Het leefstijlplan dat werkt om je gezondheid zelf in handen te nemen
Er verschijnen veel boeken over voeding, leefstijl en gezondheid. Diëtist/journalist Karine Hoenderdos leest én beoordeelt boeken voor Gezondheidsnet. Deze keer: 'Take five' van Filip de Keyser en Heide van de Keere.
Kort en krachtig
De 'big five' van een gezonde leefstijl zijn volgens de Vlaamse auteurs: voeding, beweging, mindset, zingeving en sociale verbondenheid. De schrijvers gebruiken de kennis uit de zogenoemde 'Blue Zones' om concrete acties op te stellen: vijf acties per leefstijldoel, waaraan je vijf minuten per dag werkt. Het boek is daarmee een leefstijlplan dat je zelf invult.
Wie zijn de auteurs?
Filip de Keyser is reumatoloog met vele jaren werkervaring, zowel klinisch als in wetenschappelijk onderzoek. Heide van de Keere is master in de farmaceutische zorg en werkt als gezondheidsjournalist. Samen schreven ze al verschillende andere boeken, zoals 'Een klare kijk op reuma' en 'Mensen met artritis'.
Waarover gaat dit boek?
Veel mensen willen wel gezonder leven, maar weten niet zo goed waar ze moeten starten met een gezonde leefstijl. Dit boek probeert daarin te helpen, met een vijf-vijf-vijf-plan. De auteurs onderscheiden allereerst vijf belangrijke onderdelen van een gezonde leefstijl: voeding, beweging, mindset, zingeving en sociale verbondenheid. Ze noemen deze 'domeinen'. (Dit is overigens afwijkend van andere boeken over leefstijl, waarin slaap en omgaan met stress vaak aparte leefstijlfactoren zijn.) Elk domein wordt in het boek uitgelegd, met na elk hoofdstuk een set aan acties waaruit je kunt kiezen om je leefstijl te verbeteren. De tweede stap is dat je uit al deze acties zelf vijf actiepunten kiest waarmee je aan de slag gaat. De derde stap is dat je elke dag vijf minuten besteedt aan die actiepunten. Je voert een actiepunt uit, of je bedenkt hoe je een actie kunt uitvoeren of inplannen in je dag. Op deze manier maak je een gepersonaliseerd plan om je leefstijl te verbeteren, aldus de auteurs. Het boek bevat verder nog hoofdstukken met achtergrondinformatie over de zogenoemde 'Blue Zones', over gedragsverandering en gewoontevorming.
Wat kun je praktisch met dit boek?
Als je het boek leest en de aanwijzingen opvolgt, heb je aan het eind een persoonlijk plan om je leefstijl te verbeteren, op verschillende domeinen. Ik denk dat je daarmee zeker stappen kunt maken op weg naar een gezondere leefstijl. De auteurs gaan uit van het effect van een aantal kleine acties, die uiteindelijk uitmonden in een groter effect. Wat ik leuk vind, is de nadruk op de 'lichtpuntjes', zoals de auteurs dat noemen. Het zijn de acties die je vroeger al succesvol deed of nu nog doet en waarvan je het gevoel hebt dat ze goed zijn voor je gezondheid én dat je ze graag doet. Was je vroeger bijvoorbeeld lid van een koor, of maakte je altijd zondagmiddagwandelingen met je gezin, dan kun je die gewoontes weer afstoffen en als actie opnemen in de selectie. De uitgeschreven casussen in het boek geven voorbeelden van zulke lichtpuntjes.
Voorbeelden van acties op het gebied van voeding zijn kleinere borden kiezen of je telefoon niet meer gebruiken tijdens de maaltijd. Bij bewegen is het bijvoorbeeld een omweg nemen naar je werk of een balansoefening doen tijdens het tandenpoetsen. Bij mindset gaat het over 'omdenken' en om kansen te zien in plaats van bedreigingen. Acties hier zijn bijvoorbeeld het dagelijks opschrijven waar je die dag blij van werd, of een bloemetje in huis halen. Bij zingeving draait het om kleine of grote activiteiten die zin geven aan je dag. Voorbeelden zijn iets nieuws leren of juist kennis doorgeven, vrijwilligerswerk doen of je levensverhaal schrijven. Bij het vijfde domein, leven in verbinding, gaat het om acties zoals contact leggen met je buren, lid worden van een club of vrijwilligerswerk te gaan doen.
Eindoordeel
De opzet van het boek is origineel en het is mooi dat het uiteindelijk leidt tot een concreet actieplan. Hier en daar vind ik de achtergrondinformatie wat warrig gepresenteerd en het taalgebruik is niet altijd eenvoudig. Maar al met al: een heel leuk en inspirerend boek voor iedereen die actie wil ondernemen voor een gezondere leefstijl.
Take five, het leefstijlplan dat werkt om je gezondheid zelf in handen te nemen, Filip de Keijser en Heidi van de Keere, Uitgeverij Lannoo, 2021, 427 pagina’s, ISBN 9789401480161, € 19,99.
