De vader van een vriend van mij wordt eerdaags opgenomen in een verpleeghuis. Hem werd verteld dat hij dan de erfenis van zijn moeder op kan eisen, klopt dat?
Of uw vriend inderdaad de erfenis van zijn moeder kan opeisen omdat zijn vader als langstlevende wordt opgenomen in een verpleeghuis is niet zonder meer waar. Of het kan en mag hangt af van het testament van zijn moeder. Als daarin stond dat de erfenis opeisbaar wordt bij opname in een zorginstelling of vergelijkbare formulering, dan klopt het inderdaad. Maar een dergelijke bepaling staat niet standaard in testamenten. Wel is standaard dat een erfenis opeisbaar wordt als de langstlevende komt te overlijden, failliet gaat of in de schuldsanering komt.
Het is de laatste tijd overigens wel weer gebruikelijk en bovendien verstandig om de genoemde bepaling wél op te nemen in het testament. Dit, omdat zo door het opeisbaar worden van de erfdelen van de erfgenamen van de eerst overledene de erfenis niet opgaat aan de eigen bijdrage Wet langdurige zorg (Wlz).
De reden hiervan ligt in de fiscale gevolgen van het opeisbaar worden. Door het opeisbaar worden van de vordering vervalt namelijk de zogeheten defiscalisering van de vordering. Wat betekent dat de langstlevende alle bezit opgeeft in box 3 en de kinderen niets. Door het opeisbaar worden van de vordering en schuld heeft de langstlevende nu een schuld in box 3 en de kinderen hebben een bezit in box 3. Het vermogen van de langstlevende is daarmee lager dan voorheen.
Uitkeren hoeft de langstlevende dus niet om een lagere eigen bijdrage te betalen. Is door het uitkeren of opheffen van het defiscaliseren het vermogen van de langstlevende lager geworden, dan kan het zinvol zijn om bij het CAK een peiljaarherziening aan te vragen. Het CAK neemt dan niet het saldo van 1 januari 2017, maar dat van 1 januari 2019 als uitgangspunt voor het bereiken van de eigen bijdrage zorg.
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus magazine.