Cardioloog Janneke Wittekoek: 'We staan voortdurend aan'
Goede vraag! In deze rubriek gaat Plus op zoek naar het antwoord op veelgestelde vragen. Deze keer: is een te veel aan geluid slecht? Wat is het effect van geluid op je hart?
Onze leefomgeving is luidruchtig, fel verlicht, vol schermen en overvol verleidingen. Denk aan het constante gebrom van verkeer en apparaten, de flitsende meldingen op telefoons, het blauwe licht van schermen tot diep in de nacht. “We staan voortdurend aan", legt cardioloog Janneke Wittekoek van Heartlife Klinieken uit.
"Technostress noem ik dat", aldus Wittekoek. "Deze prikkels activeren ons stress- en afweersysteem en houden ons zenuwstelsel in een staat van voortdurende paraatheid. Dat vreet energie, verstoort onze slaap en laat het hart te weinig herstellen. Slaapproblemen, hartkloppingen, hoge bloeddruk en chronische stressklachten zijn dan ook geen toeval – ze zijn een reactie op een omgeving die ons overbelast."
Deze stress in combinatie met ongezond eten vormt een cocktail van risicofactoren die we in de cardiologie steeds serieuzer moeten nemen, vertelt Wittekoek. "Op elke straathoek worden we verleid tot ongezond eten. De graaikassa’s, fastfood op elke hoek, ultrabewerkte voeding binnen handbereik: we leven in een omgeving die het ons extra moeilijk maakt om gezond te blijven. Want de leefomgeving – hoe we wonen, werken, slapen en eten – is minstens zo belangrijk voor het hart als erfelijkheid of beweging.
Zoek de stilte op
Gelukkig heeft de cardioloog ook goed nieuws, want we kunnen hier wél iets tegenover zetten. Wittekoek: "Een gezonde leefstijl begint bij een gezonde leefomgeving. Dat hoeft niet ingewikkeld te zijn. Ontsnap af en toe bewust aan de prikkelmaatschappij. Zoek de stilte op. Ga wandelen in de natuur. Zet je telefoon eens uit. Creëer een ritueel voor rust in de avond – lees een boek, luister naar klassieke muziek, of bezoek een museum. Cultuur is voeding voor de ziel én het zenuwstelsel. Lachen met vrienden, samen naar een concert, dansen, of een avond vol goede gesprekken doet meer voor je hart dan je denkt. Het vermindert stress, versterkt sociale verbondenheid en geeft het lichaam – en dus ook het hart – de kans om te herstellen. Als arts zie ik het keer op keer: wie goed voor z’n leefomgeving zorgt, zorgt beter voor zijn hart.”
Cardioloog Janneke Wittekoek richtte in 2013 HeartLife Klinieken in Utrecht op. Deze richt zich op de preventie en behandeling van hart- en vaatziekten, met speciale aandacht voor vrouwen. Ook werkt ze mee aan het TikTok-account Dokters Vandaag, een initiatief van medisch specialisten om desinformatie op social media tegen te gaan. In 2023 verscheen haar boek: De hart / hoofd connectie.
