Plus Onderzoek: Geld & relaties

De één brengt vaak meer in het laatje dan de ­ander, de meeste stellen gooien alles op de grote hoop én ze zijn tevreden over de verdeling. Toch heeft één op de vijf koppels minstens eens per jaar gedoe over geldzaken. Ook ­maken ze zich steeds meer zorgen. Dat blijkt uit een onderzoek onder 903 leden van het Plus Panel, waarin lezers openhartig inzicht geven in de in- en uitgaven. Het onderzoek toont aan dat er veel overeenkomsten zijn, maar ook grote verschillen als het gaat om geldzaken. Dat blijkt al bij een van de eerste vragen over het inkomen, want dat de één maandelijks enkele honderden euro’s meer binnenbrengt dan de ander, is niets bijzonders.

Grote verschillen tussen mannen en vrouwen

Bij de inkomensverschillen valt vooral op dat de mannen vaker een (veel) hoger inkomen hebben dan de vrouwen. Dat inkomen bestaat meestal uit AOW en een aanvullend pensioen. Van de ondervraagden die een inkomen van minder dan €1500 per maand hebben, bestaat zo’n 90 procent uit vrouwen. Onderzoeksinstituut Netspar toonde eerder al aan dat mannen gemiddeld 40 procent méér pensioen ontvangen dan vrouwen. Dat komt onder meer doordat vrouwen vaker in deeltijd werken of gewerkt hebben, of ze een periode gestopt zijn met werken. Dat gaat ten koste van de pensioenopbouw.

Op de korte termijn wordt dat verschil binnen relaties snel opgelost, doordat twee van drie stellen al het inkomen op een grote hoop gooien. Maar op de langere termijn zou dit grote verschil wel een aandachtspunt moeten zijn. Vrouwen leven over het algemeen langer dan mannen en als dan later (een deel) van het inkomen wegvalt, kan dat voor grote problemen zorgen.

Van de grote hoop

Huur, hypotheek, de dagelijkse boodschappen, onvoorziene rekeningen, internet, tv en apparatuur: dit soort vaste lasten worden in de meeste huishoudens van de grote hoop betaald. Daarnaast zijn er zijn ook duidelijke ‘eigen’ uitgaven, zoals kleding, die door bijna één op de drie ondervraagden zelf wordt betaald. Ook persoonlijke verzorging, zoals een bezoekje aan de kapper, en hobby’s betalen veel mensen liever zelf. Opvallend in dit rijtje is de zorgverzekering, die zou je kunnen zien als een vaste last, maar ook die wordt in één op de vijf huishoudens apart betaald. Dat geldt ook voor schenkingen aan goede doelen. Schenkingen aan kinderen wordt in één van de acht gevallen door één ouder gedaan. 

Stellen die het geld niet op ‘de grote hoop gooien’, kiezen er vaak voor om een min of meer vast ­bedrag op een gezamenlijke ­rekening te storten. Welke vorm er ook wordt gekozen: in de meeste gevallen werkt de verdeling en zijn de ondervraagden tevreden.

Ons bin zuunig?

Als we wat doorvragen, komen er ondanks deze tevredenheid ook verschillende opvattingen aan de oppervlakte over geldzaken. Zo is de een wat makkelijker met geld dan de ander, of juist wat zuiniger. We hebben onderzocht of hier duidelijke verschillen zijn tussen mannen en vrouwen, maar dat is niet het geval. Ongeveer evenveel mannen als vrouwen geven aan wat zuiniger te zijn dan de partner of juist wat makkelijker met geld. Een gat in de hand of een hand op de knip is duidelijk meer toe te schrijven aan persoonlijkheid dan aan sekse.

Gedoe over geld

Alhoewel 99 procent van de ondervraagden zegt ‘niet ontevreden’ te zijn over de verdeling van de kosten, is er tóch weleens gedoe. Niet vaak: 80 procent heeft er nooit woorden over en bij 12 procent beperkt het gedoe zich tot één keer per jaar. Bij een kleine groep van 1 procent is het wekelijks hommeles en 6 procent steggelt eens per maand over geldzaken. Wat hier opvalt, is dat de laagste inkomens tot €1000 én de hoogste inkomens van meer dan €5000 vaker maandelijks gedoe over geldzaken hebben dan de middeninkomens.

We hebben ook gevraagd waar de laatste twist over ging. Dat kan van alles zijn, blijkt. Een grote aanschaf, zoals een auto of een camper, werd regelmatig genoemd, net als de belastingaangifte. Maar achter de voordeur van enkele huizen is de afgelopen maand ook nog geruzied over een niet eerlijk verdeelde erfenis, nieuwe golfclubs, schenkingen aan (klein)kinderen en nog veel meer.

Veel zorgen

De meeste ondervraagden zeggen iedere maand rond te komen: 90 procent zegt dat dit eigenlijk altijd lukt en 10 procent worstelt daar in meer of mindere mate mee. Maar ook de ondervraagden die nu ­voldoende hebben, maken zich ongerust over geld­zaken, want meer dan de helft van alle ondervraagden is bezorgd of het in de toekomst nog lukt om rond te kunnen komen. Door de sterk gestegen (energie)prijzen is dat niet voor iedereen vanzelfsprekend. Ook hier valt op dat de groepen met de allerlaagste én de allerhoogste inkomens zich naar verhouding iets meer zorgen lijken te maken dan de middeninkomens.

Zo voorkom je gedoe

We vroegen de ondervraagden die nooit gedoe hebben over geldzaken: hoe doet u dat? Wat is uw geheim? Een greep uit de reacties:

1. “Beetje doorpraten, elkaar willen begrijpen en we komen er wel uit”

2. “Er open en eerlijk met elkaar over praten”

3. “Niet zeggen: ‘Ik verdien meer dus ik bepaal”

4. “Niet zo moeilijk doen”

5. “De tering naar de nering ­zetten”

6. “Vertrouwen”

7. “Elkaar wat gunnen: mijn man heeft zijn hobby, ik mijn kleding”

Uitslagen van de vragenlijst

Maakt u zich weleens zorgen over geldzaken?

• Ja: 54%
• Nee: 46%

Mijn maandelijkse netto inkomen is:

• Minder dan €1000 16%
• Tussen de €1000 en €1500 20%
• Tussen de €1501 en €2000 17%
• Tussen de €2001 en €2500 14%
• Tussen de €2501 en €3000 8%
• Meer dan €3001 13%
• Wil ik niet zeggen 12%

Mijn inkomen is…

• … meer dan €1000 per maand hoger 19%
• … tussen de €501 en €1000 per maand hoger 11%
• … tussen de €251 en €500 per maand hoger 7%
• … tot €250 per maand hoger 5%
• … niet meer dan €250 per maand lager 4%
• … tussen de €251 en €500 per maand lager 9%
• … tussen de €501 en €1000 per maand lager 8%
• … meer dan €1000 euro per maand lager 14%
• Onze inkomens zijn bijna gelijk 12%
• Wil ik niet zeggen 11%

Wat doet u met het inkomen?

• Het gaat allemaal op een grote hoop 67%
• We storten ieder een bijdrage op de gezamenlijke rekening 8%
• We betalen ieder een deel van de vaste lasten en houden rekening met inkomen 8%
• We hebben allebei een eigen rekening en betalen ieder de helft van de vaste lasten 7%
• Anders 10%

Top 5 gezamenlijke rekening

• 1 Dagelijkse boodschappen
• 2 Huur/Hypotheek
• 3 Elektronica/witgoed
• 4 Internet & tv
• 5 Auto

Top 5 eigen rekening

• 1 Kleding
• 2 Persoonlijke verzorging
• 3 Mobiele telefoon
• 4 Hobby
• 5 Zorgverzekering

Bent u tevreden over deze verdeling?

• 95% = tevreden tot zeer tevreden
• 4% = neutraal
• 1% = ontevreden tot zeer ontevreden

Geeft u makkelijker geld uit dan uw partner?

• We geven allebei ongeveer even makkelijk geld uit 44%
• Nee, ik ben zuiniger dan mijn partner 30%
• Ja, ik geef makkelijker geld uit 26%

Hebt u weleens gedoe over geldzaken?

• Ja, minstens één keer per week 1%
• Ja, minstens één keer per maand 6%
• Ja, minstens één keer per jaar 12%
• Nee, we hebben nooit gedoe 81%

Waarover ging het de laatste keer?

• Een uitgave die mijn partner had gedaan 22%
• Over hoeveel we sparen 18%
• Over de verdeling van de vaste lasten 12%
• Over een uitgave die ik had gedaan 12%
• Iets anders 36%

Hoe is het bij u thuis? Wie verdient (of verdiende) het meest en wie beheert de portemonnee? Reacties staan open!