'Als je een kleiner bord hebt, schep je vanzelf minder eten op.' Deze visuele truc om minder aan te komen, wordt al generaties lang doorgegeven. Maar wat is er eigenlijk van waar? Britse gedragswetenschappers namen de proef op de som.
Het bordgrootte-effect
De traditionele ''bordtruc'' werkt echt, zo werd lang beweerd door de Amerikaanse voedingspsycholoog Brian Wansink. Onlangs bleek echter dat zijn onderzoek op losse schroeven stond. Zijn onderzoeksmethoden bleken onjuist. Andere onderzoekers hebben nu geconcludeerd dat zijn stelling waarschijnlijk niet klopt: door een kleiner bord te gebruiken, krijg je doorgaans niet veel minder calorieën binnen. 'Het bordgrootte-effect was altijd al een beetje onduidelijk', zegt Ingrid Steenhuis, hoogleraar preventie aan de Vrije Universiteit Amsterdam en niet bij de studie betrokken. 'Nu kunnen we wel zeggen dat als het effect al bestaat, het klein zal zijn. De Britten schrijven in de International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity dat controverse en tegenstrijdige resultaten de aanleiding waren om de bordtruc nader te onderzoeken.
Testgroep
Volgens Steenhuis zijn de Britten daar goed in geslaagd. Zij noemde de studie eerder al 'prima opgezet' en 'goed uitgevoerd'. Zonder enige kennis van de studie mochten 134 proefpersonen in de middag onbeperkt voedsel opscheppen. Dit mocht op een groot of klein bord in speciaal ingerichte loungeruimtes. Een niet-betrokken wetenschapper analyseerde de resultaten en de onderzoekers meldden vooraf de hele onderzoeksprocedure. Dit werd gedaan om te voorkomen dat de onderzoekers zelf konden aansturen richting een bepaalde conclusie.
Uitkomsten
De groep proefpersonen die van een groter bord at, kreeg gemiddeld slechts 3 procent meer calorieën binnen. Geen daverende uitkomst volgens Roel Hermans, expert voeding en gedrag van het Voedingscentrum. 'Als je zelf iets wil doen om af te vallen, moet je een groter totaalpakket aan maatregelen nemen.'
- Volkskrant