Kan ik de eigen bijdrage voor zorg beperken?
Veel lezers hebben vragen over de kosten wanneer zij naar een verpleeghuis verhuizen. Het idee dat u al uw geld kwijtraakt, is een begrijpelijke angst, maar niet geheel correct. In Nederland zijn er duidelijke regels over de financiële bijdrage die u moet leveren als u in een verpleeghuis verblijft. Deze bijdrage wordt berekend op basis van uw inkomen en vermogen, maar dit betekent niet dat u uw spaargeld of eigendommen volledig verliest.
Wat kost een verblijf in een verpleeghuis?
De meeste kosten voor een verblijf in een verpleeghuis worden in Nederland betaald vanuit de Wet langdurige zorg (Wlz). U betaalt zelf een eigen bijdrage, die afhankelijk is van uw persoonlijke financiële situatie. Deze eigen bijdrage kan aanzienlijk verschillen per persoon.
Lage en hoge eigen bijdrage
Er zijn twee soorten eigen bijdragen:
De lage eigen bijdrage: Dit geldt meestal in de eerste zes maanden van uw verblijf of als u een partner hebt die thuis blijft wonen. Deze bijdrage is vaak enkele honderden euro's per maand.
De hoge eigen bijdrage: Na zes maanden kan de hoge eigen bijdrage van toepassing worden. Deze kan oplopen tot een maximum van ongeveer €2.700 per maand (dit bedrag kan jaarlijks veranderen).
Hoe wordt uw eigen bijdrage berekend?
Uw eigen bijdrage wordt vastgesteld op basis van uw inkomen en vermogen. Dit betekent dat het CAK uw AOW, pensioen, spaargeld en eventuele beleggingen meenemen in de berekening. Het CAK doet dat met gegevens van de Belastingdienst en gebruikt daarvoor in de regel de aangifte van twee jaar geleden.
Hoe werkt de berekening van de eigen bijdrage?
Inkomen: Uw AOW, pensioen en andere inkomsten vormen de basis.
Vermogen: Uw spaargeld en beleggingen boven de vrijstellingsgrens in Box 3 van de inkomstenbelasting worden deels meegerekend. De vrijstellingsgrens ligt in 2024 op €57.000 per persoon (€114.000 voor fiscale partners).
Rekenregels: Van het vermogen boven de vrijstellingsgrens wordt een percentage, momenteel 4 procent, bij uw inkomen opgeteld. Dit verhoogt de basis voor de berekening van uw eigen bijdrage.
Voorbeeldberekening eigen bijdrage
Stel dat u een jaarinkomen hebt van €25.000 en een spaarsaldo van €100.000. Na aftrek van de vrijstelling (€57.000) blijft er €43.000 over. Van dit bedrag wordt 4 procent (€1.720) bij uw inkomen opgeteld.
Op de website van het CAK kunt u ook zelf een proefberekening maken.
Wat betekent dit voor uw spaargeld?
Hoewel uw eigen bijdrage wordt beïnvloed door uw vermogen, hoeft u dus niet letterlijk al uw spaargeld in te leveren. U blijft altijd zelf bepalen hoe u uw geld beheert en uitgeeft. Wel kan de bijdrage een deel van uw inkomsten en vermogen vergen, afhankelijk van de hoogte van uw bijdrage en de duur van uw verblijf.
Zijn er uitzonderingen?
Thuiswonende partner: Als u een partner hebt die thuis blijft wonen, geldt de lagere eigen bijdrage en wordt uw gezamenlijke vermogen minder zwaar meegeteld.
Vermogensvrijstelling: Het deel van uw spaargeld dat onder de vrijstellingsgrens valt, blijft buiten beschouwing.
Hoe kunt u uw spaargeld beschermen?
U kunt stappen nemen om uw vermogen te verlagen, maar het is dus de vraag of en hoeveel effect dit heeft op de eigen bijdrage. Als u daarmee wacht tot twee jaar voor opname in het verpleeghuis, heeft dat pas ná twee jaar effect op de eigen bijdrage. Dus met dat voorbehoud, hier is wat u kunt doen om uw vermogen te verlagen:
1. Schenkingen overwegen
Een manier om uw vermogen te verminderen, is door schenkingen te doen aan kinderen of kleinkinderen. Dit kan uw eigen bijdrage verlagen. U moet hierbij wel rekening houden met de schenkbelasting en ervoor zorgen dat u voldoende middelen overhoudt voor uw eigen kosten.
2. Gebruik maken van fiscale vrijstellingen
U kunt gebruik maken van de jaarlijkse schenkingsvrijstelling, die in 2024 €6.035 per kind bedraagt. Daarnaast is er een eenmalige verhoogde vrijstelling voor specifieke doelen, zoals een woning of studie.
Denk ook na over levenstestament
Met een levenstestament legt u vast hoe uw vermogen beheerd moet worden als u daar zelf niet meer toe in staat bent, bijvoorbeeld door dementie. Veel bewoners van verpleeghuizen zijn niet meer in staat om de eigen geldzaken te regelen. De uitgebreide volmacht van een levenstestament kan dan om uw financiën te optimaliseren.
Verkoop van de woning
Als u uw woning verkoopt, wordt de overwaarde gezien als vermogen. Dit kan de hoogte van uw eigen bijdrage sterk beïnvloeden. Wanneer u de woning niet verkoopt omdat u of uw partner in de woning blijft wonen, blijft deze buiten beschouwing.
Veelgestelde vragen over de eigen bijdrage
Kan ik mijn vermogen volledig beschermen om zo de eigen bijdrage te voorkomen?
Als het vermogen hoger is dan de vrijstelling bij opname in het verpleeghuis is het is vrijwel onmogelijk om uw volledige vermogen buiten de berekening te houden. In elk geval in de eerste twee jaar. De eigen bijdrage voorkomen is ook lastig. Met wat financiële planning kunt de eigen bijdrage soms wel beperken.
Wat gebeurt er als ik mijn bijdrage niet kan betalen?
Als het betalen van de eigen bijdrage niet lukt, kunt u contact opnemen met het CAK voor een betalingsregeling. In sommige gevallen kan de bijdrage worden verlaagd.
Hoe weet ik wat mijn eigen bijdrage wordt?
Het CAK stuurt u jaarlijks een beschikking waarin uw eigen bijdrage wordt vastgesteld. U kunt ook vooraf een schatting maken via de rekentool op de website van het CAK.
Als u naar een verpleeghuis verhuist, betekent dit dus niet dat u al uw geld kwijt bent. De eigen bijdrage is afhankelijk van uw inkomen en vermogen, maar u houdt altijd een deel van uw spaargeld en inkomen over. Bovendien is het ook goed u te realiseren dat voor opname in een verpleeghuis een indicatie nodig is van wat u mankeert. Meestal is dat zoveel, dat de wereld beperkt blijft tot het verpleeghuis en de zorg die daar geboden wordt.
Door tijdig financiële maatregelen te nemen, zoals schenkingen en investeringen in onbelast vermogen, kunt u de impact van de bijdrage soms wel beperken.
