Getty Images
Over de Europese Unie is van alles te doen: uitbreiden of niet, wat te doen met de Brexit en moet Nederland de EU eigenlijk ook verlaten? Hieronder leest u wat de verschillende politieke partijen er in hun verkiezingsprogramma's voor 2017 over zeggen.
Dit artikel wordt geactualiseerd zodra een politieke partij haar verkiezingsprogramma bekendmaakt.
50PLUS
- Nederland mag niet opdraaien voor wanbeleid en tekorten in andere landen
- Voorlopig geen nieuwe lidstaten
- De EU heeft nog maar drie kerntaken: economisch en monetair beleid, milieuzaken en grensbeleid (waaronder ook veiligheid, defensie en buitenlands beleid vallen)
- De EU mag zich niet bemoeien met Nederlandse pensioenen
- Turkije mag op dit moment onder geen beding lid worden van de EU
- Het aantal zetels in het Europees Parlement wordt gehalveerd
- Een deel van de landbouwsubsidies wordt ingezet voor plattelandsvoorzieningen
D66
- Overtuigd pro-Europa: de EU beschermt de Nederlandse vrijheid tegen populisten
- Inzet op een democratisch en slagvaardig Europa
PVV
- Nederland moet uit de EU stappen
GroenLinks
- De EU moet groener, socialer en democratischer worden en daarom moet er een nieuw Europees Verdrag worden gesloten
- Europese besluitvorming moet transparanter
- Nederland zet zich in voor de hervorming van het Stabiliteitspact - financiën, werkgelegenheid en duurzame ontwikkeling moeten op gelijke voet staan
- Toetreding van nieuwe leden volgt alleen als aan álle toetredingsafspraken is voldaan - voor Turkije is toetreding uit den boze zolang dat land mensenrechten, persvrijheid en vrijheid van meningsuiting niet respecteert
- De EU moet toewerken naar een Europese defensiemacht
SP
- De huidige Europese Commissie wordt omgevormd: het wordt een uitvoerend orgaan in plaats van een politiek orgaan
- Er komt een referendum over een afgeslankte EU met meer eigen bevoegdheden voor de lidstaten
- Eerlijke handel waarvan ook de bevolking van de betrokken landen profiteert
- Nee tegen internationale vrijhandelsverdragen (TTIP, CETA)
- Geen verdere uitbreiding van de EU - toekomstige toetredingen altijd via een referendum voorleggen
- Turkije kan onder de huidige omstandigheden geen lid worden van de EU
- Stabiliteitspact op de schop - Nederland krijgt volledige zeggenschap over het eigen begrotingsbeleid
- De invloed van lobbyisten in Brussel moet drastisch worden verminderd
- Belangrijke EU-besluiten altijd eerst voorleggen aan de bevolking - referendum
- Europees Parlement pendelt niet langer tussen Brussel en Straatsburg
- Er komt een parlementair dubbelmandaat: nationale volksvertegenwoordigers kunnen tevens zitting nemen in het Europees Parlement
- De EU treedt toe tot het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en tot het Europees Sociaal Handvest
VVD
- De EU moet zich exclusief bezighouden met grensoverschrijdende kerntaken: interne markt, internationale handel, energie en klimaat en migratie
- De EU bemoeit zich niet met nationale aangelegenheden zoals pensioenen, zorg of wonen
- Nieuwe belastingen uit de EU worden afgewezen
- De EU moet doortastend optreden, zonodig door voor bepaalde onderwerpen in klein comité tot besluiten te komen
- Een gezamenlijk buitenland- en veiligheidsbeleid daar waar dat meer effect heeft dan afzonderlijk optreden: denk aan migratie en terrorismebestrijding
- Er komt een onafhankelijk toezichthouder, iemand die de gevolgen van de wijzigingen in EU-voorstellen voor bijvoorbeeld het midden- en kleinbedrijf in kaart brengt
- EU-lidstaten die zich niet aan regels of begrotingsafspraken houden, moeten worden geschorst. Blijven ze nalatig, dan doen ze niet meer mee
- De interne markt moet samengaan met eerlijke concurrentie: aan protectionisme moet een einde komen, met behulp van juridische maatregelen
- Nederland moet EU-regelgeving niet extra streng willen uitvoeren - dat schaadt slechts de belangen van ons bedrijfsleven
- EU wordt voorlopig niet uitgebreid - geen enkele kandidaat-lidstaat voldoet aan de eisen
- Samenwerking in de vorm van nabuurschap of een associatieakkoord is nadrukkelijk geen opstap naar lidmaatschap
- Geldverspilling vanwege dubbele vergaderlocaties (Brussel en Straatsburg) of vanwege agentschappen en adviescomités die geen bewezen effect hebben, moet stoppen
- EU moet transparanter begroten en die begroting ook per land verantwoorden
SGP
- Geen uitbreiding met nieuwe lidstaten
- Turkije hoort cultureel, economisch, godsdienstig noch politiek bij Europa en kan niet toetreden tot de EU
- Meer ruimte voor verschillende vormen en maten van samenwerking binnen de EU
- Bevoegdheden en budget van de Europese Commissie moeten omlaag
- Het Europees Parlement vergadert nog slechts in Brussel
- Geen EU-vlag meer op Nederlandse overheidsgebouwen
- EU-verdragen waarbij nationale bevoegdheden worden afgestaan, worden alleen aangenomen als daar in de Tweede en Eerste Kamer een tweederde meerderheid voor is
- Euro splitsen in groepen landen die wat betreft het structurele tekort of overschot op de betalingsbalans vergelijkbaar zijn
PvdD
- Geen nieuwe bevoegdheden naar de EU
- Geen uitbreiding met nieuwe lidstaten
- Noodfonds ESM wordt afgeschaft
- Lidstaten krijgen inzicht in het reilen en zeilen van de Europese Centrale Bank (ECB)
- Geen nieuwe vrijhandelsakkoorden en een herziening van bestaande vrijhandels- en associatieverdragen
VNL
- Een Nexit-referendum
- Ontmanteling van de EU zodat alleen economische samenwerking overblijft
- De euro wordt opgesplitst in een noordelijke en een zuidelijke variant
- Turkije wordt nooit lid van de EU
- Handelsverdragen mogen niet ten koste gaan van de Nederlandse soevereiniteit
DENK
- Kritische vermindering van de hoeveelheid regels en eisen vanuit Brussel
- Het Europees Parlement krijgt meer rechten
- Geen enkel beschaafd land mag op voorhand worden uitgesloten van EU-lidmaatschap