Reanimeren in 6 stappen

Iedere week krijgen driehonderd mensen buiten het ziekenhuis een hartstilstand. De overlevingskans van zo iemand neemt toe als binnen 6 minuten wordt gestart met hartmassage en zo snel mogelijk de Automatische Externe Defibrillator (AED) wordt gebruikt. Dit is een draagbaar apparaat dat via gesproken opdrachten helpt bij het reanimeren en wanneer het nodig is een elektrische schok geeft.

Door te reanimeren neem je de bloedsomloop en ademhaling van iemand die een hartstilstand heeft gehad feitelijk over. Je stelt de hersenfunctie erdoor veilig en je overbrugt de tijd tot de ambulance of Automatische Externe Defibrillator (AED) er is.

Volg deze zes stappen bij een hartstilstand:
 

Stap 1: controleer het bewustzijn

Getty Images

Schud voorzichtig aan de schouders en vraag: 'Gaat het?'. Krijg je geen reactie? Dan is het slachtoffer bewusteloos. Blijf bij het slachtoffer en roep om hulp.

Stap 2: controleer de ademhaling

Getty Images

Leg een hand op het voorhoofd en kantel het hoofd voorzichtig naar achteren om de luchtweg te openen. Til de kin op met twee vingertoppen van de andere hand (dit heet de kinlift). Kijk, luister en voel maximaal 10 seconden of er ademhaling is. Geen normale ademhaling? Dan wordt het reanimeren.

Stap 3: bel 112

Getty Images

Bel direct 112 of laat iemand anders dat voor je doen. Vraag om een ambulance en zeg er bij dat het om een reanimatie gaat. Vraag indien mogelijk aan een omstander om op zoek te gaan naar een AED. Een AED is een apparaat dat een elektrische schok toedient, waardoor het hartritme kan herstellen. Je vindt ze bij veel bedrijven, supermarkten en er zijn ook gemeentelijke AED's in een groen kastje aan de muur.

Om ervoor te zorgen dat je in een noodsituatie zo snel mogelijk de dichtstbijzijnde AED kunt vinden, streeft het Rode Kruis ernaar om alle AED-apparaten in Nederland in kaart te brengen. Op hun site kun je zien waar in jouw omgeving een AED te vinden is.

Stap 4: start direct met borstcompressies

Getty Images

• Plaats een hand op het midden van het borstbeen. Plaats de andere hand op de eerste. Je kunt ervoor kiezen om de vingers van deze hand in die van de andere te haken. Zo voorkom je dat je druk op de ribben kan uitvoeren. Druk ook niet op de bovenstreek van de buik of op het bovenste deel van het borstbeen.
• Ga nu met je schouders boven het slachtoffer hangen. Strek je armen en zet je ellebogen 'op slot'.
• Druk met gestrekte armen de borstkas in. Voor een effectieve druk moet de borstkas een derde ingedrukt worden. Bij volwassenen is dit 5 à 6 centimeter.
• Laat elke keer de borstkas goed omhoog komen. Let op dat je niet op het slachtoffer blijft leunen. Een handige truc hierbij is om je voeten iets van de grond te houden. Zorg ervoor dat je handen niet helemaal los komen van het slachtoffer omdat je dan gaat schuiven.
• Doe dertig compressies achter elkaar in een tempo van minimaal honderd en maximaal 120 per minuut. Het indrukken en 'loslaten' van de borstkas moet in hetzelfde tempo gaan.

Om de frequentie van minimaal honderd per minuut te halen, zijn er een aantal hulpmiddelen. De eerste is gewoon tellen op de volgende manier: 'een en twee en drie en vier en vijf en zes … en elf en twaalf, dertien, veertien, etcetera'. In het begin tel je dus steeds met 'en' tussendoor. Vanaf de dertien bestaan de getallen uit twee lettergrepen en kun je de 'en' weglaten.

Je kunt ook in jezelf het liedje 'Staying alive' van de Beegees of 'Altijd is kortjakje ziek' zingen. Deze twee liedjes hebben precies het goede tempo voor de borstcompressies.

Stap 5: beademen

Getty Images

Na dertig borstcompressies ga je beademen.

• Doe de kinlift (zie stap 2).
• Kantel het hoofd naar achteren.
• Knijp de neus dicht.
• Pas mond-op-mondbeademing toe.
• Beadem 1 seconde zó dat de borstkas omhoog komt (kijk naar de borstkas).
• Laat het slachtoffer uitademen.
• Beadem in totaal twee keer.

Ga door met reanimatie en wissel dertig borstcompressies af met twee beademingen. Als er een tweede hulpverlener is, probeer dan iedere twee minuten te wisselen. Onderbreek de reanimatie liever niet, of in ieder geval zo kort mogelijk.  

Stap 6: als de AED er is

Getty Images

• Onderbreek de borstcompressies zo kort mogelijk.
• Ontbloot de borstkas. Scheer deze eventueel met het bijgeleverde scheermesje.
• Zet de AED aan en doe altijd precies de AED zegt.
• Bevestig de elektroden.
• Volg de opdrachten van de AED op, totdat de ambulancezorgverleners arriveren en aangeven dat je mag stoppen.