Ons wordt aangeraden om nu, vanwege het overlijden van mijn man, vast te leggen waaruit zijn nalatenschap bestaat en een rente te vergoeden over de vorderingen die de kinderen op mij krijgen. Ik ben niet zo administratief; is dit echt nodig?
In testamenten staat vaak dat er een rente wordt vergoed over de vorderingen die de kinderen op de langstlevende echtgenoot/partner krijgen. Vaak staat er ook bij of het een enkelvoudige of samengestelde rente is en hoe hoog de rente moet zijn. Op dit thema bestaan vele variaties, maar het idee hierachter is eigenlijk steeds het besparen van erfbelasting.
Door een boedelbeschrijving (een optelsom van alle bezittingen en schulden) te maken wordt de grootte van de nalatenschap van uw man, en daarmee de erfdelen en dus ook de vorderingen van de kinderen op u als langstlevende ouder, bepaald. Als er een rente in het testament staat vermeld, moet deze in principe worden toegepast, tenzij in het testament de mogelijkheid wordt geboden om een andere rente te bepalen. Dat moet dan gebeuren voordat de aangifte erfbelasting wordt gedaan. Is er geen testament? Ook dan bestaat de mogelijkheid om af te wijken van de - dan geldende - wettelijke rente. Uit fiscaal oogpunt moet de rente liggen tussen de 0% en 6% samengestelde rente.
Kiest u voor 6% samengestelde rente dan zijn voor de erfbelasting de erfdelen van de langstlevende ouder en de kinderen even groot en is bij allemaal de (nominale waarde van de) volledige erfdelen belast. Kiest u voor een lagere rente dan 6% samengesteld dan zullen voor de berekening van de erfbelasting de erfdelen van de kinderen kleiner zijn (en uw erfdeel groter). Hoeveel dit is, is afhankelijk van de gekozen rente en van uw leeftijd als langstlevende echtgenoot/partner. Omdat een partner een veel hogere vrijstelling voor de erfbelasting heeft dan kinderen kan dit er voor zorgen dat nu bij het eerste overlijden minder erfbelasting verschuldigd is.
Daartegenover staat dat het wel hanteren van een (hogere) rente ertoe leidt dat de vordering van de kinderen gedurende het leven van de langstlevende ouder (meer) toeneemt (en daarmee de schuld in de nalatenschap van de langstlevende ouder) zodat bij het tweede overlijden minder erfbelasting verschuldigd is. Maar pas op, de opgebouwde rente ‘compenseert’ pas na enkele jaren de hogere erfbelasting bij het eerste overlijden.
Kortom, dit vraagt inzicht en ‘gereken’ bij het eerst overlijden. Als u er samen met de kinderen niet uitkomt, kunt u hiervoor het best een deskundige raadplegen.
N.B. Een enkelvoudige rente wordt alleen over de hoofdsom berekend en is ieder jaar gelijk. Een samengestelde rente wordt berekend over de hoofdsom plus de opgebouwde rente (rente op rente).
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds een aantal jaar is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.
