteraard eerst zelf in de gelegenheid zijn geweest om alles in kaart te kunnen brengen. Gegevens die opgevraagd kunnen worden zijn bijvoorbeeld: de aangiften inkomstenbelasting van de erflater, bankafschriften, informatie over levensverzekeringen en polissen, de WOZ-beschikking van de woningen die zich in de nalatenschap bevinden etc. Omdat bij de berekening van de legitieme portie ook rekening moet worden gehouden met bepaalde schenkingen die tijdens leven door de erflater zijn gedaan, heeft de legitimaris soms ook recht op informatie over deze schenkingen van de personen die deze hebben ontvangen.
Wanneer de legitimaris de door hem gevraagde informatie niet of niet volledig ontvangt, kan hij hiervoor naar de kantonrechter stappen. Op deze manier kan hij ervoor zorgen dat hij uiteindelijk alsnog de benodigde informatie krijgt. In het uiterste geval kan hij de rechter vragen om een vereffenaar te benoemen.
N.B. Het is verstandig om als afwikkelaar (executeur) ook de legitimaris regelmatig op de hoogte te houden van hoe het er voor staat. De volledige informatie krijgen de erfgenamen én de legitimaris bij de verrekening en verantwoording aan het einde van het afwikkelingsproces. Mocht de legitimaris eerder bezwaar hebben tegen bijvoorbeeld de waarde van een woning of onderdelen uit de inboedel, dan kan hij naar aanleiding van de tussenrapportage reageren.
N.B. Is het kind onterfd in een testament van voor 1 januari 2003, dan heeft de legitimaris meer rechten dan in het geval van een testament van na 2003. Zo wordt hij in dat geval wel als erfgenaam beschouwd en heeft hij ook recht op “spullen” en heeft hij niet alleen een vordering in geld op de andere erfgenamen.